BES katkısına tırpan iddiası endişe yarattı
Bireysel Emeklilik Sistemi’nde yüzde 30 olan devlet katkısının düşürülebileceğine yönelik iddialar, sigorta sektöründe tepkiyle karşılandı. Sektör temsilcileri, katkı oranına yapılacak bir indirimin sisteme olan güveni zedeleyeceği ve katılımcı sayısını olumsuz etkileyeceği görüşünde. Temsilciler, BES’in bütçeye yük olan değil, orta ve uzun vadede kamu maliyesine kaynak yaratan bir yapı olduğunu vurgulayarak, kesinti değil akılcı revizyon çağrısı yapıyor.
SELÇUK ALTUN
Kamu maliyesinde artan kaynak ihtiyacı, Bireysel Emeklilik Sistemi’ni (BES) yeniden tartışmaların merkezine taşıdı. Kulislerde, BES’te 2022 yılından uygulanan bu yana uygulanan yüzde 30’luk devlet katkısının düşürülebileceği yönündeki iddialar giderek güçlenirken, sigorta ve emeklilik sektörü bu adımın ‘başarılı işleyen bir sistemi bozacağı’ görüşünde birleşiyor.
Tartışmaları kritik hale getiren en önemli unsur ise geçtiğimiz aylarda yapılan yasal düzenleme. Vergi kanunlarında yapılan değişiklikle Cumhurbaşkanı’na, BES’te devlet katkısını yüzde 50’ye kadar artırma ya da tamamen kaldırma yetkisi verilmişti. Bu düzenleme, katkı oranında değişiklik yapılması için yeni bir yasa ihtiyacını ortadan kaldırıyor ve kararın Cumhurbaşkanı kararıyla alınabilmesine imkân tanıyor.
KULİSLERDE YÜZDE 20 SENARYOSU
Henüz netlik kazanmamasına karşın gelen kulis bilgilerine göre; Hazine ve Maliye Bakanlığı yüzde 30’luk katkıyı bütçeye yük getirdiği gerekçesiyle oranı yüzde 20’ye indirmeye hazırlanıyor. İddialara göre bu değişikliğin önümüzdeki günlerde gündeme gelmesi bekleniyor. Henüz resmi bir açıklama yapılmış değil. Ancak sektör temsilcileri, mevcut yasal yetki ve artan bütçe baskıları dikkate alındığında, bu ihtimalin artık teorik olmaktan çıktığı görüşünde.
TSB VE EKONOMİ YÖNETİMİ TEMASLARI DİKKAT ÇEKİYOR
Son haftalarda Türkiye Sigorta Birliği (TSB) ile ekonomi yönetimi arasında gerçekleşen üst düzey temaslar da bu çerçevede yakından izleniyor. TSB yönetiminin önce Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile İstanbul Dolmabahçe’de, ardından Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik ile Ankara’da yaptığı görüşmelerde BES’in de konuşulduğu gelen bilgiler arasında. Resmi açıklamalarda BES başlığına yer verilmezken, sektör kulislerinde bu görüşmelerin ana gündem maddelerinden birinin devlet katkısı olduğu konuşuluyor. Hatta, TSB’nin katkı payında bir kesintiye gidilmemesi için alternatif gelir önerileri bulunan bir rapor hazırlık yapmak amacıyla ekonomi yönetiminden süre istediği konuşuluyor.
BES ARTIK MAKRO BİR YAPI
Güncel veriler, BES’in geldiği noktayı net biçimde ortaya koyuyor. Emeklilik Gözetim Merkezi’nin (EGM) 25 Aralık itibariyle paylaştığı güncel verilere göre, katılımcı fonları ve devlet katkısı dahil edildiğinde BES’teki toplam fon büyüklüğü 2 trilyon lirayı aştı. Sistemdeki toplam katılımcı sayısı ise 10,1 milyonun üzerine çıktı. OKS kapsamındaki toplam fon büyüklüğü ise 127 milyar 331 milyon liraya ulaştı. Sistemde yer alan çalışan sayısı 7,7 milyonu aştı. Böylelikle sistemde toplam katılımcı sayısı OKS dahil 17 milyon 918 bini aşarken, toplam fon büyüklüğü de OKS ve Devlet Katkısı dahil 2 trilyon 150 milyar TL oldu. Böylece BES Türkiye’de uzun vadeli tasarrufl arın en büyük taşıyıcısı konumuna geldi. Uzmanlara göre bu büyüklük, BES’i yalnızca bireysel emeklilik aracı olmaktan çıkararak, sermaye piyasalarının derinleşmesine katkı sağlayan ve kamu borçlanması açısından iç kaynak yaratan stratejik bir fon havuzuna dönüştürdü.