Düzenli kontroller ve erken teşhis, kadın hastalıklarının da başlangıç aşamasında tespit edilip, tedavi edilmesini sağlar… 
Bazen de genç kadınların korkulu rüyası erken menopoz sürecinin hafif atlatılmasına yardımcı olur. Birinci derece yakınlarında kadınsal hastalıkları ya da sorunları olanların kontrollerini daha erken dönemde yaptırmaları gerektiğine dikkat çeken Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Bülent Tıraş, ciddi sonuçlar doğuran bu hastalıkları ve yaşam kalitesini bozan sorunları şöyle sıraladı:

‘Regl sancısıdır’ deyip de geçmeyin 

Çikolata kisti (endometriozis) genellikle 20’lı yaşlardaki genç kızların yüzde 10’u, sancılı adet görenlerin ise yüzde 35-60’ında görülen bir kadın hastalığıdır. 

Çocuk sahibi olmak isteyen kadınların yüzde 30-40’ında kısırlık sebebi olarak kabul edilir.  Kesin nedeni bilinmemektedir. Muayene ile birlikte yapılan jinekolojik ultrasonda tanısı daha net konulabilir. 

ÇİKOLATA KİSTİ

Rahmin iç kısmını döşeyen endometrium dokusunun, rahim dışına yerleşmesiyle oluşan anormal dokulardır. Üreme çağındaki kadınlarda sık görülen bir sorun olsa da farkındalık oranı düşüktür. 

Nasıl tedavi edilir?

Endometriozis cerrahisi, minimal invaziv cerrahi konusunda deneyimli kadın doğum uzmanları tarafından ilgili merkezlerde yapılmalıdır. 

Çünkü girişim sırasında yumurtalıkların korunması önem taşır. Zaman içinde tekrarlayabilir.  Bu hastalıkta kalıtsal yatkınlığın önemli bir faktör olduğu düşünüldüğünden, annede varsa görülme olasılığı artacaktır.

ERKEN MENOPOZ

Kadın sağlığının önemli bir dönüm noktası olan menopoz, genellikle 45-55 yaşları arasında doğal olarak gerçekleşen bir süreçtir. Ancak bazı kadınlarda bu süreç beklenenden daha erken yaşta başlayabilir. 40 yaşından önce yumurtalık fonksiyonlarının ve adet döngülerinin kalıcı olarak sona ermesi durumu erken menopoz diye adlandırılır.

İşte nedenleri

Erken menopoz genellikle genetik faktörler, otoimmün hastalıklar, cerrahi müdahaleler ya da kemoterapi/radyoterapi gibi tedavi yöntemleri nedeniyle oluşabilir. 

Aile öyküsünde olan kadınlarda erken menopoza girme riski daha yüksektir. Annenin veya kız kardeşlerin erken menopoz yaşaması, bireyin de benzer bir deneyim yaşama olasılığını artırabilir. 

Hangi belirtilerle kendini gösterir?

Erken menopozda özellikle östrojen ve progesteron dalgalanması nedeniyle adet döngüsünde düzensizlikler, sıcak basmaları, ruh hâli değişiklikleri, uyku sorunları gibi belirtiler görülebilir. Her kadında bu belirtilerin şiddeti ve süresi değişse de erken tanımak ve doğru yönetmek önemlidir. 

POLİKİSTİK OVER SENDROMU

Polikistik Over Sendromu (PCOS), üreme çağındaki kadınlarda sık görülen hormonal ve metabolik bir bozukluktur. 

PCOS’ta, özellikle erkeklik hormonu olarak bilinen androjenler normalden fazla salgılanır. Bu durum, yumurtlama sürecini bozarak adet düzensizliği, yumurtlama problemleri ve kısırlık gibi sorunlara neden olabilir. Kesin nedeni hâlâ net olarak bilinmemektedir. Ancak PCOS nedenleri incelendiğinde, genetik yatkınlık önemli bir risk faktörü olarak öne çıkar. Ailesinde PCOS öyküsü bulunan kadınlarda bu sendromun gelişme olasılığı daha fazladır. 

Ciddi riskleri var

PCOS, özellikle adet düzensizliği, akne, aşırı tüylenme ve kilo artışı gibi belirtilerle kendini gösterir. Diyabet, hipertansiyon, kalp-damar hastalıkları gibi uzun vadeli sağlık sorunlarının gelişim riskini de artırır. Dolayısıyla, erken tanı ve tedavide geç kalınmamalıdır.

MEME KANSERİ

Genetik geçişli olabilen meme kanserinde günümüzde artık erken teşhis ile yüzde yüze yakın başarı sağlanabilmektedir. Toplumsal farkındalığın artırılması yönünde çeşitli dernek ve kuruluşlar tarafından yürütülen kampanyalar, Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz yaptırılması sağlanan meme taramaları ile erken tanı aşamasında önemli bir yol alındı. 

Kontrollere erken başlanmalı

Özellikle aile geçmişinde  hastalık varsa 20 yaşından sonra ayda bir kez kendi meme muayenesi önemlidir. 
Ele gelebilecek herhangi bir kitle ya da normal karşılanmayan durumda zaman kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Mamografi de 40 yaşından sonra doktorun öngördüğü sıklıklarda düzenli olarak mutlaka tarama amaçlı yaptırılmalıdır.

RAHİM KANSERİ

Rahim iç zarını oluşturan (endometrium) hücre tabakasında anormal hücre büyümesi ile ortaya çıkan kanser türüdür. Genetik olabilir. Yani annede varsa görülme riski artar. Ayrıca çevresel faktörlere ve yaşam tarzına bağlı olarak da gelişebilir. Kadınlarda görülen en yaygın kanser tipidir. 40’lı yaşlardan itibaren risk artmaktadır.

Risk faktörleri

Geç menopoz, hipertansiyon, diyabet, obezite, erken ergenlik, yıllarca yumurtlama olmaması, tek başına östrojen ilacı almak rahim kanseri için risk faktörleri olarak sayılabilir. Regl dönemleri arasında kanama, menopoz sonrası kanama, ağrılı cinsel ilişki en belirgin sinyalleridir. Rahim ve yumurtalıkların incelenmesi erken teşhis açısından hayati öneme sahiptir. Her kadın 18 yaşına girdikten sonra yılda bir kez kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmalıdır. Birinci derecedeki yakınlarında bu rahatsızlık olanların ise, belirti beklemeden kontrole gitmesi önem taşır.

www.sozcu.com.tr internet sitesinde yayınlanan yazı, haber ve fotoğrafların her türlü telif hakkı Mega Ajans ve Rek. Tic. A.Ş'ye aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemez.