B3 vitamini (niasin), cilt hücrelerinin DNA hasarını onarma kapasitesini artırarak melanom dışı cilt kanserine karşı koruyucu bir rol oynayabilir. JAMA Dermatology’de yayımlanan geniş ölçekli bir araştırma, özellikle yüksek risk grubundaki kişilerde bu etkinin dikkat çekici olduğunu ortaya koyuyor.

**B3 VİTAMİNİ VE CİLT SAĞLIĞI ARASINDAKİ KRİTİK BAĞ
**Niasin olarak da bilinen B3 vitamini, hücresel enerji üretiminin merkezinde yer alır. Güneşin ultraviyole (UV) ışınlarına her gün maruz kalan cilt için bu vitamin hayati önemde. UV radyasyonu, cilt hücrelerinin DNA’sında hasara yol açarak cilt kanserinin gelişimini tetikleyebilir.

Bilimsel çalışmalar, B3 vitamininin bir formu olan nikotinamidin, hasar gören cilt hücrelerinin kendini onarma sürecini hızlandırdığını gösteriyor. Bu etki, hem DNA onarım mekanizmalarının desteklenmesi hem de cildin yerel bağışıklık yanıtının güçlendirilmesiyle gerçekleşiyor.

**TEKRARLAMA RİSKİ DAHA DÜŞÜK
**2025 yılında yayımlanan ve dermatoloji dünyasında büyük yankı uyandıran çalışma, melanom dışı cilt kanseri tanısı almış 33.800’den fazla kişinin sağlık verilerini inceledi. Araştırmada, katılımcıların bir bölümü günde iki kez 500 mg nikotinamid takviyesi kullanırken, diğer grup herhangi bir takviye almadı.

Sonuçlar çarpıcı; B3 vitamini alan grupta, cilt kanserinin yeniden ortaya çıkma riski ortalama %14 oranında daha düşüktü. Etki özellikle, ilk tanının hemen ardından nikotinamid kullanımına başlayan bireylerde ve melanom dışı cilt kanserinin yaygın türlerinden biri olan skuamöz hücreli karsinomda daha belirgindi.

**B3 VİTAMİNİ NASIL KORUMA SAĞLIYOR?
**Nikotinamid, UV ışınlarının neden olduğu hücresel hasarın onarılmasına yardımcı olurken, bağışıklık sisteminin potansiyel olarak tehlikeli hücreleri erken aşamada ortadan kaldırma yeteneğini de artırıyor. Böylece kanserleşme süreci başlamadan önce hücresel düzeyde bir savunma hattı oluşturuluyor.

Uzmanlar, bu etkinin güneş kremi kullanımının yerini tutmadığını özellikle vurguluyor. Gölge, koruyucu giysiler ve düzenli dermatolojik kontroller hala vazgeçilmez. Ancak yüksek risk grubundaki kişiler için, doktor kontrolünde nikotinamid takviyesi ek bir koruyucu strateji olabilir.

**B3 VİTAMİNİ NEDİR, VÜCUTTA NE İŞE YARAR?
**B3 vitamini, suda çözünen B vitaminleri grubuna dahildir ve vücutta nikotinik asit ile nikotinamid olmak üzere iki temel formda bulunur. Bu formlar, hücresel metabolizmanın vazgeçilmez koenzimleri olan NAD ve NADP’nin yapısına katılır.

Bu koenzimler olmadan karbonhidrat, yağ ve proteinlerin enerjiye dönüştürülmesi mümkün değildir. Kısacası B3 vitamini, besinleri kaslar, organlar ve beyin için kullanılabilir enerjiye çeviren kilit unsurlardan biridir. Aynı zamanda cilt ve mukoza zarlarının sağlığında da önemli rol oynar.

VÜCUT B3 VİTAMİNİNİ ÜRETEBİLİR Mİ?
İnsan vücudu, proteinli gıdalarda bulunan triptofan amino asidinden sınırlı miktarda niasin üretebilir. Ancak bu dönüşüm oldukça verimsizdir: Yaklaşık 60 mg triptofandan yalnızca 1 mg niasin elde edilir. Bu nedenle B3 vitamininin mutlaka besinlerle alınması gerekir.

B3 VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNDE NE OLUR?
Şiddetli niasin eksikliği, pellagra adı verilen klasik bir eksiklik hastalığına yol açar. Cilt lezyonları, ishal ve nörolojik bozukluklar bu tablonun tipik belirtileridir. Orta Avrupa’da nadir görülse de, tek yönlü ve ağırlıklı olarak rafine tahıllara dayalı beslenme risk oluşturabilir.

HANGİ BESİNLER B3 VİTAMİNİNDEN ZENGİN?
Biyoyararlanımı en yüksek niasin kaynakları genellikle hayvansal proteinlerdir. Bu besinlerde B3 vitamini serbest formda bulunduğu için emilim oranı %75’e kadar çıkabilir.

Tavuk eti, dana ve biftek, karaciğer, somon, hamsi ve ton balığı B3 vitamini açısından zengin.

Bitkisel kaynaklarda, özellikle tahıllarda niasin çoğunlukla proteinlere bağlıdır ve emilim oranı daha düşüktür (yaklaşık %20).

**NİASİN EMİLİMİ NASIL ARTIRILIR?
**Yeterli protein içeren, çeşitli bir beslenme düzeni. Tahılların alkali işlemden geçirilmesi (örneğin geleneksel tortilla yapımında olduğu gibi). Kabartma tozu gibi alkalileştirici ajanlarla yapılan pişirme yöntemleri niasin emilimini artırır.

Bu yöntemler, bağlı niasinin serbest hale gelmesini sağlayarak vücut tarafından daha iyi kullanılmasına yardımcı olur.

Odatv.com