Nvidia yapay zeka patlamasının ortasında en çok yükselen şirket oldu. ABD’de Donald Trump yönetimi tarafından uygulanan ihracat kontrollerinden etkilenmeyen çip üreticisi, Forbes Global 2000 sıralamasında tırmanışa geçti.

---

12 Haziran 2025, 16:42 Güncelleme: 12 Haziran 2025, 16:52

Yapay zekanın ani ve sarsıcı büyümesi bir grup milyarder ve unicorn (değeri 1 milyar doları aşan özel girişim) yaratmış olsa da çip devi Nvidia, tüm olasılıklara rağmen yapay zeka patlamasının en büyük kazananlarından biri olmaya devam ediyor.

ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin H20 çiplerine ihracat kısıtlamaları getirmesiyle, 50 milyar dolarlık Çin yapay zeka çip pazarında darbe aldı. Şirketin CEO’su Jensen Huang’ın son kazanç duyurusunda belirttiğine göre bu durum ABD endüstrisinin bu pazara erişimini fiilen kapattı. Bu yılın başlarında, Çinli sürpriz rakip DeepSeek’in popüler yapay zeka modeli piyasaya sürüldüğünde hisse senedi kısa süreliğine sert düşüş yaşadı ve panik satışlarını tetikledi.

Geliri geçen yıla göre yüzde 69 arttı

Dış ve iç zorluklara rağmen, 3,5 trilyon dolarlık piyasa değerine sahip bu dev şirket, küresel yapay zeka altyapısı talebinden faydalanmaya devam etti. Mayıs ayında açıklanan son çeyrek kazanç raporunda Nvidia, Wall Street analistlerinin beklentilerini aştı ve gelirlerini geçen yıla göre yüzde 69 artışla 44,06 milyar dolara çıkardığını duyurdu.

Bu büyümenin önemli bir kısmı, 39,1 milyar dolarlık gelirle veri merkezi operasyonlarından geliyor. Şirket, ABD ve yurtdışında yapay zeka fabrikaları kurmayı planlıyor; bu fabrikalar, dünya genelinde milyarlarca insanın ChatGPT gibi yapay zeka araçlarını çalıştırmasına yardımcı olacak. Mayıs ayı sonunda Nvidia, OpenAI, Oracle ve diğer ortaklarla birlikte Abu Dabi’deki yapay zeka kampüsünde 1 gigawatt kapasiteli bir hesaplama kümesi kurmak amacıyla hayata geçirilen Stargate UAE projesine güçlü silikon çiplerini sağlayacağını açıkladı.

Büyük holdinglerle aynı ligde yer alıyor

Bu tür projeler, şirketi Forbes’un dünyanın en büyük halka açık şirketlerini sıraladığı Global 2000 listesinde ilk 100’e taşıdı. Nvidia, 63 sıra yükselerek 47. sıraya yerleşti; bu başarı, üretici yapay zekanın yaygın kullanımıyla desteklenen güçlü iş büyüme dönemine dayanıyor. Şirket artık Tencent (37. sıra) ve Taiwan Semiconductor (38. sıra) gibi dev teknoloji holdingleriyle aynı ligde yer alıyor. Global 2000 piyasa değeri, gelir, kâr ve varlıkları eşit ağırlıkla değerlendiriyor ve bu veriler 25 Nisan 2025 itibarıyla son 12 ayı kapsıyor.

Yapay zeka şirketleri artık büyük dil modellerini eğitmekten, bu modeller üzerine uygulama inşa etmeye geçiş yapmış olsa da bu uygulamaları çalıştırmak için hâlâ Nvidia’nın güçlü grafik işlem birimlerine (GPU) ihtiyaç duyuluyor. Bu süreç, modele gerçek zamanlı olarak yeni bilgiler verildiğinde cevap üretmesine olanak tanıyan çıkarım (inference) olarak biliniyor. Üstelik, adım adım ilerleyerek karmaşık sorunları çözen yeni nesil akıl yürüten yapay zeka modelleri çok daha fazla hesaplama gücü tüketiyor; bu da Nvidia’nın donanımına olan talebi daha da artırıyor.

Nvidia pazar lideri olsa da diğer şirketler de büyüme kaydediyor. Bellek ve veri depolama ürünleri üreten yarı iletken firması Micron, listede 400’den fazla sıra atlayarak şu an 228. sırada. Güney Koreli bellek çipi tedarikçisi SK Hynix Inc ise 419 sıra yükselerek 155. sıraya çıktı.

Her şirket yapay zekadan yararlanamadı

Ancak tüm yarı iletken firmaları yapay zeka çılgınlığından fayda sağlayamadı. Silikon Vadisi’nin köklü şirketlerinden Intel, bu yıl Global 2000 listesinde 381 sıra gerileyerek 488. sıraya düştü. Şirket düşen gelirler, liderlik sorunları ve Advanced Micro Devices (AMD) ve Arm Holdings gibi rakiplere pazar payı kaybetmek de dahil olmak üzere bir dizi sorunla mücadele etti. Aralık 2024’te CEO Pat Gelsinger görevinden ayrıldı ve Mart 2025’te yerini Lip-Bu Tan aldı. Nisan ayında Bloomberg şirketin çalışanlarının yüzde 20’sini işten çıkarmayı planladığını yazdı.

Listeye ilk kez giren teknoloji şirketi: CoreWeave

Microsoft, Meta, Amazon ve Alphabet gibi en büyük teknoloji şirketlerinin hepsi yapay zekaya dev yatırımlar yaptı; milyarlarca dolar yatırımı ve en iyi mühendislerini modeller geliştirmek ve kullanıcıları için ürünler yaratmak adına bu alana yönlendirdi. Bu dört firma da Global 2000’in ilk 20’si içinde yer alıyor. Güney Koreli holding Samsung, ilk 20’de yer alan ABD merkezli olmayan tek teknoloji devi ve bu yıl 19. sıraya yükseldi.

Dikkatle izlenmesi gereken yeni bir yapay zeka kazananı ise CoreWeave. Bulut bilişim gücünü müşterilere kiralayan şirket, mart ayında halka açıldı ve bu yıl 1.799. sıradan listeye ilk kez girdi. Henüz kar elde etmiyor ancak 25 Nisan 2025 itibarıyla Global 2000 verileri derlendikten sonra, şirket ilk çeyrekte 982 milyon dolarlık gelir açıkladı; bu, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 420’lik bir artış. Hisse senedi fiyatı ise yüzde 250 oranında yükseldi.

---