Nerede duyduğunuzu bile hatırlamadığınız melodilerin zihninizde durmaksızın çalıp durduğunu deneyimlemişsinizdir. Yolda yürürken ışıkta bekleyen arabaların radyolarından gelen bir hit şarkı veya izlediğiniz reklam filminin müziği aklınıza takılmış olabilir. Muhtemelen çok tercih etmeyeceğiniz bu şarkının zihninizde mütemadiyen çalıp durarak sizi deli etmesinin nedeni acaba ne olabilir?

Kulak Kurdu: Earworms

Kulak kurdu olarak bilinen “Earworms”, şarkıların bir bölümünün beyin tarafından geri çağırılması ve tekrarlanmasıdır. Günlük hayatımızda aklımıza takılan bir şarkıyı tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Oldukça yaygın bir durumdur. Kapsamlı bir anket çalışmasının sonucu, katılımcıların %89,2’sinin haftalık olarak kafalarına bir şarkı takıldığını bildirmiştir.

Son yıllarda kulak kurdu etkisiyle, beyin içinde adeta virüs etkisi yapan melodiler üzerine birçok çalışma yürütülmüştür. Cincinnati Üniversitesi’nden Dr. James Kellaris, kulak kurtlarının kısa süreli hafızayı etkileme nedeninin “belli müzik parçalarının beyinde büyük bir reaksiyon oluşmasına sebep olan özelliklere sahip olması” olabileceğini ileri sürmüştür. Bu durum; beynin şarkıyı döngüde tekrar tekrar çalmasına neden olabilmektedir.

Bir başka çalışmaya göre, bir ezginin kulak kurdu olma olasılığının şarkı popülerliği ve güncelliği gibi müzikal özelliklere bağlı olduğu belirtilmiştir. Laboratuvar temelli araştırmalar, son zamanlarda yoğun bir şekilde duyulan şarkıların kulak kurdu olma olasılığının daha yüksek olduğunu kanıtlamıştır. Bununla birlikte, ezginin temposu ve melodik kontur kalıpları gibi müzikal özelliklerinin de etkilediğini aynı çalışma ortaya koymuştur. Örneğin; ortak küresel melodik konturu olan ezgilerin kulak kurdu olma olasılığının daha yüksek olduğu gösterilmiştir. Yani bir melodinin müzik notaları arasındaki hareketi yerleşik normlarla ne kadar uyumlu ise aklımıza takılma ihtimali de bir o kadar artmaktadır.

Aşağıdaki çalma listesi, çalışmaya katılan 3.000 katılımcı ile belirlenen en iyi 9 kulak kurdu melodisini içermektedir:

1. “Bad Romance” - Lady Gaga
2. “Can’t Get You Out of My Head” - Kylie Minogue
3. “Don’t Stop Believing” - Journey
4. “Somebody That I Used to Know” - Gotye
5. “Moves Like Jagger” - Maroon 5
6. “California Gurls” - Katy Perry
7. “Bohemian Rhapsody” - Queen
8. “Alejandro” - Lady Gaga
9. “Poker Face” - Lady Gaga

Ayrıca, akla takılma olasılığı daha yüksek olan ezgilerin kulak kurdu olmayan ezgilerden genellikle daha yüksek tempoda olduğu görülmüştür. Eğer bir gün kendi müziğinizi üretmek ve yok satmak isterseniz hareketli bir şarkı yapmak işinizi kolaylaştırabilir.