Avrupa Birliği 800 milyar euro'luk Yeniden Silahlanma Planı’nı kabul etti. Almanya da savunma harcamalarının tarihi borç freninden muaf tutan tarihi bir karara imza attı. Yüz milyarlarca euro’luk programın Avrupa ekonomilerini ivmelendirmesi bekleniyor.

Almanya Parlamentosu’nda 18 Mart günü tarihi bir tasarı kabul edildi. Yıllarca anayasa güvencesi altında olan ve katı bir şekilde uygulanan borç freninin gevşetilmesiyle savunma ve altyapı harcamalarını artırmak için daha fazla borçlanmanın önü açıldı. Avrupa ve en büyük ekonomisi Almanya, savunma harcamalarının artacağı ve bunun da ekonomileri canlandıracağı umulan yeni bir döneme giriyor.

Şubat ayındaki seçimlerden sonra Sosyal Demokrat Parti ile koalisyon kuracak olan ve yeni Başbakan olmasına kesin gözüyle bakılan Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) lideri Frederich Merz’in borçlanma kurallarını hafifletilmesini sağlayarak, 500 milyar euro ile altyapı ve savunmaya daha fazla harcama yapılmasının önünü açması göreve başlamadan hanesine yazılmış önemli bir artı puan oldu.

Başlangıçta destek konusunda isteksiz olan Yeşiller’i de bu fonun 100 milyar eurosu’nun çevresel ekonomik dönüşüm önlemlerini desteklemek için kullanılacağına dair garanti vererek ikna eden Merz, yasanın kabulünden sonra, “Bugün savunma hazırlığı konusunda aldığımız karar, yeni bir Avrupa savunma topluluğuna doğru atılan ilk büyük adımdan başka bir şey değil” dedi.

Tarihi anlaşmayla on yıllardır uygulanan mali muhafazakârlık bir kenara atıldı. Yasa çerçevesinde Almanya’nın gayri safi yurt içi hasılasının (GSYİH) yüzde 1’inin üzerindeki savunma harcamaları, 2009’da anayasaya eklenen ‘borç freni’nden fiilen muaf tutuluyor. Bütçe açığının GSYİH’nın yüzde 0,35’ini geçmemesi kuralı, hükümetin borçlanmasını sınırlıyordu ve buna ‘borç freni’ deniliyor.

Almanya, bu fonu yıllık ulusal savunma harcamalarını 80 milyar Euro’dan 140 milyara (GSYİH’nın yaklaşık yüzde 3,5’i) çıkarmak için kullanacak. euro bölgesinin de hedefi olan GSYİH’nın yüzde 2,5’i savunma harcamasına ulaşması için harcamaları GSYİH’nın yüzde 0,6’sı kadar artırması gerekiyor.

Göreve geldiğinden beri küresel siyaset ve ekonomide kurumsallaşmış ne varsa sarsmayı tercih eden ABD Başkanı Donald Trump, Almanya ve diğer Avrupa ülkelerine savunmalarını güçlendirmeleri konusunda baskı yapıyordu. Trump’ın “harcama yoksa onları savunamam” yolundaki tehditkâr söylemi ile Avrupa Birliği’nin (AB) 800 milyar Euro’luk Avrupa’nın Yeniden Silahlanma Planını (ReArm Europe) kabul etmesinin önünü açtı.

Planın 650 milyar euro’luk ayağı tüm AB üyelerinin savunma harcamalarını kademeli ve istikrarlı bir şekilde artırarak dört yıllık sonunda GSYİH’nın yüzde 1,5’ine ulaşacağı hedefiyle hazırlandı. Üyeler harcamalarını daha hızlı artırırsa, bu miktarın da üzerine çıkılabilir.

150 milyar euro için de kaynak yaratma amaçlı ortak borçlanmaya gidilecek. Kuşkusuz bu planın AB başkentlerinden onay alması gerekiyor. Kabul edilmesiyle Brüksel, tahvil ihaleleri yoluyla nakit toplayacak ve parayı savunma harcamaları için üye ülkelere aktaracak. Ülkeler daha sonra Komisyona geri ödeme yapacaklar. Bir borç alan olarak AB’nin kredi derecelendirme kuruluşlarından yüksek notu var ve bu nedenle borçlanma piyasaları AB’nin savaş tahvillerini iştahla bekliyor.