Japon ve Çinli mevkidaşlarıyla bir araya gelecek olan Avrupalı liderlerin Tokyo ile savunma ve ticari işbirliğine yönelik beklentileri yüksek ancak Pekin'deki görüşmeler için umutları sınırlı. Bir yetkiliye göre Avrupa heyeti Çin toplantısından önemli bir anlaşma çıkmasını beklemiyor.

---

22 Temmuz 2025, 10:51 Güncelleme: 22 Temmuz 2025, 11:25

Avrupalı liderler bu hafta Japon ve Çinli mevkidaşlarıyla bir araya gelecek; Tokyo ile savunma ve ticaret alanlarında daha iyi işbirliğine dair yüksek beklentiler, Pekin’de yapılacak görüşmelere yönelik sınırlı umutlarla keskin bir şekilde tezat oluşturuyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa bu hafta Asya’ya seyahat edecek; ilk olarak çarşamba günü Tokyo’da Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba ile, ardından perşembe günü Pekin’de Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve Başbakan Li Qiang ile görüşecek.

Avrupalı yetkililer görüşmeden önce gazetecilere verdiği brifingde, liderlerin Japonya’da savunma sanayi iş birliği ve ekonomik güvenlik konularında anlaşmalar imzalamayı planladığını belirtti. Ancak, yetkililerin ismini vermemek kaydıyla söylediğine göre Pekin’deki zirve toplantısından ortak bir açıklama çıkması beklenmiyor.

"Çin-Avrupa ilişkilerinin atmosferi hassas hale geldi"

Avrupa heyeti, Çin ile yapılacak görüşmeden kayda değer bir anlaşma çıkmasını beklemiyor. Yetkililerden biri, "Sadece anlamlı, açık, doğrudan, iyi ve yapıcı bir diyalog hedefliyor. Avrupa, Pekin’in sürdürülemez ekonomik ilişkileri düzeltmesi ve ilişkileri dengelemesi için ne yapması gerektiğini net bir şekilde ortaya koymayı umuyor" dedi. Pekin Yabancı Diller Üniversitesi'nde ders veren eski Çinli diplomat Cui Hongjian, “Zirve öncesi Çin-Avrupa ilişkilerinin atmosferi hassas hale geldi. Trump’ın tarifeleri gibi bazı olumlu koşullar iki tarafı birbirine yakınlaştırabilir ancak Ukrayna meselesi üzerindeki görüş ayrılıkları gibi olumsuz koşullar daha iyi Çin-Avrupa ilişkilerini engelliyor" ifadelerini kullandı. 

Çin-Rusya işbirliği ilişkileri etkiliyor

Bir yetkilinin söylediğine göre iklim değişikliği işbirliği konusunda bir anlaşma çıkabilir ancak bu bile belirsizliğini koruyor. AB ve Çin arasındaki ilişkiler, pandemiden bu yana kötüleşti; Avrupalıların şikayetleri, Pekin’in ticaret uygulamaları ve Moskova’ya verdiği destekten kaynaklanıyor. Brüksel için, Çinli ve Rus firmalar arasındaki işbirliği (Avrupa yaptırımlarına rağmen Moskova’nın askeri sanayi kompleksini destekleyen türden) özel bir anlaşmazlık noktası. AB, cuma günü Ukrayna işgali nedeniyle aldığı son önlemler kapsamında iki Çin bankası ve Çin merkezli beş şirketi yaptırımlarla hedef aldı. Bu adım, Avrupa'nın Çinli bankalara yönelik ilk yaptırımı oldu ve Pekin'den protesto geldi; Çin, kendi şirketlerini koruyacak bir yanıt vereceğini açıkladı.