Hafta sonlarını sadece dinlenmeye ayırmak, sandığınız kadar yenileyici olmayabilir. Leisure crafting yani boş zamanı bilinçli değerlendirme yaklaşımı, zihinsel tazelenme, yaratıcılık ve iş verimliliği için güçlü bir anahtar sunuyor. Küçük değişikliklerle daha üretken ve tatmin edici haftalara adım atabilirsiniz.

Pazar gecesi geldi çattı. Hafta sonunu Netflix dizileriyle, sosyal medyada gezinerek ve uyuyarak geçirmiş olsanız da cuma öğleden sonrası kadar yorgun hissediyorsunuz. Tanıdık geldi mi? Yalnız değilsiniz. Çalışanların çoğu hafta sonlarını sadece dinlenerek geçirme alışkanlığına sahip ve bu pasif dinlenmenin yeni haftaya enerji vereceğini umarlar. Oysa denemeniz gereken şey boş zamanı bilinçli biçimde değerlendirme yani “leisure crafting” olabilir.

Journal of Leisure Research dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre leisure crafting adlı bu güçlü hafta sonu alışkanlığı; enerji ve iyi bilinci yüzde 150’nin üzerinde artırabiliyor, aynı zamanda iş performansını, yaratıcılığı, üretkenliği ve iş tatminini geliştiriyor. İşte bu alışkanlığın ne olduğu ve tüm iş haftanızı nasıl dönüştürebileceği:

Leisure crafting nedir?

Leisure crafting (boş zamanı bilinçli şekillendirme), boş zamanı bilinçli bir niyet ve gelişim odaklı bir bakış açısıyla değerlendirmeyi içerir. Hedef belirleme, insanlarla bağ kurma, öğrenme ve kişisel gelişim gibi unsurlar ön plandadır. Televizyon izlemek ya da sosyal medyada gezinmek gibi pasif etkinliklerin aksine, bu yaklaşım zihinsel olarak aktif olmayı ve beceri kazandırmayı amaçlar. Pasif aktivitelerin temel sorunu, bizi gerçekten yenileyen psikolojik kaynakları sağlamaması.

Bu yaklaşım şu üç önemli psikolojik faydayı sağlar:

• Psikolojik uzaklaşma: İşle ilgili endişelerden zihinsel olarak ayrışma.
• Uzmanlaşma: Yeni beceriler edinme ve başarı yoluyla özgüven kazanımı.
• Özerklik ve kontrol: Boş zamanı nasıl değerlendireceğine kendin karar vererek kişisel yetkinlik duygusunu pekiştirme.

Çalışma dışı zamanlarda işle zihinsel bağ kopmalı

İş sağlığı psikoloğu Dr. Sabine Sonnentag’ın araştırmasına göre boş zamanlarda işten zihinsel olarak uzaklaşmak stresin azalması, tükenmişliğin önlenmesi ve hem ruhsal hem de işle ilgili performansın artması açısından kritik. Sonnentag, “Çalışma dışı zamanlarda işle zihinsel bağın kopması, çalışanların iyi oluşu ve performansı açısından hayati önem taşıyor” dedi. Aktif ve yaratıcı boş zaman etkinlikleri, pasif dinlenmeden çok daha etkili bir şekilde psikolojik iyileşme sağlıyor.

Leisure crafting'in faydaları

Hafta sonu yapılan yaratıcı aktiviteler, psikologların “psikolojik kaynaklar” dediği şeyleri geliştirir. Yeni bir beceri öğrenmek ya da yaratıcı bir projeyi tamamlamak, kendinize olan güveninizi artırır. Pazartesiye daha güçlü bir zihinle ve olumlu bir ruh haliyle başlarsınız. Ayrıca, pasif etkinliklerin aksine hafta sonunda somut bir tatmin ve gelişim hissi yaşarsınız. Yaratıcı etkinliklerde kullanılan zihinsel esneklik, iş yerinde problem çözme yeteneğini artırır. Boş zamanlarını yaratıcı geçirenler, bu düşünme biçimini işe de yansıtır. Araştırmalar, yaratıcı boş zaman etkinliklerinin pozitif duygular, artan özgüven ve iş yerinde daha yüksek verimlilik sağladığını gösteriyor. Bu olumlu etki çift yönlüdür: İşte verim arttıkça, kişisel boş zaman etkinliklerine de daha istekli katılım olur ve bu bir geri besleme döngüsü yaratır.