Evrende Yalnız Olup Olmadığımıza Dair Bir Denklem: Drake Denklemi
"Koskoca evrende başka bir yerlerde bir başka canlılık bir başka medeniyetin var mıdır?" sorusuna dair bir denklem olan Drake denklemi, diğer gezegenlerde istatistiksel olarak yaşam olasılığını ortaya koymayı amaçlayan bir denklemdir.
Evrenin büyüklüğü gözlemleyebildiğimiz kadarıyla dahi bazı algılarımızı bozguna uğratacak derecedir. Evrenin bunca büyüklüğe sahip olmasıyla akıllara hep: “Başka bir yerlerde bir başka canlılık, bir başka medeniyet var mıdır?” sorusu gelir. Bu sorunun cevabını insanlar birçok biçimde aramış ve cevap olarak birçok farklı yorum geliştirmişlerdir. Peki ya, bu soru için bir denklem kurulabilir mi? İşte, evrende en azından içinde bulunduğumuz Samanyolu Galaksisi’nde yalnız olup olmadığımıza dair bir denklem, bir hesaplama: Drake Denklemi!
Drake Denklemi Nedir?
1961 yılında gökbilimci Frank Drake, galakside tespit edilebilir kaç tane Dünya dışı uygarlığın var olabileceğini tahmin etmek için bir denklem oluşturmuştur. Her değişkenin, “uzaylı” yaşamı ve gelişimi için çok önemli birer faktörü temsil ettiği bir denklemdir bu. Bu formül genellikle "bilimdeki E=mc2’den sonra en ünlü denklem” olarak kabul edilmekte ve formüle neredeyse her astronomi ders kitabında denk gelebilmektesiniz.
Drake Denklemi, diğer gezegenlerde istatistiksel olarak yaşam olasılığını ortaya koymayı amaçlayan bir denklemdir. Green Bank Denklemi olarak da adlandırılan Drake Denklemi, diğer astronomik, biyolojik ve psikolojik faktörlerin bir fonksiyonu olarak, Samanyolu Galaksisi’ndeki teknik açıdan gelişmiş uygarlıkların sayısını verdiğini iddia eden denklemdir. Büyük ölçüde ABD'li astrofizikçi Frank Drake tarafından formüle edilen bu denklem, ilk olarak 1961 yılında, W.Va'daki Ulusal Radyo Astronomi Gözlemevi'nde düzenlenen "Dünya Dışı Zeka Arayışı" (SETI) konulu bir konferansta tartışılmıştır.
Drake Denklemini Oluşturan Faktörler
Drake konferanstaki tartışmayı, SETI için Samanyolu Galaksisi’nden bir sinyal alınabilecek derecede gelişmiş uygarlıkların tahmini sayısını ifade edebilmek amacıyla bu basit denklemi tasarlamıştır. Denklemi, yedi faktörden oluşturmuştur. Faktörler şu şekildedir:
- R*, galaksideki ortalama yıldız oluşum oranıdır.
- Fp, gezegen sistemlerine sahip yıldızların oranını belirtmektedir.
- ne, ekolojik olarak yaşamın kökenine uygun bu tür sistemlerdeki gezegen sayısını ifade etmektedir.
- fl, üzerinde yaşamın fiilen geliştiği bu tür gezegenlerin oranıdır.
- fi, üzerindeki yaşamın bir forma evrildiği bu tür gezegenlerin oranının belirtecidir.
- fc, ise zeki yaşam formunun en azından yıldızlararası radyo iletişimi geliştirebilmiş olma yeteneğine sahip yüksek teknoloji icat ettiğine dair bir orandan oluşmaktadır.
- Son olarak L faktörü, bu tür gelişmiş uygarlıkların ortalama ömrünü ifade etmektedir. Bu son faktör, L, açıkça uzaylı davranışıyla ilgilidir. Astronomi ve/veya biyoloji alanındaki çalışmalarla ölçülebilen bir faktör değildir. faktörünü tahmin etmek için halihazırda çok az temel bilgi bulunmaktadır.