B3 Vitamini Yetersizliğinde Oluşan Hastalık: Pellegra Nedir?
Pellegra hastalığı B3 vitamini ve triptofan eksikliğinde görülmektedir. Belirtileri; deride kızıl-koyu lekeler, hafıza kaybı, diyare olarak bilinmektedir. Tedavi edilmediği taktirde ölüm ile sonuçlanmaktadır.
Pellegra hastalığı vücutta B3 vitamini ya da triptofan eksikliği nedeniyle oluşan hastalıktır. Pellegranın kelime anlamı Latince’de, pelle ‘deri’ ve agra ‘pürüz, katı’ kelimelerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur. Ayrıca İtalyanca’da kaba, çiğ et anlamına gelmektedir.
Vitamin Nedir?
Vitaminler; metabolizmamızın fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için gerekli olan fakat vücutta endojen olarak sentezlenemeyen ve bu nedenle dışarıdan gıdalarla alınması gereken mikro organik bileşiklerdir. Toplamda 13 vitamin vardır. Bunlardan A, D, E ve K yağda çözünür ve vücutta depolanır, B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12 ve C vitaminleri ise suda çözünür ve vücutta depolanmaz.

B3 Vitamini (Niasin) Nedir?
B3 vitamini literatürde; nikotinamid, niasinamid, nikotinik asit, niasin ve vitamin PP olarak adlandırılmaktadır. B3 vitamini, suda çözünebilen ve vücutta depolanamayan bir vitamindir. İnce bağırsaktan kana emilimi gerçekleşir. Hastalıkların tedavisinde ilaç olarak kullanılabilir. Vücudumuzda; bağırsaklarda yaşayan iyi bakteriler tarafından ve triptofanın niasine dönüşümü ile sentezlenmektedir. Günlük B3 vitamini ihtiyacı erkekler için 16,5 mg iken kadınlar için 13,2 mg’dır. Bu miktar kişiden kişiye değişiklik göstermekle beraber hamilelerde 18 mg’a ve emziren kişilerde 17 mg’a yükselmektedir. Fazla miktarda B3 vitamini alımında ise vücuttan dışarı atılır. Yetersiz geldiği durumlarda gıdalarla alınması elzemdir.
Kimyasal olarak farklı formları vardır. Nikotinik asit formu kanda kolesterol miktarının düşürülmesinde kullanılır ve kalp hastalıkları riskini azaltır. Niasinamid ve nikotinamid formları cilt kanserine yakalanma riskini azaltır. Niasin formu ise hücreler arası iletişimi sağlar.
B3 vitamini vücutta; gıdaların sindirilmesi sonucu enerjinin ortaya çıkarılmasında, vücudumuz için en önemli koenzimlerden NAD ve NADP oluşumunda, enzimlerin ve hormonların sağlıklı bir şekilde çalışmasında, DNA’nın yapısında bulunan bazların üretiminde ve onarımında, kalsiyum metabolizmasında, sinir sistemi ve sindirim sisteminin düzgün bir şekilde çalışmasında, yağ, protein ve karbonhidrat metabolizmasında, insülin sentezinde, protein sentezinde, bağışıklık sisteminde kofaktör görevinde, vücudun homeostazinin sağlanmasında ve vücudumuzda gerçekleşen redoks reaksiyonlarında kullanılmaktadır.
B3 Vitamini Nasıl Ortaya Çıkarıldı?
B3 vitamini (niasin), Avusturyalı kimyacı Hugo Weidel tarafından 1873 yılında nikotin ile ilgili yapılan çalışmalar sonucunda bulunmuştur. Sonrasında Norveçli biyokimyacı Conrad Elvehjem tarafından nikotin kelimesi ile karıştırılmaması için Nikotinik Asit+Vitamin kelimelerindeki harflerden türetilerek ‘Niasin’ kelimesi oluşturulmuştur.
Tarihte B3 vitamini ile ilgili en eski metinlerde PP vitamini olarak adlandırıldığı görülmüştür. PP açılımı ingilizce’de "pellagra preventing" (pellegra önleyici) olarak geçmektedir.

