Dedesi Türk kökenli bir göçmen olan Justin Ishiba, ülke çapında küçük işletmelere odaklanarak Amerika'nın en başarılı özel sermaye fon şirketlerinden birini kurdu. Binden fazla reel sektör işletmesini satın aldı. Yatırımcılarını zenginleştirdi ve tek bir kuruş kaybetmedi. Ama Küçük kardeşi Mat, hâlâ kendisinden neredeyse iki kat zengin.
Dedesi Türk kökenli bir göçmen olan Justin Ishiba, ülke çapında küçük işletmelere odaklanarak Amerika'nın en başarılı özel sermaye fon şirketlerinden birini kurdu. Binden fazla reel sektör işletmesini satın aldı. Yatırımcılarını zenginleştirdi ve tek bir kuruş kaybetmedi. Ama Küçük kardeşi Mat, hâlâ kendisinden neredeyse iki kat zengin.
02 Eylül 2024, 00:00
Justin Ishbia, “Hızlı konuşuyorum” diyor gülümseyerek, kısa süre önce bize Chicago merkezli özel sermaye fon şirketi Shore Capital Partners’ı gezdirirken. Nike ceket ve kot pantolon giyen 46 yaşındaki milyarder hızlı hareket ediyor ve sıkışık programıyla başa çıkmaya çalışıyor: Phoenix Suns’ın sahibi ve aynı zamanda milyarder olan küçük kardeşi Mat ile önceki gece saha kenarı koltuklarından izlenen Bulls maçı, dört üst düzey yardımcısı eşliğinde Forbes’la yediği hızlı öğle yemeği, ardından portföy şirketi yönetim kurulu toplantısı ve en sonunda da hukuk fakültesinden arkadaşlarıyla Oregon Üniversitesi futbol takımının USC ile maçını izlemek için Oregon’a özel uçuş. Mesajlara ve e-postalara saat kaç olursa olsun dakikalar içinde cevap veriyor. “Çok fazla uyumuyorum” diyor.
Shore Capital da kurucusu kadar hızlı hareket ediyor. Sağlık hizmetleri odaklı mikro sermayeli yatırım şirketi, 2020’den 2023’e kadar 801 anlaşma imzalayarak dünyanın en yoğun satın alma yapan kuruluşlarından biri haline geldi. Bu dönemde yönetimi altındaki varlıklar yedi kat artarak yedi milyar dolara yükseldi. Notre Dame Üniversitesi ve Sequoia Capital’in servet yönetimi birimi gibi ilk yatırımcılarını taahhütlerini istikrarlı bir şekilde artırmaya ikna eden parlak getirileri sayesinde. Ancak bu yıl 15’inci yılını kutlayan Shore, özel sermaye okyanusunda küçük bir balık olmayı sürdürüyor. Çünkü Apollo, Blackstone ve KKR gibi büyük balıkların her biri 500 milyar dolardan fazlasını yönetiyor. Ancak bu strateji gereği. Ishbia, “Milyarlarca doları geri çevirdik” diyor. “Özel sermaye fon yatırımında iyi olduğunuzda daha büyük bir fon yaratırsınız. Benim tezim ise şuydu: ‘Mikro piyasa değerinde kimler kalacak?’ Cevap aslında hiç kimse.”
Küçük kalmak muazzam işe yaradı: Shore’un tamamı sağlık hizmetlerinde olmak üzere 14 çıkışındaki ortalama iç getiri oranı, ücretler hariç yüzde 53. Cambridge Associates’in verilerine göre bu, 2009’dan bu yana toplanan ABD satın alma fonlarının ortalama net iç verim oranının (İVO) neredeyse üç katı. Shore, kârdan yüzde 20 ile yüzde 30 oranındaki payını aldıktan sonra çıkışlarıyla yatırımcıların parasını ortalama 5,5 kat artırdı. Aynı zamanda o dönemde toplanan ABD satın alma fonlarının ödenmiş sermaye çarpanlarının ortalama toplam değerini neredeyse üç katına çıkardı. Shore hiç bir zaman bir şirketi ücretler öncesi maliyetin üç katından daha düşük bir fiyata elden çıkarmadı ya da hiç bir zaman zarara uğramadı.
Ishbia ve ekibi, Shore’un 2009’da kurulmasından bu yana ülke çapında binden fazla aile işletmesini satın aldı (ortalama maliyet: 15 milyon dolar) ve bunları otizm tedavi klinikleri, fırınlar ve ilaçlama şirketlerini de içeren 61 büyük zincir halinde topladı. Ishbia, “Akron, Ohio’daki, Birmingham, Alabama’daki ve Pittsburgh’deki işletmeleri satın alıyoruz” diyor, “Benim için daha çok meyve var. Reel sektörden herhangi bir şirket olabilir.”
Shore daha sonra bilgisayar sistemlerine ve ekipmana yatırım yapıyor, işletmelerin yönetim kurullarını sektörün tecrübeli isimleriyle dolduruyor ve komşu pazarlarda tamamlayıcı şirketler arıyor. Shore’un diğer özel sermaye şirketleri kadar borç almadığı, hizmet veya personel sayısını azaltmadığı konusunda ısrar eden Ishbia, “Sadece sürekli satın alıyoruz” diyor, “Özel sermaye dünyası ‘bu şirketi satın al, bu şirketi kapat’ diye kötü bir üne sahip. Biz büyüyoruz, neredeyse 35 bin çalışanımız var.”
Ishbia, Michigan Eyalet Üniversitesi’nden, ardından da Vanderbilt’in hukuk okulundan mezun olduktan sonra Chicago’daki bir hukuk firmasında ve özel sermaye şirketinde çalıştı. 1986’da UWM’nin öncülü olan şirketi kuran babası, 2009’da kendisiyle birlikte çalışması için ona çok ısrar etti. Mat altı yıl önce şirkete katılmıştı. “Mat’i seviyorum ama ikimiz de alfayız” diyor Ishbia, “Dedim ki, ‘Baba, eğer Mat ve ben her gün birlikte çalışırsak, sonunda sürekli kavga ederiz ve bu ikimiz için de iyi olmaz.’ Benim hayalim kendi işimi kurmaktı.” Ishbia, aynı yıl, 31 yaşındayken, arkadaşları Ryan Kelley, John Hennegan ve Mike Cooper ile Shore’u kurdu.
Ekonomi durgunluk içindeydi, belki de yeni bir iş kurmak için en iyi zaman değildi. Ancak Ishbia arkadaşının babasına güvendi ve o da ona sermaye toplamak için zor, yatırım yapmak için iyi zaman olduğunu söyledi. Başarılı bir performans sicili oluşturmak amacıyla ilk anlaşması için babasından, erkek kardeşinden, arkadaşının babasından ve çoğunlukla özel sermaye ve hukuk şirketlerinin ortaklarından oluşan farklı kişilerden 10 milyon dolar buldu.
Her seferinde Shore, bir işletme satın almak için beş ile 15 milyon dolar arasında para topladı ardından onu kârla sattı. 2014 yılına gelindiğinde kurucu ortaklar büyümeye hazırdı ve ilk kurumsal fonları için 113 milyon dolar topladılar.
Veteriner Jay Price, Justin Ishbia adını ilk kez o günlerde duydu. Price, Alabama’da üç klinik yönetirken üniversiteden bir arkadaşı bir teklifle aradı: “Özel bir sermaye şirketinin sahibi olan ve satın alacak şirket arayan hukuk fakültesinden arkadaşımla konuş.” Price, “Özel sermayenin ne olduğunu aslında bilmiyordum” diyor, “Justin'e ‘İsterseniz uğrayın, görüşelim ama pek ilgilenmiyorum’ dedim.” O zamanlar, geleneksel olarak parçalanmış ve küçük ölçekli operasyonların hakimiyetinde olan veterinerlik sektöründe konsolidasyon başlıyordu. Toplantıdan kısa bir süre sonra Price, National Veterinary Associates’in özel sermaye devi Ares Management’a nasıl satıldığını okudu ve kendi şirketi Southern Veterinary Partners’ın çoğunluk hissesini altı milyon dolara Shore’a satmayı kabul etti.
Bugün Southern Vet, Amerika’da evcil hayvanların bakımına ilişkin kazançlı piyasada yalnızca (şu anda JAB’ye ait olan) National Veterinary Associates ile değil, aynı zamanda (şekerleme üreticisi Mars’a ait olan) VCA ve Oak Hill Capital destekli VetCor ile rekabet ediyor. Price, CEO görevini yürütüyor ve 400’den fazla lokasyonda yıllık 1,3 milyar dolar gelir elde eden bir operasyonu yönetiyor. Bu da Southern Vet’i Shore’un en başarılı satın almalarından biri yapıyor. Price’ın artık veterinerlik yapmaya vakti yok ama Ishbia’nın iki sarı Labrador av köpeğinin sağlığını hâlâ uzaktan takip ediyor.
Shore’un bir diğer başarısı, bağımlılık tedavi merkezleri zinciri BrightView. Cincinnati merkezli şirket 2015 yılında avukat Chad Smith, ülkedeki opioid salgınına yakalanan çok fazla hasta görmüş acil servis doktoru Shawn Ryan ve arada geçen süre içinde şirketten ayrılan üçüncü bir kurucu ortak tarafından kuruldu. CEO Smith, Shore’u bir yıl sonra bir komisyoncu aracılığıyla operasyonun iki lokasyonu varken keşfetti. “Ayakta sağlık hizmetlerinde işe başlamak için hatırı sayılır miktarda sermaye gerekiyor. Eşinize tüm varlıklarınızın toplamını aşan kredilerde kişisel teminatların ne anlama geldiğini açıklamaya çalışın” diyor.
Ishbia ve ekibiyle ilk kez bir cumartesi sabahı saat beşte Austin, Teksas’ta tatil yaparken konuştu ve sonraki yıl çoğunluk hissesini 20 milyon dolarlık işletme değeri karşılığında bir anlaşmayla Shore’a sattı. Ishbia bunu kutlamak için bir pizza partisi düzenledi. “Justin’in dışarı çıkıp sadece et içeren bir pizza yiyip kapüşonlu üst giymesi, ‘Shore tayfası normal insanlar ve her şey yoluna girecek’ hissine yol açtı ve ekibin sakinleşmesini sağladı” diye anlatıyor o süreci Smith. Shore, şu anda 80’den fazla lokasyondan elde ettiği yıllık 200 milyon doların üzerinde gelirle BrightView’ın değerinin 450 milyon doların üzerinde olduğunu tahmin ediyor.
Firma, işleri yoluna koymak için büyük miktarda ön ödeme yaparak işe başlıyor. Bu, başlangıçta kârlılığın azalmasına neden oluyor. Ancak rakiplerini satın alıp hızla genişlemeye başladığında düşüş hızla telafi ediliyor.
Bazıları özel sermaye partisinin bittiğini ve bundan sonrasının pek eğlenceli olmayacağını düşünüyor. Ishbia, Shore’daki bir çok işletmenin ekonomik durgunluğa dayanıklı olduğunu, çünkü insanların ekonomi ne olursa olsun katarakt ameliyatı olacağını ve hasta köpeklerine bakacağını savunuyor. Ayrıca Shore’un mütevazı borç kullanımı, onu yüksek faiz oranlarından uzak tuttu. Ishbia, “Dünya fiyat düzeltmesini yaptı ve işletmelerin değerinin Nisan 2022 seviyesinin yüzde 10 ila yüzde 20 altında olduğunu düşünüyorum” diyor. Ancak işe başladığında öğrendiği gibi kriz dönemi yatırım yapmak için iyi bir zaman: “Şu anda alıcıyım. Ve bazı insanlar bunun çılgınca olduğunu söylüyor.”
Ishbia çılgınlığı göze alabilir. Forbes, Ishbia’nın 5,1 milyar dolarlık net servetinin yalnızca beşte ikisinin, yani kabaca 2 milyar doların Shore’dan geldiğini tahmin ediyor. Geri kalanın çoğu, her ikisi de kardeşi tarafından kontrol edilen UWM’deki yüzde 22 ve NBA Suns’taki yüzde 13 hissesinden geliyor.
Ishbia’nın girişimcilik anlayışının temelleri babası Jeff’e dayanıyor. Jeff’in bir Türk göçmeni olan babası, Jeff henüz ergenlik çağındayken hayatını kaybetti. Bunun üzerine ailesine yardım etmek için seyyar dondurma bisikletleri satın alan ve bunları diğer çocuklara kiralayan Jeff, ailesinde üniversiteye giden ilk kişi oldu ve Birmingham’ın Detroit banliyösünde hukuk alanında çalışırken dondurma kamyonları, restoranlar, apartmanlar, oteller, bir patates cipsi üreticisi ve bir alarm şirketi satın aldı. 1986’da Justin sekiz, Mat altı yaşındayken Jeff, UWM’nin öncülü olan Shore Mortgage’ı kurdu. Justin, “Çok rahat büyüdük ama hiçbir şekilde zengin değildik” diye anımsıyor o günleri.
Aile birbirine sıkı sıkıya bağlıydı ve kardeşler birbirinin en iyi arkadaşıydı ama aynı zamanda oldukça rekabetçiydiler. Justin beyzbolla ilgileniyordu. Mat basketbolda çok başarılıydı. Mat, “Daha iyi olmak için birbirimizi zorlardık” diye anımsıyor, “İkimizin de sahip olduğu aşırı rekabetçiliğin iş ahlakımızı yönlendirdiğini düşünüyorum.”
İki kardeş arasındaki rekabet öyle görünüyor ki hiç bitmeyecek. Her ikisi de şu sıralar gösterişli evler inşa ediyor.
