Yeni bir araştırma, toplumun kadın ve erkeklerin düşünme biçimlerine dair kalıplaşmış yargılara sahip olduğunu gösteriyor. Kadınlar genellikle görev odaklı, detaylara önem veren kişiler olarak algılanırken; erkekler daha çok stratejik, büyük resmi gören bireyler şeklinde tanımlanıyor. Bu algılar, iş hayatında kimin hangi görevi üstleneceğinden, kimin terfi alacağına kadar pek çok kararı etkileyebiliyor.

---

14 Haziran 2025, 09:00

Araştırmacılar, kadın ve erkeklerin düşünce tarzlarıyla ilgili algıları incelemek için altı farklı çalışma gerçekleştirdi. Her seferinde aynı sonuç ortaya çıktı: Kadınlar somut, erkekler ise soyut düşünen bireyler olarak görülüyordu. Bu fark, sadece algılara dayanıyor olsa da gerçek hayattaki eşitsizlikleri besliyor.

Çalışmanın yazarları, bu durumun özellikle kadınların iş hayatında daha düşük statülü pozisyonlara yönlendirilmesine yol açabileceği uyarısında bulunuyor. Soyut düşünebildiği varsayılan bireyler, genellikle daha yüksek mevkilere uygun görülüyor ve liderlik potansiyeliyle ilişkilendiriliyor.

LinkedIn önerilerinde de benzer kalıplar var

Araştırmacılar, 500 binden fazla LinkedIn profiline yazılmış tavsiye metinlerini analiz etti. "Detay", "kesin", "ayrıntılar" gibi somutluk belirten kelimeler daha çok kadınlar için kullanılırken; erkekler için "vizyoner", "teorik", "ileri görüşlü" gibi soyut ifadelerin tercih edildiği görüldü.

Veriler, bu kalıpların sadece iş türlerinden kaynaklanmadığını da ortaya koydu. Aynı sektörde, aynı pozisyondaki erkek ve kadınlar karşılaştırıldığında bile söz konusu dil farklılığı devam ediyordu.

Algı gerçekliğin önüne geçiyor

Katılımcıların kurgusal kişilikleri tanımladığı deneylerde de aynı örüntü gözlemlendi: Erkekler soyut düşünceye, kadınlar ise somut düşünceye yakın bulundu. Üstelik bu yargılar çoğu zaman bilinçli değil, otomatik ve hızlı şekilde oluşuyordu.

İlginç bir bulguya göre, bazı testlerde kadınlar hem soyut hem somut özelliklerde erkeklerden daha yüksek puan almasına rağmen genel algı onların yine de daha somut düşünen bireyler olduğu yönündeydi. Yani veriler değil, kalıplaşmış inançlar daha belirleyici oldu.

Kalıplar farkında olmadan pekişiyor

Bu çalışmalar, kadınların gerçekten daha somut, erkeklerin de daha soyut düşündüğünü kanıtlamıyor. Ancak insanların bu şekilde inandığını gösteriyor. Zamanla kadınlar bu kalıplara uygun işlerde uzmanlaştıkça algılar pekişiyor ve roller daha da netleşiyor.

Araştırmacılar, özellikle tavsiye mektuplarında kullanılan dilin bu kalıpları fark etmeden yeniden üretebileceği uyarısında bulunuyor. “Detaylara önem verir” gibi olumlu ifadeler bile bir kişinin nasıl algılandığını, hangi görevlere uygun görüldüğünü etkileyebilir.