Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, temiz enerji teknolojilerinin üretiminde kullanılan kritik mineral tedarikine yönelik enerji güvenliği risklerinin oluştuğunu belirterek, "Kritik minerallerin üretildiği, işlendiği ve imalatının yapıldığı yerlere baktığımızda, büyük bir yoğunlaşma olduğunu görüyoruz ve bu durumun oldukça riskli olduğunu düşünüyoruz" dedi.

---

24 Nisan 2025, 14:02 Güncelleme: 24 Nisan 2025, 14:16

IEA ve İngiliz hükümeti tarafından Londra'da düzenlenen Enerji Güvenliğinin Geleceği Zirvesi açılış konuşmalarıyla başladı. Birol, burada yaptığı konuşmada, enerji güvenliğinin ülkeler için önemli bir gündem maddesi olmaya devam ettiğini söyledi. Enerji güvenliği açısından petrol ve gaz arzında aksama yaşanabileceğine ilişkin "geleneksel risklerin" sürdüğünü dile getiren Birol, bu risklerin özellikle salgın döneminde petrol piyasalarını etkilediğini ve Rusya-Ukrayna savaşı başladığında başta Avrupa olmak üzere gaz piyasalarını etkilediğini anlattı. Birol, dünyada yeni bir enerji güvenliği zorluğunun oluşmaya başladığını belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Verilere baktığımızda, son yıllarda temiz enerji teknolojilerinde önemli bir ilerleme gördük. Geçen yıl dünyada kurulan tüm yeni santrallerin yüzde 85'ini temiz enerji kaynakları oluşturdu. Ulaşım sektörüne baktığımızda, artık dünyada satılan her dört araçtan birisi elektrikli. Birkaç yıl öncesine göre tüm bu gelişmeler, büyük bir değişime işaret ediyor. Peki sorun nerede? Temiz enerji teknolojilerini üretmek için kritik minerallere, bu minerallerin çıkarılmasına, üretilmesine ve işlenmesine ihtiyacımız var."

Kritik minerallerin üretildiği, işlendiği ve imalatının yapıldığı yerlere bakıldığında büyük yoğunlaşma gördüklerine dikkati çeken Birol, "Bu durumun oldukça riskli olduğunu düşünüyoruz. Nerede bir yoğunlaşma varsa, orada riskli bir iş vardır. Bu kapsamda, geleneksel enerji güvenliği risklerine ek olarak, kritik mineraller ve tedarik zincirlerine yönelik yeni gelişmekte olan bu enerji güvenliği zorluğunun oldukça önemli olduğunu düşünüyoruz" diye konuştu.

Birol, enerji kaynakları ve güzergahlarının çeşitlendirilmesi, sektörde öngörülebilirliğin oluşturulması ve işbirliği sağlanmasının enerji güvenliği risklerine karşı alınabilecek üç önemli önlem olduğunu belirterek, "Hiçbir ülke tek başına bir ada değil. Tüm dünya birbirine bağlı ve enerji güvenliğine karşı kalıcı çözümler ancak işbirliğiyle yaratılabilir" ifadelerini kullandı.

İngiltere'den 300 milyon sterlinlik yeni yatırım planı

İngiltere Enerji Güvenliği ve Net Sıfır Bakanı Ed Miliband da konuşmasına güvenli ve erişilebilir enerji için uluslararası işbirliğinin önemine dikkati çekerek başladı. Miliband, işbirliğiyle iklim değişikliği gibi enerji güvenliğiyle yakından ilgili konularda çözümler geliştirilebileceğinin altını çizerek, "Enerji güvenliği olmadan, uluslararası güvenlik olamaz. Ayrıca, enerji güvenliği ekonomik güvenlik için de oldukça kritik" dedi. Öte yandan, İngiliz hükümeti enerji güvenliğine yönelik riskleri azaltmak için deniz üstü rüzgar enerjisi tedarik zincirlerine yönelik 300 milyon sterlin yatırım için finansman sağlanacağını açıkladı.