Çağımızın en kritik iki konusunun kesişimi, yapay zekanın sürdürülebilirlik üzerindeki etkisi, geleceğimizi şekillendiren, heyecan verici ve bir o kadar da tartışmalı alanlardan biri haline geldi. İlerleyen satırlarda, yapay zekanın enerjiden tarıma, akıllı şehirlerden atık yönetimine kadar pek çok alanda sürdürülebilirlik için yarattığı devrimleri okuyacaksınız ve kuvvetle muhtemel şaşıracaksınız da... Bu alandaki etik kaygılar ve zorluklar çözüldüğünde gerçek anlamda sürdürülebilir ve adil bir gelecek inşa edilebileceğini düşünüyorum.

---

01 Ağustos 2024, 00:00

YZ’nin enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji alanındaki gelişmelerinden biri, makine öğrenmesi ve büyük veri analitiği kullanılarak enerji tüketiminin optimize edilmesi alanında. Google’ın veri merkezlerinde kullanılan bu alandaki bir teknoloji, enerji tüketimini yüzde 40 oranında azaltıyor. Benzer şekilde binanın kullanım şekli, hava durumu ve içerideki insan sayısı analiz edilerek ısıtma, soğutma ve aydınlatma sistemlerinin optimize edilmesiyle evlerde ve işletmelerde enerji kullanımından yüzde 10 ila yüzde 30 arasında tasarruf sağlamak mümkün. Geçen ay Nature dergisinde yayınlanan ABD’deki orta ölçekli ofis binalarına odaklanan bir araştırmada, YZ ile enerji tüketiminin 2050 yılına kadar yüzde 8 ila yüzde 19 arasında azaltılabileceği ve yıllık enerji maliyetlerinin yüzde 25 oranında düşürüleceği belirtiliyor. Bu sonuç ise salt maliyet tasarrufu değil, tonlarca karbon emisyonunun önlenmesi anlamına geliyor.

Rüzgar türbinleri ve güneş panelleri gibi yenilenebilir enerji altyapılarının performansı, YZ algoritmaları ile izleniyor ve optimize ediliyor. Siemens Gamesa’nın, rüzgar türbinlerinin verimliliğini YZ kullanarak yüzde 20 oranında iyileştirmesi bu alandaki somut bir uygulama örneği. Benzer şekilde YZ destekli enerji tahmin sistemleri ile hava durumu verilerinin analiz ediliyor. Bu sayede yenilenebilir enerji kaynaklarının üretim tahminlerini yüzde 90’ın üzerinde bir doğrulukla yapabiliyor. YZ modelleri ile güneş panellerinin açısının güneşin konumuna göre sürekli ayarlanarak verimliliğin yüzde 30’a kadar artırabildiği uygulama örnekleri de mevcut.

YZ’nin yeni enerji çözümleri keşfetmedeki rolü de oldukça heyecan verici. MIT’de yapılan bir araştırmada, YZ sistemleri yeni lityum iyon pil malzemeleri keşfetmekte kullanıldı ve insan araştırmacılara göre 10 kat daha hızlı sonuç verdi. Tahmin edeceğiniz gibi, bu hızla yeni ve daha verimli enerji depolama çözümleri bulunursa yenilenebilir enerjinin önündeki en büyük engellerden biri ortadan kalkabilir.

Akıllı Şehirler ve Ulaşım
Şehirlerimiz, sürdürülebilirlik mücadelesinin ön cephesinde ve YZ bu cephede de önemli roller oynuyor. • Trafik Yönetimi: YZ destekli trafik sistemleri, araç akışını gerçek zamanlı olarak optimize ederek trafik sıkışıklığını yüzde 20’ye varan oranlarda azaltabiliyor. Bu alanda son dönemde Pittsburgh’da uygulanan YZ destekli trafik ışığı sistemi, bekleme sürelerini yüzde 40, seyahat sürelerini yüzde 25 ve emisyonları yüzde 21 oranlarında azalttı. • Toplu Taşıma: YZ sayesinde toplu taşıma sistemleri de daha verimli hale geliyor. Londra’da kullanılan bir YZ modeli; yolcu sayısını, hava durumunu ve sosyal medya verilerini analiz ederek en verimli rotaları ve zamanlamaları belirlemek kaydıyla metro trenlerinin enerji tüketimini yüzde 30 oranında düşürdü. • Otonom Araçlar: Otonom araçlar, YZ’nin en büyük devrimlerinden biri. Araştırmalar, otonom araçların yaygınlaşmasıyla yakıt tüketiminin yüzde 15 - 40 arasında azalabileceğini gösteriyor.