Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre, küresel kömür talebi 2025 yılında yüzde 0,5 artışla 8,85 milyar tona ulaşarak tarihinin en yüksek seviyesini gördü. Ajans, bu zirvenin ardından talebin 2030 yılına kadar yavaşlama eğilimine gireceğini öngörüyor.

---

17 Aralık 2025, 13:13

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), merakla beklenen "Kömür 2025" raporunu yayımladı. Rapora göre, dünya genelinde kömür talebi bu yıl yüzde 0,5 artış kaydederek 8,85 milyar tona yükseldi ve rekor kırdı.

Bu artışta, büyük pazarlardaki tüketim alışkanlıklarında yaşanan sapmalar etkili oldu. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) yüksek seyreden doğal gaz fiyatları ve kömür santrallerinin kapatılmasını yavaşlatan politikalar, ülkede 15 yıldır devam eden "kömür tüketimindeki düşüş" trendini tersine çevirdi ve tüketimi artırdı.

Benzer bir tablo Avrupa'da da gözlendi. Avrupa Birliği'nde (AB) son iki yıldır keskin düşüş gösteren kömür tüketiminin, bu yıl hafif bir artış kaydetmesi bekleniyor. Dünyanın en büyük kömür tüketicisi Çin'de ise talebin 2024 yılına göre genel olarak yatay bir seyir izleyeceği tahmin ediliyor.

Elektrik üretiminde kömürün payı 2026'da azalacak

Rapor, 2025'teki bu zirveye rağmen uzun vadeli projeksiyonlarda düşüşe işaret ediyor. Küresel kömür talebinin 2030'a kadar yavaşlaması ve 2023'teki seviyelere geri dönmesi bekleniyor. Bu düşüşün arkasındaki temel itici güç ise bugün toplam kömür tüketiminin üçte ikisini oluşturan elektrik/enerji sektöründeki dönüşüm olacak.

Dünya genelinde yenilenebilir enerji kapasitesinin hızla artması, nükleer enerjinin istikrarlı büyümesi ve piyasaya büyük miktarda sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) arzının girmesiyle dengeler değişiyor. Bu gelişmeler ışığında, kömürden elektrik üretiminin 2026 yılından itibaren düşüşe geçmesi bekleniyor. Ancak sanayi sektöründeki kömür talebinin, elektrik sektörüne kıyasla daha dirençli kalacağı ve seviyesini koruyacağı öngörülüyor.

Büyümenin lokomotifi Hindistan olacak

Kömür tüketiminde bölgesel ayrışmalar da raporda dikkat çeken başlıklar arasında yer aldı. Tüketimde 2030'a kadar en büyük artışın Hindistan kaynaklı olması bekleniyor. Hindistan'da talebin yıllık ortalama yüzde 3 artacağı, bunun da toplamda 200 milyon tonun üzerinde bir artışa tekabül edeceği hesaplanıyor. Benzer şekilde Güneydoğu Asya ülkelerinde de kömür tüketiminin 2030'a kadar yıllık bazda yüzde 4'ün üzerinde artacağı tahmin ediliyor.