ABD Başkanı Donald Trump döneminde uygulanan tarifeler Çin’in ABD’ye olan ihracatında büyük bir düşüşe neden oldu. Ancak diğer bölgelere yapılan satışların hızla artması, Çin’in küresel ticaret fazlasını büyüttü.

---

16 Eylül 2025, 11:50 Güncelleme: 16 Eylül 2025, 12:54

Bu yıl Çin ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki ticaret savaşı, büyük bir patlamayla, tarifelerin astronomik seviyelere hızla yükselmesiyle başladı. Takip eden aylarda iki tarafta, dünya ekonomisinin en büyüğü olan bu iki ülke arasında ticaretin tamamen durdurulmaması için geri adım atmaya istekli olduğunu gösterdi. Ancak, ticaret konusundaki anlaşmazlıklarını çözme konusunda kayda değer bir ilerleme sağlanmış değil. Pazartesi günü yapılan dördüncü görüşme turunun ardından ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, iki tarafın yaklaşık bir ay içinde yeniden ticaret üzerine konuşacağını açıkladı.

Diğer ülkeler, ABD Başkanı Donald Trump’ın daha düşük tarifeler için yaptığı anlaşma çağrılarına karşılık verirken, Çin kendi takvimine sadık kalmayı tercih etti. ABD ile yaşanan bu ticaret çıkmazı, Çin’e belli bir bedel ödetti. Özellikle ABD’ye yapılan ihracattaki sert düşüş. Peki, Çin bu açmazda geri adım atmadan nasıl ayakta kalmaya çalışıyor?

Çin’in ABD’ye ihracatı düştü ancak diğer ülkere yükseldi

Çin’in ABD’ye ihracatı bu yıl yaklaşık yüzde 15 oranında düştü. Ancak bu, Çin’in ihracat gücünü yavaşlatmadı. Ülkenin küresel ticaret fazlası, geçen yıl neredeyse 1 trilyon dolara ulaştı. Bu büyüklük, yalnızca dünya savaşları dönemlerinde görülmüş ölçekte. ABD’nin uyguladığı tarifelere rağmen Çin’in bu yılki ticaret fazlası daha da büyük olacak gibi görünüyor.

Ocak-ağustos döneminde Çin’in ticaret fazlası, geçen yılın aynı dönemindeki 612,6 milyar dolardan 785,8 milyar dolara yükseldi. Güneydoğu Asya, Afrika, Latin Amerika ve Avrupa ile olan ticaret fazlası hızla arttı. Çin’in elektrikli araç markaları Avrupa ve Güneydoğu Asya pazarlarını kasıp kavuruyor; Afrika’da ise ciddi şekilde indirimli Çin güneş panellerinin satışı patlamış durumda. Çin’in diğer ülkelere ihraç ettiği ürünlerin bir kısmı dolaylı yoldan yeniden ABD pazarına giriyor ancak Trump yönetimi bu duruma karşı da sert önlemler alacağını söylüyor.

Çin, Trump’ın bir dönem tehdit ettiği yüzde 145’e kadar çıkan tarifelerden kaçınmayı başardı. Ancak Çinli üreticilerden gelen ürünler hala en az yüzde 30 oranında vergiye tabi. Ek vergi ve masraflar, birçok Çin ürününün gerçek vergi yükünü çok daha yukarıya taşıyor. Çin için bu strateji, yıllar süren bir hazırlığın ürünü. Ülke, on yılı aşkın süredir gelişmekte olan ülkelerde altyapı yatırımları yapıyor. Bu yatırımlar, Çin’in hem ekonomik bağlarını güçlendirmesine hem de bu bölgelerde siyasi ve ticari etkisini artırmasına olanak sağladı. Şimdi Çin, ABD ile ticareti azaltarak bu bölgelere yöneliyor. İhracatı sürdürerek Çin, ekonomisinin büyümesini korumayı başardı. Bu sadece ihracat gelirinden değil; aynı zamanda ihracata yönelik yeni fabrika yatırımlarından da kaynaklanıyor.