Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın yayımladığı Banka Kredileri Eğilim Anketi, kredi standartlarında ikinci çeyrekte yaşanan sıkılaşmayı ve üçüncü çeyrek beklentilerini ortaya koydu. Bankalar, yılın ikinci çeyreğinde işletmelere kullandırdıkları kredilerde daha temkinli davranırken, fonlama koşullarında gevşeme beklentisi öne çıktı.

2025'in ikinci çeyreğinde bankalar, işletmelere verdikleri kredilere uyguladıkları standartları genel olarak sıkılaştırdı. Özellikle kısa vadeli kredilerde bu sıkılaşma belirginleşirken, uzun vadeli kredilerde önemli bir değişiklik gözlenmedi. Türk lirası cinsinden kredilerde şartlar sabit kaldı, ancak döviz kredilerinde bankalar daha katı davrandı.

KOBİ’lere sağlanan kredilerde şartlar genel olarak aynı kalırken, büyük işletmelere yönelik kredi standartları sıkılaştı.

Üçüncü çeyrek için daha esnek bir yaklaşım öngörülüyor

Bankalar, yılın üçüncü çeyreğinde kredi verme şartlarında sınırlı bir gevşeme yaşanmasını bekliyor. Bu iyileşmenin özellikle Türk lirası krediler ile KOBİ’lere sağlanan kredilerde hissedileceği öngörülüyor. Ancak döviz cinsi krediler ve büyük ölçekli firmalara verilen kredilerde sıkı duruşun sürmesi bekleniyor.

Bireysel kredilerde durum daha dengeli

İkinci çeyrekte ihtiyaç kredileri başta olmak üzere bazı bireysel kredi türlerinde şartlar gevşerken, konut ve taşıt kredilerinde önemli bir değişiklik yaşanmadı. Üçüncü çeyrek için de bankalar, bireysel kredilerde mevcut koşulların büyük oranda korunacağını öngörüyor.

İşletme kredilerine talep artıyor

Kredi talebi açısından bakıldığında, ikinci çeyrekte işletmelere verilen kredilere olan toplam talepte kayda değer bir artış olmadı. Uzun vadeli kredi talebi aynı düzeyde kalırken, TL kredilere olan ilgi biraz azaldı. Ancak KOBİ’ler başta olmak üzere diğer segmentlerde talep artışı dikkat çekti.

Üçüncü çeyrekte ise işletmelerin tüm kredi türlerine olan talebinde belirgin bir yükseliş beklentisi var. Özellikle peşin alımlarda sunulan indirim ve ödeme kolaylıkları bu talebi destekleyen unsurlar arasında.

Bireysel kredi talebinde farklılıklar

İkinci çeyrekte konut kredilerine olan talep artarken, taşıt ve diğer bireysel kredilere olan ilgi azaldı. Konut kredilerindeki artışta, farklı bankalardan sağlanan uygun krediler etkili olurken, taşıt ve diğer kredilerde finansman ihtiyacı azalması talebi düşürdü.

Üçüncü çeyrek beklentileri ise bireysel kredilere olan talepte büyük bir değişim yaşanmayacağı yönünde.

Kâr marjlarında oynama, teminat koşullarında sıkılaşma

Bankalar, ikinci çeyrekte verdikleri kredilerin koşullarını da yeniden şekillendirdi. İşletmelere yönelik kredilerde özellikle daha riskli gruplara uygulanan faiz oranlarında artış yaşanırken, teminat taleplerinde sıkılaşma oldu.

Bireysel kredilerde ise ortalama kâr marjlarında düşüş gözlenirken, riskli kredilerde bu oran sabit kaldı. Vade koşulları açısından en dikkat çeken değişim ise diğer bireysel kredilerde yaşanan gevşeme oldu.