Egemen yapay zeka çağı çip üreticileri için ne anlama geliyor?
Nvidia ve diğer büyük çip üreticileri egemen ülkelerle anlaşmalar yaptıkça, işleri daha önce hiç olmadığı kadar politize olacak.
Nvidia ve diğer büyük çip üreticileri egemen ülkelerle anlaşmalar yaptıkça, işleri daha önce hiç olmadığı kadar politize olacak.
23 Mayıs 2025, 23:00
Nvidia CEO'su Jensen Huang
Nvidia genellikle yapay zeka çağının önde gelen silah tüccarı olarak görülüyor. Nvidia ve Broadcom, Marvell ve AMD gibi rakipleri, yapay zeka hizmetleri için gereken devasa bilgi işlem gücünü sağlayan temel bileşenleri tasarlıyor. Hepsi de ABD merkezli mega teknoloji şirketlerinin bu hizmetleri oluşturmak için yatırdıkları yüz milyarlarca doların alıcısı konumunda.
Diğer ülkeler de bu işe dahil olmak istiyor, hem de büyük bir şekilde. Suudi Arabistan kısa süre önce yerel altyapı projeleri için büyük miktarlarda çip satın alımı için Nvidia ile anlaşma yaptı ve Nvidia Hindistan'ı önemli bir müşteri olarak tanımladı. Buna ek olarak, Nvidia perşembe günü Birleşik Arap Emirlikleri'nde OpenAI liderliğindeki bir veri merkezi projesinde önemli bir ortak olarak adlandırıldı.
Nvidia CEO’su Jensen Huang ocak ayında analistlerin katıldığı bir toplantıda “Yapay zeka, telekomünikasyonun ulusal altyapının bir parçası olduğu gibi ulusal altyapının bir parçası olacak. Her ülkenin kendi telekomünikasyon şirketi var” dedi.
Trump dönemi etkisi
Diğer taraftan, yapay zeka çipleri artık ABD-Çin ticaret savaşında ve muhtemelen gelecekteki birçok çatışmada belirgin bir şekilde yer alarak oldukça politik bir iş haline geldi. Nvidia ve rakipleri için bu hem bir nimet hem de bir lanet olabilir. Trump yönetimi, ABD'li çip üreticilerinin mallarını Çin'de ve diğer bazı ülkelerde satma kabiliyetlerini keskin bir şekilde kısıtladı. ABD dışındaki gelecekteki satışlar, münferit ülkelerle yapılan ticaret anlaşmalarına yakından bağlı olabilir. Yapay zeka çip şirketleri için bu yeni siyasi gerçeklik, geçen haftaki anlaşmaların Başkan Trump'ın Orta Doğu'daki gezisiyle aynı zamana denk gelmesiyle vurgulandı. Şu anda küresel bir süperstar olan CEO Huang, alametifarikası olan deri ceketini bile bir kenara bıraktı ve bu etkinlik için bir takım elbise giydi.
Huang daha önce ülkelerin doğrudan yapay zekaya yatırım yapması kavramını “egemen yapay zeka” olarak tanımlamıştı ve bu kavram Nvidia'nın büyüme hedeflerini destekleyen önemli bir unsur. Bank of America analisti Vivek Arya, egemen yapay zeka pazarının uzun vadede yıllık 50 milyar dolara ya da küresel yapay zeka altyapı fırsatının yüzde 10 ila yüzde 15'ine ulaşabileceğini tahmin ediyor.
Yıllık satışları 300 milyar dolar sınırın geçecek
Nvidia son iki mali yılın her birinde yıllık gelirini iki katından fazla artırdı ve Wall Street tarafından önümüzdeki üç yıl boyunca çift haneli güçlü bir hızla büyümeye devam etmesi bekleniyor. Bu da şirketin yıllık satışlarını 300 milyar dolar sınırının çok ötesine taşıyacak ki bu da daha önce hiçbir çip şirketinin ulaşmaya yaklaşamadığı bir seviye.
Nvidia'nın yapay zekâ rakipleri için de umutlar yüksek. AMD olarak da bilinen Advanced Micro Devices, Visible Alpha'nın konsensüs tahminlerine göre gelecek beş yıl boyunca yıllık gelirini art arda çift haneli yüzdelerle artıracak gibi görünüyor.
Bu 56 yıllık çip üreticisinin en azından 1990'dan bu yana, yani S&P Global Market Intelligence tarafından ölçülen verilere göre daha önce başaramadığı bir başarı olacak. AMD geçen hafta çölde kendi anlaşmasını yaptı ve Suudi Arabistan ile ülkenin Humain girişimi için yapay zeka veri merkezi bileşenleri tedarik etmek üzere 10 milyar dolarlık bir anlaşma imzaladı. Egemen yapay zeka projeleri, Nvidia ve AMD gibi çip şirketlerinin Microsoft, Amazon.com, Alphabet's Google ve Meta Platforms gibi şirketlerin ceplerine olan bağımlılıklarını azaltmalarına yardımcı olabilir.
Bu şirketlerin sermaye harcamaları, yapay zeka yeteneklerini geliştirmek için yarışırken hızla artıyor ancak dönem dönem de değişiyor. BofA'dan Arya yakın tarihli bir raporunda, “Egemen yapay zeka, ticari bulut yatırımlarını güzel bir şekilde tamamlıyor” diye yazdı. Bernstein'dan Stacy Rasgon ise nispeten açık sözlü. Rasgon, “Yapay zeka yatırımlarının sürdürülebilirliği konusunda endişelenen yatırımcılar için Suudi Arabistan kendisini bölgesel ve küresel bir yapay zeka merkezi olarak konumlandırmaya çalışırken, artık açıkça stratejik bir hamle için büyük miktarda para harcamaya istekli ve yetenekli başka bir derin cepli müşterimiz var” diye yazdı.