Geçirgen bağırsak sendromu, bağırsak duvarında bulunan gözeneklerin normalden daha çok geniş olması, bağırsak duvarının sıkı yapısının bozulması sonucunda ortaya çıkan rahatsızlıktır. Sızdıran bağırsak sendromu olarak da bilinmektedir. Normal koşullarda, bağırsak duvarında bulunan hücreler arasındaki boşluklar, toksik maddelerin kan dolaşımına girmesine izin vermez; ancak, bu boşluklar genişlediğinde bakteri, mantar, parazitler, toksinler, sindirilmemiş protein, yağ ve atık gibi maddeler hasarlı ve geçirgen hale gelen bu "sızdıran" bağırsak duvarından geçebilir. Bu durum, özel bağırsak geçirgenlik idrar testleri, bağırsak duvarının mikroskobik olarak incelenmesi ile değerlendirilip teşhis edilmektedir.

Geçirgen Bağırsak Diğer Hastalıkların Sebebi Olabilir

Bağışıklık sistemi hücrelerinin %70'i bağırsaklarda bulunmaktadır. Geçirgen bağırsak sendromu, sıkı bağların açılması ile ilgili bir durumdur. Bu “sıkı bağlar” bağırsaklardan kan dolaşımına sadece sindirilmiş besinlerin, mineral ve vitaminlerin girmesine izin veren geçiş noktalarıdır. Bu geçiş noktalarında oluşabilecek herhangi bir bozukluk bağışıklık sistemini de büyük ölçüde etkilemektedir.

Geçirgen bağırsak sendromu, neredeyse her zaman otoimmün hastalıklarla ilişkilidir ve otoimmün hastalıkların tersine çevrilmesi, gastrointestinal sistemin mukozasının iyileştirilmesine bağlıdır. Diğer tedavilerin sadece belirtileri baskıladığı durumlar sıklıkla gözlemlenmiştir.

Otoimmün hastalıklar, bağışıklık sisteminin kendi dokularına karşı antikor ürettiği hastalıklar olarak tanımlanır. Bu kategoriye giren hastalıklar arasında lupus, alopesi areata, romatoid artrit, multipl skleroz, fibromiyalji, kronik yorgunluk sendromu, Sjögren sendromu, vitiligo, tiroitit, vaskülit, Crohn hastalığı, ülseratif kolit, ürtiker (kurdeşen), diyabet ve Raynaud hastalığı bulunmaktadır.

Doktorlar, bağırsak sisteminin alerjik veya otoimmün hastalıkların gelişimindeki önemini giderek daha fazla vurgulamaktadır. Geçirgen bağırsak sendromunu tanımlamak, sadece alerji ve otoimmün hastalıkların sebebini bulmaya değil, aynı zamanda vücudu dengeye getirmek için güvenli ve etkili tedavilere de yardımcı olabilir.

Bağırsak duvarındaki hücreler arasındaki genişlenmiş boşluklar nedeniyle, normalde tam olarak parçalanmadan önce büyük protein molekülleri emilir. Bağışıklık sistemi, bu büyük molekülleri yabancı olarak tanır ve onları yok edilmesi gereken maddeler olarak algılar. Bu proteinlere karşı antikorlar üretilir ve daha önce zararsız olan yiyeceklerden türetilen bu antikorlar, vücudun çeşitli dokularına girebilir ve dokularda zararlı etkilere sebep olabilir. Yani vücuda faydalı ve gerekli olan besinler bir çeşit düşman haline geliyor. Sendrom sonucunda canlılığını sürdürmek için beslenmeye ihtiyaç duyan bir insan yaşamsal olan bir ağını kaybeder hale gelmektedir.

Dokularda meydana gelen zararlar ise vücutta: inflamasyon, eklemlerde romatoid artrit, beyinde miyalgik ensefalomyelit (kronik yorgunluk sendromu), kan damarlarında vaskülit (kan damarlarının iltihabı) gibi otoimmün sorunlara yol açabilir.

Sızdıran bağırsak sendromu, bağırsak duvarının koruyucu kaplamasını da zarar verir. Bu koruyucu kaplama, enfeksiyonlara karşı bizi koruyan IgA adlı antikorların (bağışıklık sağlayan proteinlerin) bir parçasıdır. Sendrom sonucunda, virüsler, bakteriler, parazitler ve mantarlar neredeyse herhangi bir vücut dokusuna veya organa kolonize olabilir. Bu, diş etlerinde hastalığa, alt- üst çenelerde ise diş çekimine yol açabilir.

Diğer problemlerin yanında geçirgen bağırsak sendromuna sahip bireylerde kan dolaşımına bakteri, mantar ve parazitlerin sızma durumu yaşanabilir. Bu mikroorganizmalar ve toksinler aşırı miktarda kana geçtiğinde karaciğer enzimleri yetersiz gelebilir. Bu şekilde vücudumuz için zararlı olan maddeler, vücudumuzda birikmeye başlar. Bu durum, karşılaşılan bir parfüm veya sigara dumanı gibi maddelere karşı bireylerde kafa karışıklığı, hafıza kaybı ve beyin sisi gibi belirtilere yol açabilir.

Mineral Eksikliklerin Sebebi Geçirgen Bağırsak Sendromu Olabilir

Günlük hayatta en çok yaşadığımız problemlerden birinin sebebi de geçirgen bağırsak sendromu olabilir. Bağırsak duvarındaki enzimlerin ve taşıyıcı proteinlerin hasar görmesi mineral eksikliğine neden olabilir. Örneğin, fibromiyaljide yüksek miktarda magnezyum alımına rağmen magnezyum eksikliği sıkça görülür. Eğer magnezyumun taşıyıcı proteini hasar görmüşse, magnezyum yeterli miktarda alınamaz ve magnezyum eksikliği oluşur, kas ağrısı ve spazmlar meydana gelebilir. Benzer şekilde, saç dökülmesine neden olan çinko eksikliği de taşıyıcı bir proteinin zarar görmesi sonucunda ortaya çıkabilir.

Geçirgen Bağırsak Sendromunun Nedenleri Nelerdir ?

Geçirgen bağırsak sendromu, temel olarak bağırsak mukozasının iltihaplanmasıyla meydana gelir. Bu iltihaplanma genellikle aşağıdaki nedenlerle ortaya çıkmaktadır:

• Antibiyotikler: Bağırsakta anormal flora (bakteri, parazit, mantar) büyümesine yol açabilir.
• Alkol ve kafein: Bağırsak duvarlarının güçlü bir biçimde tahriş olmasına neden olmaktadır.
• Temiz Olmayan Yiyecekler: Yiyeceklerde bulunan zaralı mikroorganizmalar bağırsak yüzeyinde aşınmaya neden olabilmektedir. Giardia lamblia, cryptosporidium, blastocystis hominis gibi parazitlerlerin bulaştığı yiyecekler ve içecekler; Helicobacter pylori, klebsiella, citrobacter, pseudomonas gibi bakterilerin bulaştığı yiyecekler ve içecekler örnek olarak verilebilir.
• Fermente ve işlenmiş yiyeceklerdeki kimyasallar: Gıda boyaları, koruyucular, peroksitlenmiş yağlar
• Enzim eksiklikleri: Gluten parçalayıcı enzimler, laktoz intoleransında laktaz(enzim) eksikliği
• Bazı ilaç grupları : Doğum kontrol hapları vb.
• Yüksek rafine karbonhidratlı yiyecekler: Şekerlemeler, kurabiyeler, kek, gazlı içecekler, beyaz ekmek

Geçirgen Bağırsak Sendromu Tedavisi Nedir?

Geçirgen bağırsak tedavisi için diyet programları uygulanmaktadır. Diyetin mümkün olduğunca hipoalerjenik (alerjen içermeyen) bir şekilde tamamen değiştirilmesi gerekmektedir. Şeker, beyaz un ürünleri, gluten içeren tahıllar (özellikle buğday, arpa, yulaf, çavdar), süt ve süt ürünleri, yüksek yağlı yiyecekler, kafeinli ürünler, alkol ve testlerle belirlenen gizli gıda alerjileri uzun süreli olarak (en şiddetli vakalarda birkaç yıl) ortadan kaldırılmalıdır.

Tedavi türüne bağlı olarak doğal antibiyotikler (echinacea, koloidal gümüş, sarımsak), antiparazitler (karanfil, pelin, siyah ceviz) ve antifungaller (taheebo, kaprilik asit, greyfurt çekirdeği ekstresi) dahil edilmektedir. Geçirgen bağırsak sendromu olan hastalar yemeklerini daha iyi çiğneyerek, temel beslenme kurallarını takip ederek ve öğünlerini daha sık, daha küçük porsiyonlar halinde yiyerek kendilerine yardımcı olabilirler.

Geçirgen Bağırsak Sendromu İçin Faydalı Takviyeler

• Doğal sindirim enzimleri
• Mide asidini artırıcı takviyeler
• Amino asitler
• Esansiyel yağ asitleri
• Çözünür lifler
• Antioksidanlar
• Bitki özleri

Sızdıran bağırsak sendromu, son yılların en çok rastlanılan bağırsak sağlığı konularından biri haline gelmiştir. Bu sendrom, bağırsak duvarının bütünlüğünün bozulması sonucu, zararlı maddelerin vücuda sızmasına yol açar ve çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Diyet, yaşam tarzı ve stres gibi faktörlerin bu sendromun oluşumunda önemli bir rolü olduğu belirtilmektedir. Özellikle probiyotikler, prebiyotikler ve lifli gıdaların tüketilmesi, bağırsak sağlığının korunmasına yardımcı olabilir. Ancak, sızdıran bağırsak sendromunun tam olarak nasıl tedavi edileceği konusunda henüz kesin bir yöntem bulunmamaktadır. Bu nedenle, kişilerin kendi sağlıklarını korumak için dengeli bir diyet ve yaşam tarzı seçiminde bulunmaları, bu rahatsızlığın oluşmasını önlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca, uzman bir gastroenterolog ile düzenli kontroller yapmak, erken teşhis ve müdahale açısından büyük önem taşımaktadır. Eğer sızdıran bağırsak sendromu şüphesi taşıyorsanız, en önemli şey doğal sağlık uzmanı tarafından test edilmektir. Böylece, bu zorlayıcı durumu tersine çevirmek için kişiselleştirilmiş bir doğal program uygulanabilir.