Yakın bir zamana kadar kadın takımları erkek takımlarının satışlarında adeta bedava olarak veriliyordu. Bugün ise dokuz haneli değere sahip 25 kulüp bulunuyor ve bu kulüplerin toplam değeri 5,6 milyar dolar.

Kuruluşunun üzerinden 30 yıl geçen kadın basketbol ligi WNBA, takım sahipleri ile oyuncular sendikasının yeni bir toplu iş sözleşmesi üzerinde karşı karşıya gelmesiyle hassas bir dönemden geçiyor. Seyirci sayısı ve televizyon reytinglerinde rekor kırılan iki sezonun ardından sporcular, ligin artan gelirinden daha büyük bir pay başta olmak üzere çeşitli taleplerde bulunuyor. Sahipler ise doğal olarak, 30. sezonuna şimdiye kadarki en parlak iş görünümüyle giren ligde maliyetleri düşük tutmak istiyor. Taraflar bir anlaşmaya varabilir ve bu ivmeyi koruyabilirse, lige para yatırmak isteyen yatırımcılardan oluşan uzun bir kuyruk oluşabilir.

Bu heyecan, olası bir iş bırakma tehdidine rağmen WNBA’in diğer kadın sporlarını neden geride bıraktığını açıklamaya yardımcı oluyor. Forbes’un dünyanın en değerli kadın takımlarını sıraladığı ilk listede, ilk beş sıranın tamamı bu ligden geliyor (400 milyon dolarlık New York Liberty’nin liderliğinde) ve Forbes tarafından değerlenen 12 WNBA takımının tamamı ilk 25 içinde yer alıyor.

Ortalama değerleri 224 milyon dolar

2025 listesinin geri kalanında sekiz National Women’s Soccer League (NWSL) takımı ile beş Avrupa futbol kulübü bulunuyor: İngiltere Kadınlar Süper Ligi’nden üç, İspanya’nın Liga F liginden iki takım. Forbes tahminlerine göre listede yer alan 25 takımın tamamı dokuz haneli değere sahip; ortalama değer 224 milyon dolar olurken, alt sınırı 105 milyon dolar ile NWSL’den Seattle Reign FC belirliyor.

Toplamda bu 25 takımın değeri 5,6 milyar dolar. Bu tutar birkaç yıl önceyle kıyaslandığında büyük bir fark. O dönemlerde kadın takımları, aynı sahipliğe ait erkek takımlarının satışlarında zaman zaman bedava ek olarak sunuluyordu. Örneğin Michele Kang, 2022’de Washington Spirit’in kontrolünü 35 milyon dolarlık bir değerlemeyle devralmadan önce NWSL kulüpleri 5 milyon doların altında bedellerle el değiştiriyordu. Bugün Spirit, tahmini 130 milyon dolarlık değeriyle kadın spor takımları arasında 20. sırada yer alıyor. Bu arada WNBA’den Las Vegas Aces daha da çarpıcı bir yükseliş yaşadı: 2021’de milyarder Las Vegas Raiders sahibi Mark Davis tarafından 2 milyon dolara satın alınan takım, bugün 310 milyon dolar değerinde ve kadın takımları arasında 4. sırada.

Bu geçen yıllar içinde NWSL, AT&T ve Google gibi prestijli sponsorları bünyesine kattı ve Kansas City Current, takımın sahibi olduğu bir stadyumun oyunun kurallarını nasıl değiştirebileceğini gösterdi; 2025 için 45 milyon dolar gelir öngörüyor ve faaliyet bazında başa baş noktasına ulaşmayı bekliyor. Lig ayrıca 2023’te dört yıl için toplam 240 milyon dolarlık yeni ulusal yayın anlaşmaları imzaladı; bu paketin, ESPN ve CBS Sports anlaşmalarının genişlemesi ve Victory+ adlı yayın platformuyla yapılan yeni ortaklık sayesinde gelecek sezon daha da büyümesi bekleniyor.

Medya haklarında önde

WNBA, medya haklarında bir adım önde; 2024’te imzaladığı ve 11 yıl boyunca toplam 2,2 milyar dolar getireceği bildirilen anlaşmalarla bunu pekiştirdi ve birkaç takım şimdiden karlılığın eşiğine geldi. Forbes, ilk sezonuna çıkan Golden State Valkyries’i bu yıl değerlemedi ancak takım yalnızca sponsorluklar ve bilet satışlarından en az 55 milyon dolar gelir öngörüyordu. Bu, bugüne kadar herhangi bir kadın spor takımının bir yılda elde ettiği toplam gelirden neredeyse 20 milyon dolar daha fazla. Indiana Fever guardı Caitlin Clark bu sezonun büyük bölümünü sakatlıklar nedeniyle kaçırmış olsa da, “Caitlin Clark Etkisi” olarak adlandırılan olgudan tüm lig faydalandı; Clark da artık dünyanın en fazla kazanan kadın sporcularından biri.

Bu yükseliş eğilimi, aralarında milyarderler Lauren Leichtman ve Gail Miller’ın yanı sıra Carlyle ve Sixth Street gibi yatırım şirketlerinin de bulunduğu bazı ağır topları ortaklık yapılarına çekti. Genişleme bedelleri de hızla artmaya devam ediyor; geçen ay Atlanta’daki bir NWSL takımı için 165 milyon dolar, haziran ayında ise Cleveland, Detroit ve Philadelphia için WNBA’de 250 milyon dolar.

Aynı zamanda yatırımcılar Atlantik’in ötesine de bakmaya başladı. En dikkat çekici örnek olarak, Kadınlar Süper Ligi’nden Chelsea, mayıs ayında Reddit’in kurucularından Alexis Ohanian’a yaklaşık 250 milyon dolarlık bir değerleme üzerinden yüzde 10 hisse sattı; bu da kulübü en değerli kadın takımları arasında 10. sıraya yerleştiriyor. Ohanian anlaşması spor dünyasında şüpheyle karşılandı; özellikle de fiyatın, bir önceki sezon için kamuya açıklanan yaklaşık 14,5 milyon dolarlık gelirin 17,4 katına denk gelmesi nedeniyle. Hızla büyüyen kadın ligleri standartlarında bile bu oran sıra dışı sayılır. Karşılaştırma yapmak gerekirse, Forbes bu yıl NWSL takımlarını sezonluk gelirin ortalama 8,8 katı üzerinden değerledi; WNBA’de ise ortalama çarpan oldukça yüksek bir seviye olan 14,4 kattı. Ancak bir kaynağın Forbes’a verdiği bilgiye göreChelsea kadın takımının  aynı adı taşıyan erkek kulübünden ayrıştırıldığında 2023–24 sezonundaki geliri aslında 25 milyon dolara daha yakındı; bu da satıştaki çarpanı çok daha makul bir seviye olan 10 kata düşürüyor.

Bu durum, Avrupa’daki kadın takımlarının bulanık mali yapısını gözler önüne seriyor. Bu takımlar çoğu zaman çok daha büyük erkek kulüplerinin çatısı altında yer alıyor ve Arsenal ile Barcelona gibi birkaç istisna dışında tesislere veya operasyonlara ciddi yatırım yapılmış değil. Hatta erkek Premier League kulüplerinin, gelirlerine bağlı oyuncu maaşı kısıtlamalarını aşmak ve kendilerine finansal destek sağlamak için “kardeş” kadın kulüplerini adeta birer kumbara gibi kullanmaya başladığı yönündeki endişeler üzerine, spor dalı geçen ay kurallarında değişikliğe gitti.

Yetenekler Avrupa'ya mı kaçıyor?

Yatırımcılar açısından Avrupa takımlarının, Amerikalı muadillerine kıyasla başka dezavantajları da var: durağan bir yayın hakları pazarı, ikinci sınıf stadyumlar, daha kısıtlayıcı sahiplik kuralları, küme düşmenin takımların gelirini yok edebildiği bir yükselme–düşme sistemi ve bilet fiyatlarındaki neredeyse her artışın taraftar tepkisine yol açtığı, daha az ticarileşmiş bir spor kültürü. Bu sorunlar, erkek tarafında takım değerlerini baskılayan zorluklarla örtüşüyor ancak önemli bir fark var: kadın futbolunda dünyanın en iyi yetenekleri ABD’de bulunuyor.

Ancak bu farkın kalıcı olması garanti değil. Naomi Girma ve Alyssa Thompson gibi bazı Amerikalı yıldızlar son yıllarda Avrupa’ya taşındı ve Spirit forveti Trinity Rodman, maaş sınırı olmayan Avrupa takımlarının yoğun ilgisiyle karşı karşıya. NWSL’nin, Rodman’ı ligde tutabilmek için yeni bir kadro mekanizması getirmeye çalıştığı bildiriliyor. Yetenek dengesi Avrupa’ya kaymaya devam ederse, bu durum futbola tutkun ancak şu anda az sayıda kazananı ve çok sayıda kaybedeni olan bir kıta için büyük bir kazanç olur.

Avrupa’daki en üst düzey kulüpler halihazırda muazzam bir marka değerine sahip; bağlı oldukları erkek takımlarının onlarca yıllık başarıları sayesinde isimleri ve logoları dünya çapında tanınıyor. Bu nedenle bazı futbol çevreleri, Manchester City, Paris Saint-Germain ve Bayern Münih’in kadın takımlarının piyasaya çıkmaları halinde 100 milyon dolara satılabileceğine inanıyor. Oysa Deloitte’e göre bu takımların 2023–24 sezonu gelirleri sırasıyla yaklaşık 8 milyon, 5 milyon ve 4 milyon dolar ve bu fiyatları haklı çıkaracak pek bir şey yapmış sayılmazlar.

Bir sektör kaynağı şöyle diyor: “Avrupa kadın futbolu, tohum veya tohum öncesi yatırımlar gibiyken, NWSL çoğunlukla Seri A, Seri B hatta Seri C turlarında. Bunun anlamı şu: Bu yatırımcılar, gelir öncesi ya da erken gelir aşamasındaki şirketlerle, gerçek gelir çarpanları olan şirketlere nasıl bakılacağına dair bir girişim sermayesi çerçevesi getiriyor.”

Öte yandan, NWSL ve WNBA’deki takım fiyatları da mutlaka mevcut ekonomik gerçeklere sıkı sıkıya bağlı değil. ABD’de milyarder sayısının hiç olmadığı kadar fazla olduğu ve spor kulüplerinin gerçek bir varlık sınıfına dönüştüğü bir dönemde, verilen teklifler parlak bir geleceğe yapılan bir bahis niteliğinde.

1. 400 milyon dolar - New York Liberty

Lig: WNBA | Takım sahibi: Joe Tsai ve Clara Wu Tsai | Gelir: 25 milyon dolar

2. 370 milyon dolar - Indiana Fever

Lig: WNBA | Takım sahibi: Herb Simon | Gelir: 32 milyon dolar

3. 330 milyon dolar - Seattle Storm

Lig: WNBA | Takım sahibi: Lisa Brummel, Ginny Gilder, Dawn Trudeau | Gelir: 21 milyon dolar

4. 310 milyon dolar - Las Vegas Aces

Lig: WNBA | Takım sahibi: Mark Davis | Gelir: 22 milyon dolar

5. 300 milyon dolar - Phoenix Mercury

Lig: WNBA | Takım sahibi: Mat Ishbia | Gelir: 25 milyon dolar

6. 280 milyon dolar - Angel City FC

Lig: NWSL | Takım sahibi: Willow Bay ve Bob Iger | Gelir: 35 milyon dolar

7. 275 milyon dolar - Kansas City Current

Lig: NWSL | Takım sahibi: Angie and Chris Long | Gelir: 36 milyon dolar

8. 260 milyon dolar - Arsenal

Lig: Kadınlar Süper Ligi | Takım sahibi: Stanley Kroenke | Gelir: 19 milyon dolar

9. 255 milyon dolar - Barcelona

Lig: Liga F | Takım sahibi: Kulüp üyeleri | Gelir: 19 milyon dolar

10. 250 milyon dolar - Chelsea

Lig: Kadınlar Süper Ligi | Takım sahibi: Todd Boehly, Clearlake Capital | Gelir: 25 milyon dolar

10. 250 milyon dolar - Dallas Wings

Lig: WNBA | Takım sahibi: Bill Cameron | Gelir: 15 milyon dolar

12. 240 milyon dolar - Chicago Sky

Lig: WNBA | Takım sahibi: Michael Alter | Gelir: 16 milyon dolar

13. 235 milyon dolar - Los Angeles Sparks

Lig: WNBA | Takım sahibi: Eric Holoman | Gelir: 16 milyon dolar

14. 230 milyon dolar - Minnesota Lynx

Lig: WNBA | Takım sahibi: Glen Taylor, Marc Lore, Alex Rodriguez | Gelir: 16 milyon dolar

15. 205 milyon dolar - Washington Mystics

Lig: WNBA | Takım sahibi: Ted Leonsis | Gelir: 13 milyon dolar

16. 200 milyon dolar - Connecticut Sun

Lig: WNBA | Takım sahibi: Mohegan Tribe | Gelir: 14 milyon dolar

17. 190 milyon dolar - Atlanta Dream

Lig: WNBA | Takım sahibi: Larry Gottesdiener, Suzanne Abair, Renee Montgomery | Gelir: 11 milyon dolar

18. 170 milyon dolar - Bay FC

Lig: NWSL | Takım sahibi: Sixth Street | Gelir: 21 milyon dolar

19. 165 milyon dolar - San Diego Wave FC

Lig: NWSL | Takım sahibi: Lauren Leichtman | Gelir: 24 milyon dolar

20. 130 milyon dolar - Washington Spirit

Lig: NWSL | Takım sahibi: Michele Kang | Gelir: 15 milyon dolar

21. 120 milyon dolar - Portland Thorns FC

Lig: NWSL | Takım sahibi: Lisa Bhathal Merage ve Alex Bhathal | Gelir: 17 milyon dolar

22. 115 milyon dolar - Manchester United

Lig: Kadınlar Süper Ligi | Takım sahibi: Glazer ailesi, Jim Ratcliffe | Gelir: 12 milyon dolar

23. 110 milyon dolar - NJ/NY Gotham FC

Lig: NWSL | Takım sahibi: Carolyn Tisch Blodgett | Gelir: 9 milyon dolar

23. 110 milyon dolar - Real Madrid

Lig: Liga F | Takım sahibi: Kulüp üyeleri | Gelir: 11 milyon dolar

25. 105 milyon dolar - Seattle Reign FC

Lig: NWSL | Takım sahibi: Carlyle, Adrian Hanauer | Gelir: 10 milyon dolar