Avrupa’nın büyük savunma harcamaları ekonomisine yardımcı olacak mı?
Avrupa, artan savunma harcamalarının ekonomiyi canlandırabileceğini umuyor. Ancak uzmanlar, bu yatırımların uzun vadeli büyüme sağlaması için yerli üretime ve Ar-Ge’ye yönelmesi gerektiğini vurguluyor. Silaha ayrılan her kuruşun ekonomik faydası, okul veya altyapı yatırımları kadar yüksek olmayabilir.
Avrupa, artan savunma harcamalarının ekonomiyi canlandırabileceğini umuyor. Ancak uzmanlar, bu yatırımların uzun vadeli büyüme sağlaması için yerli üretime ve Ar-Ge’ye yönelmesi gerektiğini vurguluyor. Silaha ayrılan her kuruşun ekonomik faydası, okul veya altyapı yatırımları kadar yüksek olmayabilir.
28 Ağustos 2025, 08:00 Güncelleme: 28 Ağustos 2025, 12:05
İngiltere’nin Bolton kentindeki MBDA füze rampası fabrikasında, Britanya Silahlı Kuvvetler Bakanı Luke Pollard, bir test mühendisi avucuna sihirli toz serpercesine mikro elektronik parçacıkları dökerken elini uzattı. Bir teknisyen, “Bunlar füzelerin beyni” diye açıkladı. Silahın hedefini bulmasını ve kilitlenmesini sağlayacak sofistike bileşenler. Pollard, geçen hafta Avrupa merkezli silah üreticisi MBDA ile yapılan 118 milyon sterlinlik (158,4 milyon dolar) yeni bir sözleşmeyi duyurmak için Bolton’daydı. Bu anlaşma, altı yeni karadan havaya füze rampasının üretimini kapsıyor. Britanya’nın 650 seçim bölgesinin her birinde savunma ile bağlantılı üreticiler bulunduğuna dikkat çeken Pollard, “Savunma büyümenin temelidir” dedi.
Sadece Britanya değil. Rusya’nın Ukrayna’daki saldırganlığının devam etmesiyle Avrupa genelindeki hükümetler, yüz milyarlarca dolarlık artan askeri harcamanın zayıf seyreden ekonomilerini canlandıracağını umuyor. Soğuk Savaş sonrası barış temettüsü tersine döndü: Okullara ve emeklilik sistemine daha az, tanklara ve füzelere daha fazla para ayrılacak.
Para hangi kaynaktan gelecek?
Yine de daha büyük savunma bütçelerinin anlamlı ve uzun vadeli ekonomik büyüme sağlayıp sağlamayacağı yoksa sadece silah üreticilerinin hisselerini mi artıracağı henüz net değil. Bu savunma temettüsünün başarısı, paranın neye harcandığına ve hangi kaynaktan geldiğine (vergi artışı mı, borçlanma mı yoksa eğitim harcamalarının kesilmesi mi) bağlı olabilir.
Ancak bu belirsizlik beklentileri azaltmış değil. Britanya Başbakanı Keir Starmer, “savunma temettüsü” dediği bu fırsatı yakalama sözü verdi; bunun “nesilde bir kez karşılaşılacak” türden bir yatırım olduğunu ve yeni işler ile “sanayi kapasitesinde büyük büyüme” sağlayacağını savundu.
“Aynı madalyonun iki yüzü”
Almanya’da, silah üreticisi Rheinmetall gelecek iki yıl içinde 8 bin yeni çalışan almayı planlıyor. Bu durum, savunma sanayisindeki büyümenin ülkenin sıkıntı yaşayan otomotiv sektöründeki iş kayıplarını telafi edebileceği yönünde spekülasyonlara yol açtı. İtalya’da ise Başbakan Giorgia Meloni bu ay Avrupa Birliği’nin askeri yapılanma programına katıldı ve silah üreticileriyle, sivil alana da katkı sağlayacak projelere yatırım yapmaları için görüştü. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in dediği gibi: “Ekonomik güç ve Avrupa’nın yeniden silahlanma planı, aynı madalyonun iki yüzüdür.”
