Paleontoloji literatüründe "Kambriyen Patlaması" olarak bilinen dönem (yaklaşık 541 milyon yıl önce), Dünya'daki yaşamın aniden ve çarpıcı bir şekilde çeşitlendiği bir aralığı tanımlar. Uzun bir mikrobiyal egemenliğin ardından, günümüzdeki birçok ana hayvan gruplarının ataları, jeolojik zaman ölçeğinde bir göz açıp kapama süresi sayılabilecek bu aralıkta ortaya çıkmıştır.

Literatürde ve çeşitli tartışma bloglarında bu patlama, yaratılışçı argümanları desteklemek için sıklıkla Evrim Teorisi'ne karşı bir argüman olarak sunulsa da bilimsel veriler bunun bir yoktan varoluş olmadığını göstermektedir. Aksine bu olay, değişen ekolojik koşulların tetiklediği hızlı bir evrimsel çeşitlenmedir. Bu nedenle sorulması gereken soru "Neden bu kadar çok tür ortaya çıktı?" değil, "Bu türlerin bu kadar hızlı ve radikal biçimlerde evrimleşmesini tetikleyen çevresel veya ekolojik baskı neydi?" olmalıdır.

Fosil kayıtlarından elde edilen kanıtlar, bu evrimsel motorun büyük ölçüde tek bir acımasız ekolojik etkileşime dayandığını işaret ediyor: predasyon, yani avcılık. Bir hayvanın başka bir hayvanı aktif olarak avlamaya, kovalamaya ve yemeye başlaması, evrimsel bir silahlanma yarışını (İng: "evolutionary arms race") tetikledi. Bu yazıda, bu kadim savaşın fosil kayıtlarındaki kanıtlarını, bu savaşın arkasındaki evrimsel mekanizmaları ve bu alandaki en son çığır açıcı keşifleri inceleyeceğiz.

Tüm Reklamları Kapat

Kambriyen Patlaması'nı sadece bir canlılık patlaması olarak görmek eksik bir tanımdır. Bu, bir etkileşim patlaması veya daha spesifik olarak bir savunma teknolojileri patlaması idi. Fosil kayıtlarında aniden ortaya çıkan sert kabuklar, dikenler ve zırhların çoğu; bu yeni avlanma seçici baskısına karşı geliştirilen savunma mekanizmalarının fosilleşmiş kalıntılarıdır.

En Eski Kanıtlar: Fosil Kayıtlarındaki Suç Mahalli İzleri

Makroskobik avcılığın evrimsel tarihi, Kambriyen Patlaması'nın hemen öncesine, Ediyakaran Dönemi'n sonuna (yaklaşık 550 milyon yıl önce) kadar uzanır. Bu dönemde; gezegenin ilk karmaşık, çok hücreli organizmaları yumuşak gövdeliydi. Ancak bu yumuşak gövdeli faunanın sonlarına doğru, devrimsel bir yenilik ortaya çıktı: Biyomineralizasyon, yani canlıların kalsiyum karbonat gibi mineralleri kullanarak sert iskeletler ve kabuklar üretme yeteneği.[1]

Delinmiş Cloudina Kabukları

Bu yeni yeteneğin ilk temsicilerinden biri, Cloudina adı verilen, iç içe geçmiş külahlar şeklinde tübüler bir kabuğa sahip olan küçük bir organizmaydı. Cloudina fosilleri, paleontologlara ilk sert kabuklu av-avcı etkileşimine dair somut kanıtlar sundu.

Çin ve Namibya'da bulunan fosil yataklarındaki kabuklarının bir kısmında; küçük, yuvarlak ve kenarları düzgün delikler (İng: "borings") tespit edildi. Bu delikler, modern etçil deniz salyangozlarının ( veya familyaları gibi) avlarının kabuklarını delmek için kullandıkları radula izlerine çarpıcı bir biçimde benzemektedir.