ABD Başkanı Donald Trump son günlerde Fed Başkanı Jerome Powell’a dair sert yorumlarını sıklaştırdı. Trump’a yakın bazı kaynaklar Powell’ın görevden alınabileceğini söyledi ancak bu ABD yasalarına göre tartışma yaratacak bir karar.

ABD Başkanı Donald Trump ve Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell'ın bir yıldır süren kavgası perşembe günü Başkan'ın Powell'ın görevine son verilmesi çağrısında bulunması ve merkez bankacısını kovmayı tartıştığının bildirilmesiyle tansiyon yükseldi. Bu gelişmeler Trump'ın Oval Ofis ve Fed arasındaki tarihi ilişkinin sınırlarını test etmesinin son örneği oldu ve Trump'ın böyle bir feshi denetleme yetkisine sahip olup olmadığı sorularını gündeme getirdi.

Bilinmesi gerekenler

• Trump sosyal medya platformu Truth Social’da yaptığı paylaşımda, Powell’ın görev feshinin yeterince hızlı gerçekleşmediğini ifade etti. Fed Başkanı Powell’ın görev süresi Mayıs 2026’da bitiyor ve Trump’ın bu tarihe atıfta bulunmuş olabileceği söylendi. Ancak fesih kelimesini kullanması görevden alınmasını ima ettiği şeklinde de yorumlandı. 

• Wall Street Journal'ın haberine göre Trump, Powell'ın kovulmasını şubat ayından bu yana özel olarak önerdi ve ismini vermek istemeyen birden fazla kaynak Trump'ın Powell’ın yerine geçmesini istediği eski merkez bankası başkanı Kevin Warsh ile görüştüğünü söyledi.

• Trump Beyaz Saray'da dün düzenlediği basın toplantısında Powell için “Eğer ben istersem gider. Ondan memnun değilim. Bunu ona bildirdim ve eğer gitmesini istersem, inanın bana çok hızlı bir şekilde gidecektir” dedi.

• Trump aslında Powell'ı 2017'de Fed başkanlığına atamıştı ancak Bloomberg'in Aralık 2018'de Trump'ın Powell'ı kovmaktan söz ettiğini bildirmesi üzerine Powell'la araları açıldı; bu haberin ardından Trump, dönemin Hazine Bakanı Steven Mnuchin'in sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada “Başkan Jay Powell'ı kovmayı asla önermedim ve bunu yapmaya hakkım olduğuna da inanmıyorum” dedi.

Yüksek Mahkeme karşı çıkabilir

• Trump'ın o zamanki sözlerine rağmen, ikinci başkanlık dönemindeki eylemleri, kimi görevden alma yetkisine sahip olduğu konusunda daha agresif bir tutuma işaret ediyor ve geçen ay Federal Ticaret Komisyonu'nun iki Demokrat komisyon üyesinin yanı sıra Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu ve Liyakat Sistemleri Koruma Kurulu üyelerine yaptığı gibi Powell'ı da görevden alıp almayacağı konusunda soru işaretlerine yol açıyor.

• İşten çıkarmalar, Yüksek Mahkeme'nin 1935 tarihli Humphrey's Executor kararına meydan okumaktadır; bu karara göre Başkan, bağımsız federal kurumların liderlerini politika anlaşmazlıkları nedeniyle işten çıkaramaz ve Yüksek Mahkeme bu yaz görevden alınan FTC yetkililerinin temyiz başvurusunu görüşebilir.

• İsmi açıklanmayan iki kaynağın Politico'ya verdiği bilgiye göre Hazine Bakanı Scott Bessent, Trump'ın Powell'ı kovmasının mali piyasaları altüst etme riski taşıdığını söyledi. Demokrat Senatör Elizabeth Warren CNBC'nin Squawk on the Street programına verdiği demeçte, “Eğer Başkan Powell ABD Başkanı tarafından kovulabilirse, bu ABD'de piyasaları çökertir” dedi. Warren daha önce Senato'nun ekonomi politikasına ilişkin bankacılık alt komitesinin başkanlığını yürütüyordu.