Ejderha zinciri kırdı
Ejderha zinciri kırdı
2018'deki yarı iletken ambargosuyla başlayan ABD ile Çin arasındaki soğuk savaş 2025’te bitmiş olabilir. Çin bu altı yıllık sürede tüketimden çektiği kaynaklarını, Batı’dan bağımsız bir teknoloji ekosistemi oluşturmak için kullandı. Tabii bunun bir bedeli oldu. Emlak piyasası çöktü. Finans piyasaları dağıldı. Çin’in içine kapanması, Avrupa ülkelerinin heyecan vermemesi, finansal ve ekonomik ödülleri bu zaman diliminde Amerika’ya kazandırdı.
Çin bu sene teknolojik bağımsızlığını ilan ederek ambargo korkusunu tarihe gömdü. DeepSeek ve Qwen gibi yapay zekâ dil modellerinden elektrikli araçlara, nadir toprak elementlerinden nükleer enerjiye, kendisine yeten bir deve dönüştü. Sermaye yeniden hisse senedi ve emlak piyasalarına akmaya başladı. Bu yıl müthiş bir ekonomik performans göstermese de finansal varlıklarının getirisi çok iyiydi.
Çin ticaret savaşından stratejik bir zaferle çıktı. 2018 ve 2021’deki saldırılara, teknolojik bağımlılığı nedeniyle sessiz kalan Pekin, zinciri 2025’te kırdı. Karşı tarafın saldırganlığına karşı, nadir toprak elementleri ve mıknatıs kozlarını masaya sürdü. ABD’nin bazı politika seçenekleri bulunuyor. Fakat şu aşamada, Çin'in, tedarik zincirlerinin bir parçası olduğunu kabul etmekten başka çaresi olmayabilir. Çin’in bir düşman değil, rakip olarak görülmesi gerektiği Washington’da zaten dillendiriliyor. Ay başında yayımlanan ulusal güvenlik stratejisi belgesindeki en sert sözlerin Çin'e değil, Avrupa’ya yazıldığını da belirteyim.