Amazon, Google, Microsoft ve Meta, ABD eyaletlerinin yapay zekayı düzenlemesini 10 yıl süreyle engelleyecek bir yasa için Kongre’ye baskı yapıyor. Girişim, hem teknoloji sektörü içinde hem de Cumhuriyetçi Parti’de tartışma yarattı.

---

19 Haziran 2025, 08:00 Güncelleme: 19 Haziran 2025, 09:30

ABD’de teknoloji devleri, yapay zeka (YZ) modelleri üzerindeki kontrolü federal düzeyde tutmak için yeni bir lobi atağına geçti. Amazon, Google, Microsoft ve Meta’nın desteklediği lobiciler, eyaletlerin YZ’ye ilişkin kendi düzenlemelerini yapmasını 10 yıl boyunca engelleyecek bir moratoryum için Senato’ya baskı yapıyor.

Bu düzenleme, geçtiğimiz ay Başkan Donald Trump’ın Temsilciler Meclisi’nden geçen kapsamlı bütçe tasarısının bir parçası olarak kabul edilmişti. Senato’nun kendi versiyonunu bu hafta içinde açıklaması ve yasayı 4 Temmuz’a kadar geçirmesi bekleniyor.

Teknoloji lobi kuruluşu INCOMPAS’ın CEO’su ve eski kongre üyesi Chip Pickering, düzenlemeyi “Amerikan liderliği için doğru zamanda doğru politika” olarak tanımlarken, Çin’le rekabette de stratejik bir adım olduğunu savundu. INCOMPAS, Amazon’un bulut bölümü ve Meta’nın da üyesi olduğu YZ Rekabet Merkezi’ni (AICC) 2024’te kurmuştu.

Eleştiriler ve bölünme

Ancak önerilen 10 yıllık moratoryum, yalnızca teknoloji sektöründe değil, Cumhuriyetçi Parti içinde de tartışmalara yol açtı. Vanderbilt Üniversitesi'nden Asad Ramzanali, "Sorumlu inovasyon, sorumsuz uygulamaları yasaklayan yasalardan korkmamalı" diyerek karşı çıkarken, MIT profesörü Max Tegmark bunu "teknoloji baronlarının bir güç gaspı" olarak nitelendirdi.

Google ve Meta yorum yapmazken, Microsoft ve Amazon yorum taleplerine yanıt vermedi.

Destekleyenler, farklı eyaletlerin birbirinden kopuk düzenlemelerinin inovasyonu yavaşlatacağını ve ABD’nin Çin karşısında geri kalmasına neden olabileceğini savunuyor. OpenAI CEO’su Sam Altman, Senato’da yaptığı açıklamada AB'nin yakında uygulamaya sokacağı gibi önceden güvenlik ve şeffaflık kriterlerine uymayı zorunlu kılan düzenlemelerin ABD için “felaket” olacağını öne sürdü.

Ancak Anthropic kurucu ortağı Dario Amodei gibi güvenlik savunucuları, firmaların kendi kendini denetlemesine dayanan yaklaşımların toplumsal riskleri artırabileceği uyarısında bulunuyor.

Cumhuriyetçiler ikiye bölündü

Bazı Cumhuriyetçiler, önerinin bütçe uzlaşması süreci kapsamında geçip geçmeyeceğini tartışıyor. Bu süreçte, yalnızca federal bütçeye etkisi olan düzenlemeler yasa kapsamına alınabiliyor. Senatör Ted Cruz, düzenlemeye uymayan eyaletlerin genişbant altyapısı için ayrılan federal fonlardan mahrum bırakılmasını önerdi.