40 yıl geçti: Live Aid dünyayı nasıl değiştirdi?
Kırk yıl önce, Londra ve Philadelphia’da eş zamanlı düzenlenen konserlerle açlıkla mücadele için para toplanarak müzik tarihinde bir dönüm noktası yaşandı. Ancak Live Aid yalnızca bağışlarla değil, yardım konserlerinin ne kadar büyük bir fark yaratabileceğini göstermesiyle de çığır açtı.
Kırk yıl önce, Londra ve Philadelphia’da eş zamanlı düzenlenen konserlerle açlıkla mücadele için para toplanarak müzik tarihinde bir dönüm noktası yaşandı. Ancak Live Aid yalnızca bağışlarla değil, yardım konserlerinin ne kadar büyük bir fark yaratabileceğini göstermesiyle de çığır açtı.
20 Temmuz 2025, 10:00 Güncelleme: 20 Temmuz 2025, 10:49
13 Temmuz 1985'te Live Aid resmen o dönem Galler Prensi olan Charles ve Prenses Diana tarafından açıldı. Onlar gerçek anlamda kraliyet ailesi mensuplarıydı ancak Londra’daki Wembley Stadyumu’nda sahneye çıkmaya hazırlanan pop müziğin kraliyet üyeleri de tarihe geçmek üzereydi. Çünkü Live Aid sanatçıları sadece Londra’da değil, o zamanki adıyla John F. Kennedy Stadyumu’nda, Pennsylvania’da da sahne aldı.
Live Aid, 'süper konser' olarak adlandırıldı; iki farklı mekanda toplam 16 saatlik rock müziği, uydu bağlantısıyla birbirine bağlandı, böylece insanlar evlerinden de izleyebildi. Organizasyonun iddiasına göre 110 ülkede bir milyardan fazla kişi bu konseri izledi. Bu, dünya nüfusunun %40’ından fazlasının yayına bağlandığı anlamına geliyordu. Birçok kişi telefonla bağışta bulundu. Konser, Afrika’ya yönelik açlık yardımı için 125 milyon dolardan fazla para topladı.
1980’lerde Afrika’daki, özellikle de Etiyopya’daki kıtlık haberleri her yerde duyuluyordu. Kuraklıkla iç savaşın (20. yüzyılın en uzun süreni) bir araya gelmesiyle büyük bir gıda krizi yaşandı. Birleşmiş Milletler’e göre yalnızca 1980’lerin ortalarında Etiyopya’daki açlık krizinde bir milyondan fazla kişi yaşamını yitirmiş olabilir.
Bu haberler büyük yankı uyandırdı. Bu etkilenenlerden biri de The Boomtown Rats grubunun solisti Bob Geldof’tu. Bir şeyler yapması gerektiğini hissetti. İlk fikri yardım için bir şarkı yapmaktı. Sonuç: 1984’te oluşturulan Band Aid oldu. U2’dan Bono, Phil Collins, Boy George, Duran Duran’dan Simon Le Bon, George Michael, Sting ve Jody Watley gibi isimler bir araya geldi. Ortaya çıkan şarkı “Do They Know It’s Christmas?” büyük bir hit oldu, iki milyondan fazla sattı ve milyonlarca dolar yardım topladı.
Vergi tartışması
Geldof, şarkıdan elde edilecek her kuruşun yardım için harcanacağı sözünü verdikten sonra, İngiliz hükümetiyle karşı karşıya geldi. Hükümet, single satışlarından alınan vergiyi kaldırmayı reddetti. İngiliz hükümeti bu vergiyi toplamaya devam etti, oysa İrlanda hükümeti vergiden feragat ederek tüm gelirin hayır işine gitmesini sağladı. O dönemde İngiltere'deki İşçi Partisi lideri Neil Kinnock, Band Aid şarkısı satışından toplanan tüm vergi gelirinin açlıkla mücadeleye aktarılmasını talep etti. Dönemin İngiltre Başbakanı Margaret Thatcher ise şu yanıtı verdi: Adil olmak gerekirse, Band Aid şarkısından elde edilen vergiyi yardım amaçlı bağışlarsak, diğer tüm durumlarda neden aynı şeyi yapmayalım?
