Trump’ın büyük ekonomilere gümrük vergisi uygulaması, daha fazla petrol üretme isteği, Suudi Arabistan’a üretimi artırma çağrısı yapması ve Çin ekonomisindeki uyuşukluk bu yıl petrol fiyatlarını aşağı çekeceğe benziyor. Brent petrolde ortalama fiyat tahmini 66-76 dolar aralığında…

2025 petrol fiyatlarını fazlasıyla baskı altına alacak bir yıl olacağı benziyor. Dünyanın en büyük petrol ithalatçısı Çin ekonomisine ilişkin karamsar beklentilerin yanında, dünyanın en büyük üreticisi ABD’nin daha fazla petrol üretme isteği ve ABD’nin yeni başkanı Donald Trump’ın ticaret ortaklarına gümrük vergilerini artırması petrol fiyatlarını aşağı çekecek unsurlar arasında yer alıyor.

Trump’ın Suudi Arabistan’a üretimi artırma baskısı ve Rusya’nın “gölge tankerlerle” yaptırımları aşıp, petrol ihracatını sürdürme girişimleri de petrol fiyatlarını etkiliyor.

Petrol fiyatlarını yukarı çekebilecek unsurların başında üretimi kısıtlama kararlığını sürdüren OPEC+ üyelerinin üretim politikası ve jeopolitik riskler geliyor. OPEC+ üretim kesintilerini 2025’in ilk çeyreğine kadar uzatmayı planlıyor. Bunun nedeni, küresel ekonomik yavaşlama ve OPEC+ dışındaki ülkelerin artan üretim seviyeleri... 

Kurumların, bu yıla ilişkin fiyat beklentilerine bakacak olursak; 2025’in ilk çeyreğinde petrol fiyatlarının yükselmesi ancak yılın ortalarına doğru, küresel petrol arzının talebi aşması nedeniyle fiyatların düşüşe geçeceği tahmin ediliyor. 

ABD’nin Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) Brent türü petrol fiyatlarında düşüş bekliyor. EIA’ya göre, 2024 yılında varil başına ortalama 81 dolar olan Brent petrolünün 2025’te ortalama 75 dolar, 2026’da ise 66 dolara inmesi bekleniyor. EIA, petrol ve diğer likit ürünlerde güçlü bir küresel üretim artışının yanında talepteki artışın yavaşlaması, jeopolitik riskler ve OPEC+ üyelerinin üretim kısıntılarını telafi ederek fiyatları baskı altına alması bekleniyor. 

Citibank ise, 2025’te Brent petrolün varilinin ortalama 67 dolar seviyesinde olmasını bekleniyor. Citibank, daha önce 62 dolar olan tahminini 22 Ocak’ta 5 dolar artırdı. Banka, buna gerekçe olarak Rusya ve İran merkezli jeopolitik riskleri gösterirken, yılın ikin yarısında fiyatların gevşeyeceğini bildirdi. Citibank’ın yatırımcılara bilgilendirme notunda, İran/Rusya-Ukrayna’da artan ve devam eden jeopolitik risklerin bu yıl petroldeki arz fazlasını telafi ederek fiyatlara yukarı yönlü baskı yapacağı ancak Trump yönetiminin barış anlaşması yapmaya niyetli görünmesinin de gevşemeye yol açabileceği vurgulandı. 

Goldman Sachs ise, bu yıl Brent petrolü fiyatlarının varil başına 70-85 dolar aralığında işlem göreceğini ve ortalama fiyatın 76 dolar olacağını öngörüyor. Goldman Sachs’a göre, fiyatlar OPEC dışı ülkelerin üretim oranlarından ve yaptırımlardan gümrük vergilerine kadar jeopolitik faktörlerden etkilenecek. 

Kanada'dan ABD'ye gümrük yanıtı

Petrol fiyatları aşağı yönlü baskılayan unsurların başında; Trump’ın ek gümrük vergileri politikaları geliyor. Beyaz Saray, Şubat başında Kanada ile Meksika’ya yüzde 25 ve Çin’e de şimdilik yüzde 10 ek gümrük vergisi uygulama kararı aldı. Kanada buna çok hiddetlendi, hemen cevabını verdi. 2 Şubat Pazar günü bir ticaret savaşının ilk adımını atarak misillemeye gitti ve biradan beyaz eşyaya 106 milyar dolarlık ithal Amerikan ürününe yüzde 25 gümrük vergisi getirdi.