Avrupa’daki sağcı partiler ekonomi vaatlerinde sola kayıyor
Yüksek harcama, refah yanlısı ve korumacı bir gündemin benimsenmesi, işçi sınıfı seçmenini kazanmanın anahtarı oldu. Avrupa genelinde sağcı partiler, seçmenleri çekmek için sosyal yardımların ve sübvansiyonların artırılması gibi sol eğilimli ekonomi politikaları benimsiyor.
Yüksek harcama, refah yanlısı ve korumacı bir gündemin benimsenmesi, işçi sınıfı seçmenini kazanmanın anahtarı oldu. Avrupa genelinde sağcı partiler, seçmenleri çekmek için sosyal yardımların ve sübvansiyonların artırılması gibi sol eğilimli ekonomi politikaları benimsiyor.
26 Eylül 2025, 16:45 Güncelleme: 27 Eylül 2025, 11:48
Avrupa ülkelerindeki sağcı liderler, bütçesi kısıtlı hükümetlerden bıkmış Avrupalı seçmenleri cezbetmek için yeni bir strateji geliştirdi: Sola yönelmek. İsveç’ten Yunanistan’a ve Avusturya’ya kadar, yıllardır küçük devlet, düşük vergiler, serbest ticaret ve deregülasyonu savunan partiler artık daha yüksek refah yardımları, sübvansiyonlar ve korumacılık talep ediyor. Hatta bunu çoğu zaman serbest piyasa yanlısı pozisyonlarla birlikte yapıyorlar.
“Ekonomik söylemlerini sola ait önlemlerle genişlettiler”
Partilerin mesajlarındaki bu değişkenlik, gündemlerinin bütünlüğünü zedelemiş olsa da anketlere göre partilerin cazibesini artırdı. Özellikle boş devlet kasaları ve kırılgan parlamento çoğunlukları, geleneksel partilerin seçmenler arasında popüler olan programlara daha fazla harcama yapmasını zorlaştırırken, bu strateji etkili oldu. Paris’te Sciences-Po’da siyaset bilimi profesörü Gilles Ivaldi, “Bu yaygın bir olgu. Bu partilerin birçoğu zamanla kaydı. Sola geçmediler ama ekonomik söylemlerini sola ait önlemleri de kapsayacak şekilde genişlettiler” dedi.
İsveç Demokratları Partisi ve Avusturya Özgürlük Partisi, vatandaşlara daha fazla devlet harcaması vaat ettikçe son yıllarda anketlerde yükseliş yaşadı. Almanya’nın sağcı partisi AfD, birçok serbest piyasa pozisyonunu korusa da bu yıl devlet emekli maaşlarını artırma kampanyasıyla refah vaatlerini de öne çıkardı.
Fransa’da sağcı Ulusal Birlik Partisi, uzun süredir ekonomik eklektizmiyle biliniyor; yakın zamanda emeklilik yaşının artırılmasını geri çevirmekten ve ithalat kontrolleri getirmekten bahsetti. Buna karşılık Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un hükümeti, yüzde 5,4’lük bütçe açığını daraltan bir bütçeyi geçirmek için bile mücadele ediyor.
Vaatleri gerçekçi mi?
Birleşik Krallık’ta Nigel Farage’ın liderliğindeki Reform UK Partisi, son YouGov anketine göre seçmenlerin yüzde 28’inin desteğini alıyor; bu oran İşçi Partisi ve Muhafazakarların oldukça önünde. Partinin 2024 seçim programında devlet harcamalarını yılda 53 milyar sterlin (71,7 milyar dolar) artırma vaadi yer alıyor. Aynı zamanda gelir ve kurumlar vergisini düşürmeyi planlıyor. Partiye göre ek maliyet, başka yerlerde yapılacak kesintilerle karşılanacak, örneğin “israfı ortadan kaldırarak” 50 milyar sterlin tasarruf. Ekonomistler ise bunun gerçekçi olmadığını söylüyor.