Ağır borç yükü altındaki Fransa’da sosyal huzursuzluk artıyor
Fransa’da sendikalar, kamu borcunu azaltma gerekçesiyle devlet yardımlarının kısıtlanmasına karşı sokaklara inerken, ülkede sosyal huzursuzluk da artıyor.
Fransa’da sendikalar, kamu borcunu azaltma gerekçesiyle devlet yardımlarının kısıtlanmasına karşı sokaklara inerken, ülkede sosyal huzursuzluk da artıyor.
18 Eylül 2025, 13:23
Fransa'da iktidarın bütçe politikalarına tepki gösterenler, kemer sıkma politikaları karşıtı eylemler başlattı. Ülkenin önde gelen işçi sendikalarının çağrısıyla Fransa genelinde eğitim, sağlık ve toplu taşıma gibi çok sayıda sektörde iktidarın kemer sıkma politikalarına karşı greve gidildi.
Başkent Paris ve çevresinde toplu taşımadaki grev nedeniyle çok sayıda metro ve otobüs seferi iptal edilirken banliyö tren seferlerinde de aksamalar yaşanıyor.
Ülkede hükümetin düşmesi üzerine 10 Eylül'de yapılan eylemlerin ardından sendikalar ve muhalifler bugünden itibaren başlayacak yeni bir eylem dalgası gerçekleştirme kararı almıştı.
Fransa’nın borcu
Fransa’nın kamu borcu GSYH’nin yüzde 113,9’una denk gelirken, Uluslararası Para Fonu, (IMF) bu oranın 2030’a kadar yüzde 128'in üzerine çıkacağını öngörüyor. Bütçe açığı ise 2024'te AB’nin belirlediği yüzde 3 sınırının yaklaşık 2 katına ulaştı.
Paris, 2029’a kadar AB kurallarına yeniden uymayı hedefliyordu, ancak uzmanlar daha fazla kesinti yapılmadan bunun başarılmasını olası görmüyor. Fransa'nın borcu 3 trilyon 345 milyar avro seviyesinde bulunuyor.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in bu ay Fransa’nın kredi notunu "AA-"den "A+"ya düşürmesi de ülkenin borçlanma maliyetini artıracağı için hükümetin bütçe hazırlık sürecine ek baskı oluşturuyor.
Siyasi kriz
Fransız hükümeti, kemer sıkma önlemleri konusunda hem halk içinde ve hem de parlamentoda baskı altında. Ülke parlamentosu üç siyasi kampa bölünmüş durumda. Artık hiçbir parti çoğunluğu elinde tutamazken, merkez sağ parti sosyal yardımların kesilmesine karşı çıkan aşırı sol ve aşırı sağ arasında bölünmüş durumda bulunuyor. Bu siyasi kriz şu anda ekonomik sorunları daha da ağırlaştırıyor.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un son yıllarda vergileri düşürmesinin ülkenin borcunu daha da artırdığı belirtiliyor. Ayrıca önceki Fransız hükümetlerine de halkın satın alma ve şirketlerin ise rekabet gücünü korumak için borç sorununun çözümünü erteledikleri eleştirisi yapılıyor. Sosyal harcamalarının yüksek olduğu Fransa’da hükümet harcamaları geçen yıl GSYH'nin yüzde 57,3'ünü oluşturdu. 1980’lerde bu oran sadece yüzde 40 seviyesindeydi
Fransa'da sosyal harcamalar ve emekli maaşı ödemeleri, işsizlere yapılan harcamalar gibi Avrupa ortalamasının üzerinde bulunuyor. İşsizler 18 aya kadar, 57 yaşından itibaren ise 27 aya kadar işsizlik maaşı alabiliyor. Fransa'nın borcu, ekonominin büyümesinden daha hızlı artıyor. Bu durum, Kovid-19 salgını sırasında yaşanan ekonomik yavaşlama ve Ukrayna-Rusya Savaşı'nın etkisiyle daha da kötüleşti.