ABD Başkanı Donald Trump’ın kapsamlı gümrük tarifeleri, küresel finans piyasalarında paniğe yol açtı. Wall Street’in “korku seviyesi” son beş yılın zirvesine çıkarken, finans yöneticileri ekonomik büyümenin geleceği konusunda endişelerini dile getirdi. Düşüşün bugün de devam etmesinden endişe ediliyor.

Başkan Donald Trump’ın kapsamlı gümrük tarifelerinin yol açtığı etkilerle ilgili alarm, küresel finans piyasalarını sardı. Wall Street’in “korku seviyesi” son beş yılın en yüksek düzeyine çıktı. Finans yöneticileri, ekonomik büyüme konusunda şok ve endişe duyduklarını belirtti.

Trilyonlarca dolar, borsa değerlerinden silindi. Yatırımcılar, yaklaşan bir resesyon riskinden korktuklarını söylüyor. ABD borsaları iki gün içinde yüzde 10’dan fazla düştü. Nasdaq Composite ise artık bir ayı piyasasında. Çin’in ABD mallarına ek vergiler getirmesi, küresel ticaret savaşının uzayacağı endişesini artırdı.

Tarifeler, potansiyel ekonomik zararı tartan iş dünyasında “şok etkisi” yarattı. Üst düzey bir finans yöneticisi bunu “shellshock” olarak tanımladı. Bir başka yönetici ise bu duyurulara tipik tepkiyi, “Aman Tanrım, korkunç!” şeklinde özetledi. Her iki isim de bu politikaları açıkça tartışmak istemedikleri için kimliklerinin gizli kalmasını tercih etti.

Piyasalar ABD borsalarında pazartesi günü kan banyosu yaşanmasından endişe ediyor. Böyle bir durum ikinci kara pazartesi korkusu olarak adlandırılıyor. 

Hisse senedi yatırımcılarının piyasanın yakın geleceğine dair endişesini ölçen opsiyon bazlı gösterge Cboe Volatilite Endeksi (VIX), 15,29 puanlık artışla 45,31 seviyesine ulaştı. Bu, Nisan 2020’den bu yana görülen en yüksek kapanış oldu.

Rational Equity Armor Fund portföy yöneticisi Joe Tigay, “VIX’in 40 seviyesinde olması kesinlikle korkunun işaretidir" dedi. “Genellikle bu seviyeyi, sıradan bir satıştan öte bir durum söz konusu olduğunda görürüz. Örneğin bir kredi riski, teminat riski veya başka varlık sınıflarına yayılabilecek bir bulaşıcılık tehlikesi.”

Bu yıl sert satışlarla sarsılan yatırımcılar, piyasa stresini ölçmek için söz konusu volatilite endeksini yakından takip ediyor. S&P 500 endeksi, yıl başından bu yana neredeyse yüzde 14 değer kaybetmiş durumda.

Liquidnet piyasa yapısı başkanı Jeff O’Connor, “Tarifeler konusundaki belirsizlik, öngörülebilir gelecekte piyasaları sarsmayı sürdürecek" diye konuştu.

Cuma günü S&P 500 endeksi yüzde 6 geriledi. Bu düşüş, panik satışlarını frenlemek için uygulanan ve endeksin yüzde 7 değer kaybetmesi durumunda devreye girecek 15 dakikalık “devre kesici” eşiğine yaklaştı. 

Trump’ın ekibi, piyasadaki çalkantıyı uzun vadede fayda sağlayacak bir “ayarlama” olarak niteledi. Hazine Bakanı Scott Bessent, bu satış dalgasını Çin’in bu yıl başlarında geliştirdiği DeepSeek yapay zekâ aracının ortaya çıkışıyla ilişkilendirdi.

Satışlar çok geniş bir alana yayıldı. Büyük ölçekli şirketlerden küçük ölçekli hisselere kadar hemen her şey değer kaybetti. Hisse senetlerinin birlikte hareket etme beklentisini yansıtan borsa korelasyon endeksi, cuma günü iki yılın en yüksek seviyesinde kapandı. Bu durum, yatırımcıların hisselerin senkronize dalgalanmayı sürdüreceğini düşündüklerini gösteriyor.