ABD’de yaşanan son uçak kazaları hava trafiği sistemi üzerinde baskı yarattı. Elon Musk’ın şirketi SpaceX yeni düzenlemelere talip ancak uzmanlar şirketin altyapısının yetersiz olduğunu söylüyor.

---

06 Mart 2025, 09:52 Güncelleme: 06 Mart 2025, 12:18

ABD genelinde eski bakır tellerden oluşan bir ağ, havaalanı kontrol kulelerini radarlara ve hava gözlem istasyonlarına bağlayarak hava trafik kontrolörlerinin iletişim kurmasına ve uçakların gitmeleri gereken yere güvenli bir şekilde ulaşmalarını sağlamak için ihtiyaç duydukları verileri almalarına yardımcı olur. Ancak onlarca yıllık bu sistem çökmeye başladı. Havaalanları telekomünikasyon arızaları nedeniyle uçakları yere indirmek zorunda kaldı. Şimdi, bir dizi ucuz atlatılan kazanın ve Washington’da 67 kişinin ölümüne neden olan şok edici bir havada çarpışmanın ardından, Trump yönetimi üzerinde hava güvenliği konusunda kamuoyunda artan korkuyu gidermek için baskı var. Yeni Ulaştırma Bakanı Sean Duffy, felaketten bir hafta sonra kamuoyuna yardımın yolda olduğu güvencesini verdi. Elon Musk ve SpaceX devreye giriyor.

Çalışanlar görevlendirildi

Milyarderin şirketinin, Washington'daki felakette bir rol oynamamış olmasına aldırmadan, FAA'nın telekom sisteminin hızlandırılmış bir şekilde yükseltilmesi için kullanılabileceği belirtiliyor. Verizon'un tüm bu bakır kabloları yıldırım hızında fiber optik kablolarla değiştirmek için 2.4 milyar dolarlık, 15 yıllık bir sözleşmeye sahip olduğunu bir kenara bırakıyoruz. Bloomberg'e göre FAA'da görevli bir SpaceX mühendisi, kurumun çalışanlarına Musk'ın şirketin Starlink uydu internet terminallerinden binlercesini konuşlandırmaları için bizzat talimat verdiğini söyledi.

Altyapısı uygun değil, deneyimi yok

Bu durum, Musk'ın Hükümet Verimlilik Departmanı'nın şu anda SpaceX'in birincil düzenleyicisi olarak hareket eden kurumun içinde yuvalanmasıyla bariz ve ciddi çıkar çatışmaları yaratıyor. Ama daha da önemlisi bu anlaşma hiç de mantıklı görünmüyor. Starlink uzak FAA tesislerini birbirine bağlamak için uygun olabilir ancak şu anda ajansın ülke çapındaki iletişim ağının omurgası olarak hizmet verecek bant genişliğine veya güvenilirliğe sahip değil. Ayrıca, SpaceX'in iletişim teknolojilerinin bir karışımını içeren bir çözüm için ana yüklenici olarak hizmet verme konusunda belirgin bir deneyimi yok.

Kritik testler gerekli

Quilty Space danışmanlık şirketinde hükümet işleri analisti olan Kim Burke Forbes'a verdiği demeçte, “Yedek katman ya da alternatif bağlantı sağlayıcı olarak Starlink mantıklı. Ancak SpaceX, FAA'nın karasal ağlarının tamamen elden geçirilmesine öncülük eder mi? Mümkün değil” dedi. Endişeler arasında en önemlisi: Uçuş Güvenliği Vakfı CEO'su Hassan Shahidi, FAA'nın Starlink sinyallerinin gecikme olarak bilinen seyahat süresi üzerinde önemli testler yapması gerekeceğini söyledi. “Güvenlik açısından kritik sistemlerde ağınızda bir kesinti ya da yavaşlık olmasını istemezsiniz. Hava trafik kontrolünün ihtiyaç duyduğu gerçek zamanlı bilgilerden bahsediyoruz.” diye konuştu.