1990’lar… Bilinmeyen değil, söylenmeyen-yazılmayan gerçekler dönemi…

Gazetecilik, yazınca-konuşunca ölme ihtimalinin olduğu bu süreci yaşadı… Uğur Mumcu’dan Halit Güngen’e nice gazeteciler öldürüldü. Çok meslektaşımız sustu; bu korkaklık değil, hayatta kalma refleksiydi...

O zorlu dönem “Binbaşı Ersever’in İtirafları” kitabını yazdım; JİTEM’den Yeşil’e/Mahmut Yıldırım’a kadar paramiliter grupları ilk kez deşifre ettim. Bunları bana anlatan Binbaşı Cem Ersever ve yanındaki iki isim öldürüldü. Ölüm tehdidi aldım, kaçtım…

Sonra, faili meçhul cinayetle yok edilen Kürt iş adamlarını “Behçet Cantürk’ün Anıları/BECO” kitabımda yazdım.

Sonra, “devlet-mafya-siyaset” üçgeninin merkezindeki Abdullah Çatlı’nın yaşamını “REİS/Gladio’nun Türk Tetikçisi” kitabında (D. Yurdakul ile birlikte) anlattım.

Sonra, Türk istihbaratının soyağacını “Bay Pipo/Bir MİT Görevlisinin Sıra Dışı Yaşamı: Hiram Abas” kitabını yazdık. Bu bilgileri şu nedenle verdim:

Bu kitapların hiçbiri, o kanlı dönem 1990’larda yargı konusu yapılmadı, yargılanmadım.

Aksine, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde tanıklık yaptım…

Peki:

Bugün Fatih Altaylı’dan Enver Aysever’e sosyal medyada konuşan gazeteciler niye hapiste? En son Barış Terkoğlu adli kontrol şartıyla bırakıldı. Vs.

Tanık olması gereken gazeteciler nasıl “faile” dönüştürüldü?

YAZMA-SÖYLEME NİYETİNİ SORGULAMAK

Seymour M. Hersh (d.1937), Amerikalı araştırmacı gazeteci ve yazar. Yaşayan en büyük gazetecilerden biri.

Netflix’te belgeseli var, mutlaka izleyiniz. Hersh’in hayatı gazeteciliğin nasıl olması gerektiğini gösteriyor: Gerçeğe sadakat.

Hersh, ABD ordusunun Vietnam’da sivilleri katletmesi/“My Lai Katliamı”, Şili vd. CIA’in yasa dışı operasyonları, Irak Ebu Gureyb işkence skandalı gibi devletin resmi anlatısıyla taban tabana zıt gerçekleri yazdı hep...

Kritik nokta şu: Hersh devlet düşmanı olduğu için değil,

ABD adına işlenen suçları açığa çıkardığı için büyük gazetecidir.

Hersh haberleriyle soruşturma açtırıyor, kongreyi harekete geçiriyor, kamuoyu oluşturuyor. Sonunda sorumlular istifa etmek zorunda kalıyor.
Türkiye’de ise benzer bir gazeteci, emniyete-adliyeye çağrılıyor; “yazma-söyleme niyeti” sorgusuna alınıyor; terör, halk arasında düşmanlık çıkarma, dezenformasyon, devlet güvenliği başlıklarıyla yargılanıyor!

İktidar bir anlatı kuruyor ve gazeteci o anlatıyı bozarsa
bedeli hemen ceza oluyor…

Seymour Hersh bugün Türkiye’de yaşasaydı; Pulitzer Ödülü mü alırdı, yoksa iddianameye mi girerdi?

Bakınız:
Gazetecilik, saklanan bilgiyi ortaya çıkarır.

Gazetecilik, güçlü olanı sorgular, zayıf olanın sesini duyurur.
Gazetecilik, olan biteni güçlülerin değil, halkın anlayacağı ve denetleyebileceği biçimde anlatma mesleğidir.

Halk adına soru sorma mesleğidir gazetecilik…

GERÇEK KELEPÇELENEMEZ

Gazeteciler hata yapmaz mı? Gazetecilik, insan işidir ve insan yanılır.

Genellikle yanlış kaynak, eksik belge, aceleyle yapılan yorum hatayı kaçınılmaz kılar. Ancak, bunlar fark edilince düzeltilir,
özür dilenir, şeffaf olunur. Bu tür hata gazeteciliği bitirmez;
aksine güveni artırır…

Bir örnek olayı gazeteci Seymour M. Hersh’ten vereyim:

Yıl, 1997. “Camelot’un Karanlık Yüzü” adlı kitabını çıkardı.

Kitap, **Başkan John F. Kennedy’**nin kişisel hayatındaki usulsüzlükleri, yolsuzluk içeren siyasi uygulamalarını ve başkanlığı sırasındaki gizli operasyonlarını ele alarak eleştirel bir portre üzerineydi. Bunlar arasında CIA tarafından düzenlenen evlilik dışı ilişkileri olduğu, 1960 başkanlık seçimini kazanmak için oy hilelerine başvurduğu, sevgilisi Judith Exner’ı mafya baronu Sam Giancana’ya para teslim etmek için kurye olarak kullandığı ve Fidel Castro’ya suikast düzenleme planlarını onayladığı gibi iddialar vardı.

Ancak: Kitapta yer alan Kennedy ile Marilyn Monroe arasındaki yazışmalar/mektuplar sahteydi. Hersh ilgili bölümü hemen kitabından çıkardı, özür diledi. Bu tavrı kitabın çok satanlar listesine girmesini engellemedi…

Gazeteci hatasını savunmaz, düzeltir. Bilerek yanlış yazma, bir gücün sözcüsü gibi davranma noktasında gazetecilik yoktur.

Gazetecilik, propaganda, algı yapmak değildir.
Gazetecilik, korkutmak ya da yönlendirmek değildir.

Gazetecilik, birilerini parlatmak değildir…

Taraf tutup gerçeği eğip bükmek değildir, gerçeği görünür kılmaktır.

Gazeteciler hata yapar ama hatasızlık gazeteciliğin ölçütü değildir. Dürüstlük, düzeltme cesareti ve güce mesafe asıl ölçüttür…

Gazetecilik, salt iktidarın hoşuna gidenleri yazmak-söylemek değil; karanlıkta kalmış gerçeği, hata yapma riskini ve bedelini bilerek, halkın anlayacağı dille ortaya koyma ısrarıdır…

Gerçek kelepçelenemez.

Soner Yalçın

Odatv.com