Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) çalışanlarının görüşlerini paylaştığı Merkez'in Güncesi adlı blogda yayımlanan bir analiz, altın ithalatında kota uygulamasının önemli bir dönüşüme yol açtığını ortaya koydu.

---

17 Ocak 2025, 10:37

TCNB analizine göre, 7 Ağustos 2023'te yürürlüğe giren kota uygulaması, işlenmemiş altın ithalatını hızlı bir şekilde azalttı. 2023 yılı Ağustos ayında 12 aylık birikimli işlenmemiş altın ithalatı 34 milyar dolar seviyesindeyken, 2024 yılı Kasım ayında bu rakam yarı yarıya düşerek 17 milyar doların altına geriledi.

Mücevherat ithalatında hızlı artış

Kota sonrası dönemde mücevherat ithalatında ise dikkat çekici bir yükseliş yaşandı. Analizde, "12 aylık mücevherat ithalatı 2023 yılı Ağustos ayında 1,6 milyar dolar civarındayken, 2024 yılı Kasım ayı itibarıyla yaklaşık dört kat artarak 6,4 milyar doları aştı" ifadelerine yer verildi.

Toplam altın ithalatında düşüş

İşlenmemiş altın ve mücevherat ithalatının toplamı aynı dönemde 35,5 milyar dolardan 23 milyar dolara geriledi. Analiz, kota uygulamasının toplam altın ithalatında düşüşe yol açtığını ve ithalat kompozisyonunda belirgin bir değişiklik oluşturduğunu vurguladı.

Örnek olarak, 2024 yılının Nisan ayında tüketim malları ithalatı yüzde 17 gibi yüksek bir artış gösterirken mücevherat ithalatı dışarıda bırakıldığında bu artışın yüzde 2 civarında bir gerilemeye dönüştüğü belirtildi.

Analizde ayrıca "2024 yılının ikinci yarısında tüketim malları ithalatında ciddi bir canlanma gözlenirken, mücevherat hariç tutulduğunda yatay bir seyir izleniyor" değerlendirmesi yer aldı.

Ara malı kapsamında değerlendirilen işlenmemiş altın ithalatı kota uygulaması nedeniyle azalırken, tüketim malları arasında sınıflandırılan mücevherat ithalatı tarihsel ortalamaların oldukça üzerine çıktı.

---