Çin, Rusya ve Hindistan liderleri, ABD'ye karşı alternatif bir blok görüntüsü vermek üzere Çin'deki zirvede dostane mesajlar verdi. Ancak samimi görüntülere rağmen, üç ülke arasında çözülmemiş sınır anlaşmazlıkları ve çelişen çıkarlar derin bir güvensizlik yaratıyor.

---

01 Eylül 2025, 17:00

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve Çin Devlet Başkanı Şi Jinping (Soldan sağa) Çin'in Tianjin şehrinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (SCO) zirvesinde bir toplantı sırasında konuşuyorlar. (Fotoğraf: Sputnik/Alexander Kazakov/Pool via Reuters)

Çin’de düzenlenen zirvede, Çin, Rusya ve Hindistan’ın liderleri, birbirlerini iyi dostlar gibi gülümseyerek, kahkahalarla karşılaştılar. Bu sahne dünyanın öteki ucundaki bir izleyici kitlesine yönelikti. Sahne, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in el ele tutuşarak diğer dünya liderleriyle dolu bir toplantı salonuna yürümeleriyle başlıyor. Doğrudan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’e yöneliyorlar, el sıkışıyorlar ve yakın bir çember oluşturuyorlar. Tercümanlar gruba katılmadan önce birkaç kelime konuşuyorlar. Putin genişçe bir tebessüm ediyor, Modi ise yüksek sesle gülüyor. Bir noktada Modi, diğer liderlerle el ele tutuşuyor.

Birçok mesaj vardı

Analistlerin söylediğine göre bu görüntü birçok mesaj taşıyordu. Şi ile Putin arasındaki sıcaklık, ABD’ye meydan okuyan alternatif bir dünya düzeninin liderleri olarak aralarındaki yakın bağı göstermeyi amaçlıyordu. Modi ise ABD’deki Donald Trump yönetimi Hindistan’ı gümrük tarifeleriyle dışlamaya devam ederse, Hindistan’ın çözülememiş bir sınır anlaşmazlığına rağmen Çin dahil başka önemli dostları da olduğunu göstermek istiyordu.

Hindistan’ın Bangalore kentindeki Takshashila Enstitüsü’nde Hint-Pasifik çalışmaları başkanı Manoj Kewalramani, “Görsellik bu zirvenin önemli bir parçası ve Beyaz Saray, politikalarının diğer ülkelerin çıkarlarını karşılamak için alternatifler aramasına yol açtığını anlamalı” dedi. Çoğunlukla Orta Asya ve Güney Asya’dan gelen 20’den fazla liderin bir araya geldiği Tianjin kentindeki bu görüntü, Trump’ın yarattığı jeopolitik sarsıntının Çin ve Rusya’ya İran, Kazakistan, Kırgızistan, Belarus ve Pakistan gibi ortakları bir araya getirme fırsatı sunduğunu gösterdi.

‘Zorbalığa’ karşı durma çağrısı

Çin, ABD’nin kaotik ticaret politikalarının yarattığı hoşnutsuzluktan yararlanarak Washington ile dünya arasına bir kama sokmak ve kendisini daha istikrarlı bir küresel lider olarak sunmak istiyor. Şi, Avrasya güvenlik örgütü olan Şanghay İşbirliği Örgütü’nün açılış konuşmasında, ABD’ye üstü kapalı göndermelerde bulundu ve örgüt üyelerini “Soğuk Savaş zihniyetine, bloklaşmaya ve zorbalığa” karşı durmaya çağırdı. Örgütün “küresel çalkantılar” içinde “ilerlemesi gerektiğini” söyledi.