Haberler

Herkes Kötü Olabilir mi? Bilimsel Araştırmalar "Kötü İnsan" Kavramına Açıklık Getirdi

29.12.2025 - 16:38

“Kötü insan” dediğimizde çoğu zaman aklımıza net bir yüz, tek bir karakter tipi ya da doğuştan gelen bir karanlık geliyor. Oysa bilim bu kadar basit bir tablo çizmiyor. Psikoloji ve sosyoloji araştırmaları, kötülüğün tekil bir kişilik özelliğinden çok; koşullar, öğrenilmiş davranışlar ve zamanla normalleşen seçimler üzerinden şekillendiğini gösteriyor. Peki bir insanı gerçekten “kötü” yapan şey nedir? Empati eksikliği mi, geçmiş deneyimler mi, yoksa gücün yanlış kullanımı mı?

Buyurun, beraber öğrenelim...

Kaynak: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles...

İçeriğin Devamı Aşağıda

Reklam

“Kötü insan” tanımı günlük hayatta sıkça kullanılsa da, bilim bu etiketi tek bir kişilik kalıbına indirgemiyor.

Psikoloji ve sosyoloji araştırmaları, kötülüğün doğuştan çok; öğrenilen, pekiştirilen ve zamanla normalleştirilen davranışlar bütünü olduğunu ortaya koyuyor. Uzmanlara göre belirleyici olan şey, yapılan hatadan çok, bu hatayı bilerek sürdürme ve başkalarına zarar vermeyi meşru görme eğilimi.

Psikologlar, “kötü insan” kavramının hukuki değil, toplumsal ve ahlaki bir değerlendirme olduğuna dikkat çekiyor. Yine de bilimsel çalışmalarda tekrar eden bazı ortak özellikler öne çıkıyor: empati eksikliği, çıkar uğruna bilinçli zarar verme, sorumluluk almaktan kaçınma, manipülatif tutumlar ve güç üzerinden ilişki kurma isteği.

İçeriğin Devamı Aşağıda

Reklam

Bilim Ne Söylüyor?

Empati eksikliği kilit rol oynuyor

Nörobilim alanındaki araştırmalar, empati kapasitesi düştükçe başkalarına zarar vermenin psikolojik olarak daha “kolay” hale geldiğini gösteriyor. Özellikle beynin ön frontal bölgeleri ve ayna nöron sisteminin, başkasının acısını algılama ve duygudaşlık kurmayla yakından ilişkili olduğu belirtiliyor. Uzmanlara göre empati eksikliği tek başına kötülüğü açıklamıyor; ancak zararlı davranışları içsel olarak haklı göstermenin en güçlü zeminlerinden biri.