Çin ordusu, Pasifik’te uçak gemileri ve savaş uçaklarıyla sınırlarını zorlarken, ABD ve müttefikleri askeri hazırlıklarını artırıyor. Tayvan çevresindeki tatbikatlar ve Avustralya açıklarındaki devriye faaliyetleri, bölgede çatışma riskini tırmandırıyor. Washington, Pekin’in hamlelerini bir işgal provası olarak değerlendiriyor.

---

14 Temmuz 2025, 13:35

Çin ordusu, Pasifik’in derinliklerine doğru nüfuzunu genişletiyor; gemi ve uçaklarını yeni bölgelere gönderiyor. Bu hamle, ABD’yi bölgede savunma hatlarını ve ittifaklarını güçlendirmeye sevk etti. Pekin uzun süredir, Asya-Pasifik bölgesindeki geleneksel nüfuz alanına ABD ve müttefiklerinin müdahalesini hoş karşılamıyor. Artık, kendi arka bahçesinde daha saldırgan bir şekilde varlık gösterirken, askeri olarak uzun süredir koruduğu coğrafi sınırların da ötesine geçiyor.

Buna karşılık ABD ve müttefikleri, Çin’le yaşanabilecek bir çatışmada daha etkili yanıt verebilmek için askeri varlıklarını daha geniş bir alana yayıyor. ABD ayrıca Asya’daki ortaklarını da kendi savunmalarını güçlendirmeye zorluyor. Haziran ayında iki Çin uçak gemisinin Batı Pasifik’te ortak tatbikatlar yapması sırasında, Çin kuvvetleri binden fazla uçak kalkış ve inişi gerçekleştirdi. Japonya’nın verdiği bilgiye göre jet savaş uçakları tatbikatları izleyen Japon devriye uçaklarını iki kez takip etti.

ABD, kuzey Filipinler’e sözde “uçak gemisi avcısı” füzeler konuşlandırdı. Bu durum, bir çatışma halinde Çin’in birinci ada zincirinden geçmesini daha tehlikeli hale getiriyor. Ancak Çin’in haziran ayındaki güç gösterisi meydan okuyucu bir işaret olarak öne çıktı. Yeni Güney Galler Üniversitesi Canberra kampüsünden denizcilik çalışmaları uzmanı Jennifer Parker,  “Buradaki mesele, Çin’in açık deniz kabiliyetlerini artırması ve sahilinden uzaklara konuşlanması değil, bu zaten beklenen bir durum. Mesele bunu yapma şeklinin kışkırtıcı olması" dedi. 

"Mesaj vermek istiyorsunuz demektir"

Benzer şekilde, Çin’in şubat ve mart aylarında Avustralya çevresinde yaptığı gezi de endişe kaynağı olarak görüldü. Paker, “Avustralya herhangi bir yere giderken uğranacak bir yer değil. Eğer bir donanma görev gücünü Avustralya’nın etrafını dolaşmak üzere gönderiyorsanız, bir mesaj vermek istiyorsunuz demektir" diye ekledi.

'İstila provası'

ABD açısından bakıldığında, Çin’in geniş çaplı askeri tatbikatlarındaki en büyük tehdit, Pekin’in kendi toprağı olarak gördüğü ve zorla ilhak etmekle tehdit ettiği, kendi kendini yöneten Tayvan adasına yönelik. ABD Hint-Pasifik Komutanlığı’nın başındaki Amiral Samuel J. Paparo, Çin’in Tayvan çevresindeki tatbikatlarını bir “istila provası” olarak nitelendiriyor.