İnsan gözünün üç farklı tipte konik renk alıcısı vardır: Mavi, kırmızı ve yeşil. Diğer tüm renkler bu üç rengin kombinasyonudur. Peki insanların göremediği başka renkler var mıdır? Eğer varsa bunlar neye benzer? Renklerin dünyasına bir göz atalım.

Işık bir daIga boyudur ve her dalga boyunun bir frekansı vardır. İnsan gözünün algıladığı ışığın frekansına renk denir. Temelde renk kavramı, beynimizin ışığı algılama biçimidir. Işık aynı anda hem fotonlardan hem de dalgalardan oluşur. Ayrıca ışık için zaman söz konusu değildir. Işık futbol sahası boyutundaki radyo dalgalarından atomik çekirdek boyutundaki gamma ışınlarına kadar farklı dalga boylarında olabilir. İnsan gözü ise bu dalga boyu aralığının görülebilir ışık denilen küçük bir kısmını algılayabilir. Geri kalan bölgeleri göremez. Küçük bir testle kendiniz de bunu deneyimleyebilirsiniz. Televizyon kumandasının ucundaki bölgeye bir cep telefonu kamerasıyla bakarsanız kamerada led ışığının yandığını görebilirsiniz. Bunun sebebi kumandanın kızılötesi ışık yaymasıdır. Gözlerimiz bunu göremez ancak kamera ışığın birazını algılayabilir. Peki insan gözü neden yalnızca bu renkleri görebilir?

Bunun sebebi güneştir. Güneş yalnızca görülebilir dalga boyunda ışık yayar. Eğer daha farklı dalga boyunda ışınlar yaysaydı gözlerimiz onları da görebilirdi. Peki aynı anda tüm dalga boyunda yayılan ışıkları görebilseydik ne olurdu? Yüksek ihtimalle şimdiki hayatımızdan daha zor bir hayatımız olurdu. Isısı olan her şey ışık da yayar. Böylece ısısı olan her cisimden yayılan ışınları görebilirdik. Hatta cep telefonlarından gelen ve birçok ışını, hatta WIFI ışınlarını bile görebilirdik. Gökyüzü ise yıldızlardan dolayı her zaman parlak olurdu. Hatta uranyum elementini lamba olarak kullanabilirdik.

Mantis Karideslerinin gözlerinde 16 renk alıcısı vardır. Bu da demek oluyor ki bizden çok daha fazla rengi algılayabiliyorlar. Morötesi ve polarize ışığı görebilirler. Ayrıca sinek kuşları, insan gözünün algılayamadığı renkleri algılayabiliyor. Kuşların, fazladan koni hücreleriyle beraber tayf dışı renkleri algılayabildiği düşünülüyor. Princeton Üniversitesinden biyolog Mary Caswell Stoddard, “İnsanlar, kuşlar ve diğer pek çok hayvanla karşılaştırıldığı zaman renk körüdür” diyor.

Kaynakça

Kinoshita, S., Yoshioka, S., & Miyazaki, J. (2008). Physics of structural colors. Reports on Progress in Physics, 71(7), 076401. 

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK11059/ 

http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/vision/colcon.html#c1