2024'te temiz enerji kaynaklarının küresel elektrik üretimindeki payı, 1940'tan sonra ilk kez yüzde 40'ı aştı. Bu gelişme, dünya genelinde yenilenebilir enerji kaynaklarının hızla artan önemini ve etkisini gözler önüne seriyor.

---

08 Nisan 2025, 13:55

Uluslararası enerji düşünce kuruluşu Ember’in hazırladığı "Küresel Elektrik Değerlendirmesi" raporuna göre, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi geçen yıl 858 teravatsaat artışla rekor seviyeye ulaştı. Bu, 2022’deki rekor seviyeye kıyasla yüzde 49'luk bir artış anlamına geliyor.

Güneş enerjisinin gücü

Güneş enerjisinden elde edilen elektrik üretimi 2024’te 474 teravatsaat artarak yüzde 29’luk bir büyüme gösterdi. Bu artışla güneş enerjisi, üçüncü yıl üst üste temiz enerji üretiminde en büyük katkıyı sağlayan kaynak oldu. Küresel elektrik üretimindeki payı ise yüzde 6,9’a yükseldi.

Güneş enerjisindeki büyümenin yarısı Çin’de gerçekleşti. Ülkede temiz enerji üretimindeki artış elektrik talebindeki artışın yüzde 81’ini karşıladı. Hindistan ise 2024’te elektrik üretim kapasitesini iki katına çıkardı.

Rüzgar ve hidroelektrik enerji

Rüzgar enerjisinin elektrik üretimindeki payı 2024’te yüzde 8,1’e yükseldi. Öte yandan, hidroelektrik enerji kaynaklarının payı yüzde 14,3 ile sabit kaldı ve en büyük temiz elektrik kaynağı olma özelliğini sürdürdü.

Nükleer enerji ve diğer kaynaklar

Nükleer enerji, küresel elektrik üretiminin yüzde 9’unu sağlarken diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının payı ise yüzde 2,6 oldu. Toplamda yenilenebilir enerji ve nükleer enerji, küresel elektrik üretiminin yüzde 40,9’unu oluşturdu.

Fosil yakıtların artışı ve emisyonlar

Temiz enerjiye rağmen fosil yakıtlarla elektrik üretimi geçen yıl yüzde 1,4 artış gösterdi. Elektrik talebindeki yüzde 4'lük büyüme fosil yakıt kullanımının artmasına yol açtı. Bunun sonucunda, elektrik sektöründeki emisyonlar yüzde 1,6 arttı.

Hava koşulları ve yeni teknolojiler

Fosil yakıt kullanımındaki artışta aşırı sıcak hava dalgaları ve bunlara bağlı klima kullanımı etkili oldu. Ayrıca yapay zeka, elektrikli araçlar ve veri merkezleri gibi yeni teknolojiler de elektrik talebini artırarak 2024’teki artışın yüzde 0,7’sine katkı sağladı.

Temiz enerjinin geleceği

Ember'in raporuna göre, gelecek yıllarda temiz enerjiden elektrik üretimi, talepteki artışı geride bırakacak ve fosil yakıtlardan elektrik üretiminde kalıcı bir düşüşe yol açacak. 2030 yılına kadar temiz enerjinin üretimindeki büyüme yüzde 4,1’lik elektrik talep artışını karşılamak için yeterli olacak.

Çin ve Hindistan gibi büyük gelişmekte olan ekonomiler küresel elektrik üretimindeki değişimlerin şekillenmesinde belirleyici bir rol oynayacak.