Kaynak:AA

Çin Halk Kurtuluş Ordusunun (ÇHKO) Tayvan'ın bulunduğu bölgeden sorumlu Doğu Cephesi Komutanlığı Sözcüsü Yüzbaşı Li Şi, komutanlığa bağlı kara birliklerini, Tayvan Adası'nın çevresinde yürüttüğü "Adalet Görevi 2025" tatbikatı tamamladığını duyurdu.

Tatbikatın, birliklerin bütünleşik ortak harekat kabiliyetini test ettiğini kaydeden Sözcü Li, Doğu Cephesini Komutanlığının, daima teyakkuz halinde, Tayvan'ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçıların girişimlerini kararlılıkla engelleyeceğini, devletin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü koruyacağını ifade etti.

Çin ordusu Tayvan Adası'nın kuzey, güneybatı, güneydoğu ve doğu bölgelerinde, 29-30 Aralık tarihlerinde, iki gün süren kapsamlı askeri tatbikat yürüttü.

Muhripler, firkateynler, savaş jetleri, bombardıman uçakları ve insansız hava araçlarının katıldığı tatbikatın, hava-deniz muharebe hazırlık devriyeleri, kapsamlı üstünlüğün ele geçirilmesi, kilit liman ve bölgelerinin bloke edilmesi ve ada zinciri dışından müdahalelere tam boyutlu caydırıcılığa odaklandığı belirtildi.

Ada'nın "bitişik bölgesi" olan sulara füzeler atıldı

Tatbikat kapsamında Çin ana karasından Tayvan'ın kuzey ve güneyindeki sulara uzun menzilli atış talimleri yapılırken Ada'nın "bitişik bölgesi" olarak kabul ettiği, 24 mil içindeki deniz sahası içine füzeler düştü. Bunlar, Çin'i bugüne dek düzenlediği askeri tatbikatlarda Ada'ya en yaklaşan füze atışları oldu.

Tatbikatta ayrıca deniz hedeflerine yönelik saldırı simülasyonları ile hava savunma ve denizaltı savunma operasyonları yürütüldü.

Tayvan karşı kıyısında yer alan Çin'in Fucien eyaletinin sahil güvenlik birimi de askeri tatbikat ile eş zamanlı olarak Ada çevresindeki sularda "kanun koruma devriyesi" yaptı.

Ada çevresinde 207 hava aracı ve 47 gemi görüldü

Tayvan Savunma Bakanlığı, ABD merkezli sosyal medya platformu X'teki hesabından yaptığı açıklamalarda, tatbikatın yürütüldüğü iki günde Tayvan Adası'nın çevresinde Çin'e ait toplam 207 askeri hava aracı ve 47 geminin tespit edildiği bildirdi.

Açıklamalarda, hava araçlarından 125'inin, Tayvan Boğazı'nda tarafların etki alanlarını ayırdığı kabul edilen orta çizgiyi geçtiği ve Tayvan'ın "Hava Savunma Tanımlama Bölgesi (ADIZ)" ilan ettiği sahanın kuzey, merkez, güneybatı ve doğu bölümlerinde uçtuğu belirtildi.

Ada çevresinde ayrıca Çin donanmasına ait 31 savaş gemisi ile 16 resmi geminin tespit edildiği aktarılan açıklamalarda, Tayvan ordusunun durumu izlediği ve "Acil Yanıt Tatbikatı" başlattığı kaydedildi.

- Tayvan'ı zincire vurulmuş gösteren propaganda afişi paylaşıldı

Çin Savunma Bakanlığı, tatbikat sırasında Tayvan Adası’nı zincire vurulmuş şekilde tasvir eden "Adaletin Zinciri" başlıklı propaganda afişini internet sitesinde paylaştı.

Afişin altındaki açıklamada, "Yürütülen tatbikat sıradan manevralardan ibaret değildir, bu bir ikaz işaretidir. Bir kısım medya tatbikatı 'kuşatma', 'boğma' ve 'zorlama' gibi dramatik sözcüklerle, sinematik bir atmosfer yaratarak, adeta bir performansmış gibi anlamlandırmaya çalışıyor. Ancak bu tatbikat bir oyun ya da blöf değil, bir işaret. Ada'nın ana kara ile birleşmesi Çin'in gözünde bir 'acaba' sorusu değil 'nasıl' ve 'ne zaman' sorusudur. Her açıklamanın ve tatbikatın ekseni budur." ifadelerine yer verildi.

Avustralya, Japonya, İngiltere ve AB kaygılarını dile getirdi

Aralarında Avustralya, Japonya, İngiltere'nin olduğu ülkeler ve Avrupa Birliği (AB), tatbikatın ardından kaygılarını dile getiren açıklamalar yaptı.

Avustralya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, tatbikatın son derece kaygı uyandırıcı olduğu, bölgesel gerilimleri alevlendirme ve istikrarsızlık riski yarattığı belirtildi.

Kyodo ajansı, "gelişmeler hakkında bilgi sahibi bir kaynağa" dayandırdığı haberinde, Japon hükümetinin de kaygılarını dile getirdiği ve Pekin yönetimine Tayvan'a ilişkin sorunların diyalog yoluyla barışçı şekilde çözülmesi beklentilerini ilettiğini aktardı.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cien, Pekin'de düzenlenen olağan basın toplantısında, tatbikat hakkında açıklama yapan yabancı hükümetleri, Çin'in ulusal egemenliğini ve toprak bütünlüğü korumak için yaptığı eylemler hakkında sorumsuz beyanlarda bulundukları gerekçesiyle eleştirdi.

Söz konusu ülkelerin Tayvan'ın bağımsızlığını isteyen ayrılıkçıların eylemlerini göz ardı ettiğini savunan Sözcü Lin, açıklamaların doğru ile yanlışı karıştırdığını ve ikili yüzlülüğü yansıttığını öne sürdü.

Lin, Çin'in ilgili ülkeleri diplomatik kanallardan protesto ettiğini belirtti.

Tatbikat, ABD'nin Tayvan'a silah satışına onayının ardından geldi

Çin ordusunun tatbikatı, ABD'nin 17 Aralık'ta Tayvan'a yaklaşık 11 milyar dolarlık silah satışına onay vermesinin ardından geldi. ABD Kongresi'nin onayıyla yürürlüğe girecek anlaşma, bugüne dek Tayvan'a en büyük ölçekli silah satışı olmuştu.

Washington yönetimi, tatbikata ilişin açıklama yapmazken, ABD Başkanı Donald Trump, dün İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ortak basın toplantısında gazetecilerin sorduğu soruya verdiği yanıtta, tatbikat nedeniyle "hiç endişeli olmadığını" ifade etmişti.

Ada çevresinde askeri hareketliliğin yaklaşan bir çatışmanın işareti olup olmadığına ilişkin soruya Trump, "Başkan Şi (Cinping) ile çok iyi bir ilişkim var. Bana bu konuda hiçbir şey söylemedi, bunu yapacağını zannetmiyorum." yanıtını vermişti.

Çin ordusu, 2022'de dönemin ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin ardından, 2023'te dönemin Tayvan lideri Tsai Ing-wen'in ABD'ye yaptığı ziyaretlerin sonrasında ve 2024'te Tayvan'ın yeni lideri Lai Ching-te'nin göreve başladığı mayısta ve ilk "Ulusal Gün" konuşmasını yaptığı ekimde askeri tatbikatlar düzenlemişti. Söz konusu tatbikatlara "Müşterek Kılıç" adı verilmişti.

ÇHKO, bu yıl da 1-2 Nisan'da "Boğaz Tufanı 2025/A" adıyla, Ada'yı kuşatan kapsamlı askeri tatbikat düzenlemişti.

Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri arasında yaşanan iç savaşta galip gelen komünistler, 1 Ekim 1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmişti.

İç savaşı kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek, burada geçici hükümet kurmuştu.

Çin Halk Cumhuriyeti'nin kendi topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasındaki ayrılık hala sürüyor.

Son yıllarda Tayvan üzerindeki askeri baskıyı artıran Pekin yönetimi, Ada'nın ana kara ile yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanımını dışlamayacağını vurguluyor.

• çin
• tayvan
• çin tatbikat