Çin borsasında yapay zeka rallisi
Çin’de yükselen teknoloji hisseleri, küresel piyasalarda dengeleri değiştiriyor. Yapay zekaya olan ilginin artması, bu yıl iki katından fazla değer kazanan Alibaba gibi Çinli teknoloji hisselerine büyük kazançlar sağlıyor.
Çin’de yükselen teknoloji hisseleri, küresel piyasalarda dengeleri değiştiriyor. Yapay zekaya olan ilginin artması, bu yıl iki katından fazla değer kazanan Alibaba gibi Çinli teknoloji hisselerine büyük kazançlar sağlıyor.
03 Ekim 2025, 12:20
Geçen yıl, Çin hükümetinin durgun ekonomiyi canlandırmak için yaptığı girişimlerin ardından piyasanın dalgalanmasıyla Çin hisse senedi yatırımcıları coşku ve hayal kırıklığı arasında gidip geldi. Şu anda, Çin'in borsa piyasaları bir başka boğa koşusunun ortasında. Analistler ve yatırımcılar, bu sefer piyasa hareketlerinin büyük ölçüde politika değişikliklerinden ziyade, diğer ülkelerde de hisse senetlerini yükselten bir trendle bağlantılı olduğunu söylüyor: Yapay zeka.
“Beklentiler yeniden şekillendi”
Stillpoint Investments'ın kurucusu Eric Wong, "Devletin ekonomiyi canlandırmak için ne yapacağı ve ne yapmayacağına dair beklentiler yeniden şekillendi. Bu, insanların büyüme potansiyeli gördükleri sektörlere yatırım yapma konusunda daha rahat olmalarını sağladı” dedi.
Çin'in yapay zeka endüstrisinde önemli bir rol oynayan şirketlerin hisse fiyatları bu yıl üç haneli oranlarda arttı. Yaygın olarak kullanılan açık kaynaklı yapay zeka sistemlerini üreten Alibaba hisseleri bu yıl yüzde 120'den fazla arttı. Çin'in en ileri düzey çip üreticisi olan Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC) hisseleri ise daha da fazla, yaklaşık yüzde 180 arttı. Diğer Çinli teknoloji şirketleri, Baidu, Tencent ve Xiaomi ise bu yıl yüzde 60 civarında artış gösterdi.
ABD’den daha fazla arttı
Karşılaştırma yapıldığında, yapay zeka patlamasında merkezi bir rol oynayarak dünyanın en değerli halka açık şirketi haline gelen Amerikalı çip üreticisi Nvidia, bu yıl yaklaşık yüzde 40 arttı. Yapay zeka odaklı teknoloji hisselerindeki bu yükselme, Çin'deki geniş piyasa endeksleri üzerinde de Amerika'daki gibi büyük bir etki yarattı. Ülkedeki en büyük şirketleri izleyen MSCI Çin Endeksi, art arda beş ay boyunca kazanç sağladı. Endeks, bu yıl yüzde 40'tan fazla arttı ve benzer bir Amerikan hisse senedi endeksini (yüzde 15 artışla) büyük ölçüde geride bıraktı.
Çin endeksi, Tencent, Alibaba ve Xiaomi gibi üç büyük şirketin yaklaşık yüzde 30'unu oluşturduğu teknoloji şirketleri tarafından domine ediliyor. Amerika'da ise en büyük üç hisse senedi olan Nvidia, Microsoft ve Apple, endeksin yaklaşık beşte birini oluşturuyor.
Yıllarca Çin'in borsaları, dünyadaki en kötü performans gösteren piyasalardan biriydi. Ancak geçen yıl eylül ayında, hükümetin bankaları, hisse senedi ve gayrimenkul alıcılarına daha fazla kredi vermeye teşvik etmesinin ardından hisseler yükselmeye başladı. Ocak ayında, Çinli girişimci DeepSeek, daha az finansmana sahip Amerikalı rakiplerinden çok daha ucuz maliyetle güçlü bir yapay zeka modeli geliştirdiğini iddia ederek teknoloji dünyasını sarsınca, borsalar yeniden yükselmeye başladı.
O zamandan bu yana, Alibaba bir dizi popüler yapay zeka modeli piyasaya sürdü. Çinli şirketler tarafından üretilen açık kaynaklı yapay zeka sistemleri, dünya çapında sürekli olarak en iyi performans gösterenler arasında yer alıyor. ByteDance, Alibaba, Tencent ve Huawei gibi önemli yapay zeka ve bulut işletmeleri olan Çinli şirketler, veri merkezleri gibi altyapılara büyük yatırımlar yaptı.
Çin hükümetinin desteği
Çin hükümeti de veri merkezleri, yüksek kapasiteli sunucular ve yarı iletkenler gibi yapay zeka altyapılarını ve donanımlarını finanse etti; bu gelişmiş teknolojilerde kendine yeterli olma çabalarının bir parçası olarak yapılıyor. Bank of America Global Research'in Çin sermaye piyasası başstratejisti Winnie Wu Çin için, “güçlü ulusal politika desteği, büyük veri kaynakları, yeterli enerji arzı, önde gelen üretim yetenekleri, çeşitli yapay zeka uygulama senaryoları ve son derece rekabetçi özel sektör” ifadelerini kullandı. Çin'i "yapay zekanın küresel ikincisi" olarak tanımladı.
Bazı yatırımcılar, Çin’in yapay zeka üzerindeki hakimiyet mücadelesinin Amerika ile olan rekabetin yalnızca iyimserliği artırdığını söylüyor. Temmuz ayında Nvidia, ABD hükümetinin, Çin'e özgü bir çipin satışlarını yeniden başlatmasına izin vereceğini söyledi. Ancak Çinli yetkililer, veri merkezi inşa eden şirketlerin yerine yerli çipler satın almalarını istemekle ilgili yönergelerini iki katına çıkardı. Stillpoint Investments'tan Eric Wong, Çin borsalarının bunu "Çin'in kendi ekosistemini kurmak istediği yönünde bir işaret" olarak aldığını belirtti.
Halka arzlar azaldı
Çinli teknoloji şirketlerinin halka arzları, son yıllarda Çin ile Amerika arasındaki ilişkilerin kötüleşmesiyle yavaşladı. Ayrıca Çin’de, Pekin'in piyasayı daha fazla kontrol altına almak için hamlelerde bulunmasıyla iç listeleme hızı da azaldı. Son dönemdeki piyasa momentumları, Şanghay veya Hong Kong’da halka arz yapmayı planlayan Çinli teknoloji şirketlerinin ilgisini çekiyor.
Geçen hafta, Şanghay Borsası, Çinli yarı iletken şirketi Moore Threads’in listelemeyi onayladı. Teknoloji merkezi Hangzhou'da bulunan bir girişim olan Unitree Robotics ise geçen ay, yıl sonuna kadar bir halka arz yapmayı planladığını açıkladı. Singapur'da Union Bancaire Privé'de hisse senedi danışmanı olarak görev yapan Vey-Sern Ling, “Şu anda piyasaya çıkmayı planlayan herhangi bir Çinli teknoloji şirketi için, Hong Kong açık ara en net tercih olacaktır” dedi.