Meta CEO’su Mark Zuckerberg şirketin tarihindeki en ciddi tekel davasıyla mücadele ediyor. Milyarder savunmasında TikTok’u sıkça örnek verse de ortaya çıkan e-postalar nedeniyle işler istediği gibi gitmiyor.

Mark Zuckerberg'in bu hafta Meta'nın tarihindeki en ciddi antitröst mücadelesinde yaptığı savunmanın kritik bir bölümünün teknoloji deviyle çok az, TikTok ile ise çok fazla ilgisi vardı. Milyarder teknoloji kurucusu üç gün boyunca Washington'daki bir ABD federal mahkemesine verdiği ifadede, Çinli ana şirket ByteDance'ın sahip olduğu video platformunun muazzam bir rakip haline geldiğini defalarca söyledi.

Rakibine yönelik övgülerin bir amacı vardı: ABD Federal Ticaret Komisyonu'nun Meta'nın yasadışı bir tekeli elinde tuttuğu yönündeki iddialarını boşa çıkarmak; bu suçlamalar, kanıtlandığı takdirde, Zuckerberg'in işi için karşı karşıya olduğu herhangi bir ticari tehditten çok daha geniş kapsamlı sonuçlar doğurabilir. 

Davayı kaybederse Meta 1,5 trilyon dolarlık grubunu dağıtmak ve Instagram ve WhatsApp uygulamalarını elden çıkarmak zorunda kalabilir.  Kazanırsa, uzun zamandır büyük teknoloji şirketlerini ıskıştıran ve son olarak perakende devi Amazon'a dava açan bir kuruma karşı kesin bir zafer kazanmış olacak. Dava, Zuckerberg'in ilk etapta davayı müzakere etmekte başarısız olmasının ardından geldi. Konuya aşina bir kişiye göre Federal Ticaret Komisyonu (FTC) potansiyel bir uzlaşma için 30 milyar dolar talep etmişti; Meta 450 milyon dolarla düşük bir teklifte bulundu ve kurumun 18 milyar dolarlık bir taban belirlemesinin ardından teklifini 1 milyar dolara yükseltti. Taraflar daha sonra mahkemeye gitmeye karar verdi.

“Rakibi etkisiz hale getirmek”

FTC davasının merkezinde, Meta'nın rakiplerini ortadan kaldırmak için sistematik bir strateji uyguladığı ve 2012 ve 2014 yıllarında rakipleri Instagram ve WhatsApp'ı sırasıyla 1 milyar dolar ve 19 milyar dolar karşılığında satın aldığı iddiası yer alıyor.

FTC avukatları bu hafta Zuckerberg'in yeni ortaya çıkan bu uygulamaları bir tehdit olarak gördüğüne dair aralarında bir dizi rahatsız edici e-postanın da bulunduğu kanıtlar sundu. Zuckerberg 2012 yılında Instagram anlaşmasının “bir rakibi etkisiz hale getirmeye” yardımcı olabileceği yönündeki önerileri kabul etmiş ve Meta'nın “mobil ve reklamlar konusunda etrafımızda rekabetçi bir hendek inşa etmek için birleşme ve satın almaları kullanmasını” istediğini söylemişti. 

TikTok savunması işe yarayabilir mi?

Ancak bu tür taktikler FTC'nin Meta'nın tekel olduğunu kanıtlayabilmesi halinde potansiyel olarak yasa dışı sayılacaktır ki bazı antitröst uzmanları bu argümanı desteklemenin zor olacağını söylüyor. Zuckerberg ve Meta'nın eski operasyon müdürü Sheryl Sandberg, ifadelerinde TikTok'un dünya çapında 1 milyardan fazla kullanıcıya hizmet verecek şekilde patlayıcı büyümesini vurgulayarak bu noktaya odaklandılar. 

Holland & Hart antitröst ve rekabet uygulamaları başkanı Paul Swanson, “Geçmişte söyledikleri ve düşündükleri harika bir görünüm değil ancak Meta'nın şu anda tekel olup olmadığı konusunda çok fazla kanıt yok. TikTok ve Meta'nın birbirleri nedeniyle yıprandığını ve çoğu kullanıcının birbirlerinin yerine geçtiğini açıklayarak iyi bir iş çıkardılar” dedi.