Finansal Süpermarket
Bill Gates, 1994 yılında “Bankacılık gereklidir, ancak bankalar değil” derken belki bu kadarını tahmin etmiyordu. Fintek şirketleri, dijital bankalar ve teknoloji şirketleri finansal hizmetleri yeniden şekillendiriyor.
Bill Gates, 1994 yılında “Bankacılık gereklidir, ancak bankalar değil” derken belki bu kadarını tahmin etmiyordu. Fintek şirketleri, dijital bankalar ve teknoloji şirketleri finansal hizmetleri yeniden şekillendiriyor.
14 Ağustos 2024, 00:00
Cumhuriyet’in ilk milli bankası olarak kurulan İş Bankası, 100’üncü yaşına, tam da bu yüzden “geleceğin bankası olmak” vizyonuyla giriyor. Genel Müdürlük görevine 2021 yılında atanan Hakan Aran, bu vizyonun bankanın en üst yönetimine kadar uzandığının göstergelerinden biri. İş Bankası’ndaki kariyerine 1990 yılında, yazılım uzmanı olarak başlayan Hakan Aran, operasyonlardan, dijital bankacılıktan ve teknolojiden sorumlu olarak, başta 2015 yılında başlatılan Dijital Dönüşüm Programı olmak üzere bankanın dönüşüm programlarında da önemli görevler üstlenmişti. Bankacılık alanında Türkiye’nin ilk ATM’si, ilk telefon şubesi, ilk İnternet şubesi gibi pek çok ilki hayata geçiren İş Bankası, geleceğin bankacılığını “görünmez bankacılık” olarak tanımlıyor ve yeni nesil bankacılık olarak gördüğü platform bankacılığında daha aktif olmayı hedefliyor.
Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, “Bu alanda yaptığımız yatırımlar, satın almalar ve kurduğumuz şirketlerle fark yaratmayı amaçlıyoruz” diyor. İş Bankası, toplam özsermayesi yaklaşık 4,4 milyar dolar olan 21 finansal bağlı ortaklık ile hali hazırda bir ‘finansal süpermarket’. 2021 yılında, Türkiye’nin önde gelen ödeme kuruluşlarından biri olan Moka’yı satın aldılar. Aralık 2023’te de Birleşik Ödeme Hizmetleri ile birleşme için Rekabet Kurumu’na başvuru yapıldı. İş Bankası iştiraklerinden Ödesis Finansal Teknoloji Girişimleri üzerinden, İngiltere’de ödeme ve elektronik para kuruluşu olarak faaliyet gösterecek olan IS United Payment Systems’e yarı yarıya ortak oldu. Moka satın alması ile aynı yıl, online ticaret platformu Pazarama kuruldu. Başta demir-çelik ürünleri olmak üzere endüstriyel ürünlerin ticaretine aracılık eden Proemtia, Türkiye’nin en büyük endüstriyel pazaryeri konumunda. 2023 yılında faaliyete geçen platform, kuruluşunu takip eden bir yıllık faaliyet süresi içinde, 500’den fazla satıcı ile 16 bini aşkın alıcıyı bir araya getirerek, 3,7 milyar TL’lik demir-çelik ve alüminyum ticaretine aracılık etti. 2019’da tarım sektörüne özgü bir platform olarak hayata geçirilen İmeceMobil, geçen yıl İzmir Tarım Teknoloji Merkezi’ne yüzde 8,3 oranında ortak oldu.
Sürdürülebilir ve verimli tarımsal üretim için bir platforma dönüştürülmek amacıyla, bankanın yüzde 100 hissedarı olduğu Trakya Yatırım Holding çatısı altında “İmeceMobil Tarım Platformu Elektronik Hizmetler Ticaret Anonim Şirketi”ne dönüştürüldü. İş Bankası Grubu’nun ‘yeşil ekonomi’ dönüşümüne katkı sağlamak amacıyla başta rüzgâr ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı entegre bir enerji portföyü oluşturmak, elektrik enerjisi üretimi ve ticareti alanında faaliyet göstermek üzere Ağustos 2022’de kurduğu İş Enerji de büyümesini sürdürüyor: Geçen yıl Hollanda merkezli Is Energy Investments BV ve Romanya merkezli Is Energy Romania S.R.L isimli iki şirket kuruldu. İş Enerji iştiraki olan İş Yenilenebilir Enerji Proje Yön. Dan. A.Ş. aracılığı ile güneş enerjisi santralleri işleten ve toplamda 77 MW kurulu güce sahip Soli GES’e de yarı yarıya ortak oldular.
Önemli bir gelişme de yine 2023 yılı içerisinde Polat Enerji Yatırımları A.Ş.’nin Maxis Temiz Enerji Girişim Sermayesi Yatırım Fonu mülkiyetindeki yüzde 50 oranındaki payının İş Enerji Yatırımları A.Ş. tarafından satın alınmasıydı. Böylece GES ve RES’lerden oluşan 833 MW’lık portföye ortak olundu. 2024 yılında ise İş Enerji, toplamda 83 MW kurulu güce sahip iki yeni rüzgar enerji santralini portföyüne katarak büyümesini sürdürdü. Bugün itibarıyla gerek bu iki santralde gerekse Polat Enerji mülkiyetindeki santrallerde kapasite arttırım ve yardımcı kaynak güneş enerji santrallerine yönelik yatırımlar da hızla devam ediyor. İş Enerji’nin toplam kurulu gücü, tesis etmiş olduğu ortaklıklarıyla birlikte, 1.000 MW seviyesini aşmış durumda.