Bilim insanları, bombus arısı kraliçelerinin yaşamlarının erken dönemlerinde karşılaştığı iklim değişikliğine bağlı çevresel değişim ve baskıların, yaşam süreleri ile üreme kapasitelerini azalttığını ortaya koydu. Bunun da ekosistemler ve tarım üzerinde önemli sonuçlar doğurabileceği tahmin ediliyor.

---

15 Ekim 2025, 11:58

Almanya'daki Regensburg Üniversitesi'nden bilim insanlarının yürüttüğü çalışmada, 2000-2014 döneminde Bombus terrestris türü arılara ilişkin uzun süreli saha verileri incelendi. Araştırma kapsamında, Avrupa'daki önemli polen taşıyıcı türlerden biri olan bombus arısı kraliçelerinde iklim değişikliği kaynaklı çevresel faktörlerin sağlık, hayatta kalma becerileri ve üreme üzerindeki etkileri test edildi. Bilim insanları, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin yalnızca sıcaklık artışıyla sınırlı kalmadığını, mevsimsel hava olaylarının zamanlaması ve şiddetindeki değişimlerin de bombus arılarının yaşamı üzerinde önemli rol oynadığını tespit etti.

Koşullar besin bulmalarını zorlaştırıyor

Araştırmada, kraliçe arıların yaşamlarının erken dönemlerinde iklim koşullarındaki değişimlere maruz kalmasının yaşam süresi ve üreme kapasitelerini ciddi şekilde etkilediği, ılıman kışların ise arıların erken uyanıp enerji rezervlerini tüketmesine yol açarak ilkbaharda hayatta kalma ve yeni koloni kurma şanslarını azalttığı belirlendi. Mevsim dışı şiddetli yağışların da arıların yaşamını zorlaştırdığını vurgulayan araştırmacılar, yağışların, polen ve nektar toplama faaliyetlerini kısıtladığı için arıların besin bulmasını güçleştirdiğini aktardı.

Tarımı etkileyebilir

Çalışmanın Başyazarı Dr. Ruth Archer, bombus arılarının yalnızca yabani çiçeklerin değil, tarım ürünlerinin tozlaşmasında da kilit rol oynadığını belirterek, iklim değişikliğinin bu türler üzerindeki olumsuz etkilerinin ekosistemler ve tarım açısından ciddi sonuçlar doğurabileceğine dikkati çekti. Araştırma, Journal of Animal Ecology dergisinde yayımlandı.
 

---