Pekin, ABD Başkanı Trump'ın gümrük vergilerine hazırlanırken vergi gelirleri düşerek hükümetin tüketicilere ya da ihracatçılara yardım edecek çok fazla parasının kalmamasına neden oldu.

---

21 Mart 2025, 14:50 Güncelleme: 21 Mart 2025, 14:51

Çin'in son hükümet bütçesinde yer alan bazı rakamlar endişe verici bir eğilime işaret ediyor. Vergi gelirleri düşüyor. Bu düşüş Çin'in ulusal hükümetinin, konut piyasasındaki çöküş ve yüzlerce yerel yönetimin iflasın eşiğine gelmesi gibi ülkenin ciddi ekonomik sorunlarını ele almak için daha az paraya sahip olduğu anlamına geliyor.

Zayıf vergi gelirleri, Çin'den gelen mallara yüzde 20 gümrük vergisi uygulayan ve daha fazlasının geleceği tehdidinde bulunan Başkan Trump ile karşı karşıya gelen Çin liderlerini de zor durumda bırakıyor. Pekin'in ekonomik büyümeyi sağlayan ancak gümrük vergilerinden zarar görebilecek ihracat sektörlerine yardım etmek için daha az parası var.

Geçen yıl hiç olmadığı kadar düştü

Vergi tahsilatındaki düşüş Çin'in liderlerini alışık olmadıkları bir durumda bırakıyor. Son birkaç yıla kadar Çin, altyapı yatırımları, hızlı bir askeri yapılanma ve kapsamlı sanayi sübvansiyonları için kullandığı güçlü gelirlere sahipti. Ekonomik büyüme son 12 yılda kademeli olarak yavaşlayıp tüketici harcamalarını azaltsa da vergi gelirleri yakın zamana kadar oldukça istikrarlı bir seyir izledi. Vergi gelirleri geçen yıl daha önce hiç olmadığı kadar düştü. Son yıllarda daha önce yaşanan iki düşüş de özel koşullar altında gerçekleşmişti: 2020'de Çin, birkaç ay boyunca ülke çapında bir pandemi karantinası uyguladı ve 2022'de Şangay iki aylık bir karantinaya katlandı.

Çin'in azalan vergi gelirinin şu anda birkaç nedeni var. Bunlardan en önemlisi deflasyon, yani fiyatlardaki geniş çaplı düşüş. Şirketler ve şimdi de Çin hükümeti borçlarını aylık olarak ödemek için daha az paraya ihtiyaç duyuyor. Eylül ayından bu yana Çinli yetkililer, hemen hemen her yabancı ve Çinli ekonomistin tavsiye ettiği şeyi yapmanın eşiğinde olduklarını defalarca dile getirdiler: Ülkenin zor durumdaki tüketicilerine daha yüksek emekli maaşları, daha iyi sağlık yardımları, daha fazla işsizlik sigortası gibi önlemlerle yardım etmek için daha fazla para harcamak. Ancak defalarca, en ufak bir ekstra harcama yapmadan iddialı programlar ortaya koydular.

Ancak Maliye Bakanlığı'nın 5 Mart'ta açıkladığı Çin'in 2025 bütçesi ulusal hükümetin parası olmayabileceğini gösteriyor. Rekor borçlanmaya rağmen, tüketimi canlandırmak için gereken parayı bulmakta zorlanabilirler. Toplam vergi geliri geçen yıl yüzde 3,4 düştü. Bu çok büyük bir rakam gibi görünmeyebilir. Ancak resmi istatistiklere göre deflasyondan arındırılmadan önce yüzde 5 büyüyen genel ekonomiden oldukça büyük bir sapma.