Çin'in nadir toprak elementleri ihracatını kısıtlaması, otomobil, savunma ve robotik dahil olmak üzere dünya çapındaki endüstrileri etkiledi. ABD ve Çin, Pekin'in nadir toprak mıknatısları tedarik etme sözü vermesiyle bir ateşkes üzerinde anlaştı ancak anlaşmanın ayrıntıları belirsizliğini koruyor. Çin'in nadir toprak ticaretindeki ağırlığının devam etmesi bekleniyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Çin lideri Şi Cinping'i ticaret açığını azaltmaya ve Amerikan üretimini artırmaya yardımcı olacağını umduğu görüşmelere zorlama stratejisinin bir parçası olarak aylarca Çin'e yönelik gümrük vergilerini ve ticari kısıtlamaları benzeri görülmemiş seviyelere çıkardı.

ABD gümrük vergilerinin yüzde 145'e yükselmesi ve Trump yönetiminin Çin'e karşı üstünlük sağlamakla övünmesi üzerine Pekin, modern dünyanın onsuz yapamayacağı bir şeyin ihracatını durdurarak durumu tersine çevirdi: Nadir toprak elementleri.

Disprosiyum ve terbiyum gibi elementler içeren ürünlerin teslimatının yavaşlaması otomobilden savunmaya kadar pek çok sektörü zorlamaya başlayınca, ABD ve diğer ülkeler acı eşiklerini hızla aştı. Ford Motor ve Suzuki Motor bazı üretimleri rölantiye aldı, Elon Musk element kıtlığının robotik işine zarar verdiğini söyledi ve hükümetler Çin dışındaki az sayıdaki tedarikçiyi güvence altına almak için acele etti. İki yönlü bir ticaret tartışması küresel bir krize dönüştü.

Geçen ayki ateşkes gerginliği bitirmedi

Güney Kore'deki bir fabrikada elementler için alaşımlar üreten Australian Strategic Materials şirketinin CEO'su Rowena Smith, “Bu durum bir aciliyet yarattı” dedi. Bu baskı, yasaklayıcı gümrük vergileriyle birlikte ABD ve Çin'in geçen ay Cenevre'de ateşkes kararı almasına yol açtı. Ticaret üzerindeki vergiler düştü ve ABD nadir toprak elementleri tedarik edebileceğini düşündü. Ancak Pekin'in hala şirketlerin kritik malzemeleri satın almak için lisans almalarını şart koşması, tansiyonu yeniden yükselten gecikmelere yol açtı.

ABD tekrar saldırıya geçerek çip tasarım yazılımları, jet motoru parçaları üzerindeki kısıtlamaları arttırdı ve hatta öğrenci vizelerini tehdit etti. Sonunda Trump uzun zamandır istediği şeyi elde etti: İlişkileri yeniden rayına oturtmak için Şi ile bir telefon görüşmesi yaptı. Salı günü geç saatlerde ABD ve Çin müzakerecileri Londra'da iki gün süren görüşmelerin ardından bir ilerleme kaydedildiğini duyurdu. Kritik ayrıntılar belirsizliğini korusa da müzakerelerin merkezinde ne olduğuna dair şüphe yoktu.

Trump çarşamba günü anlaşmayı duyurduğu sosyal medya paylaşımında “Mıknatıslar ve gerekli nadir topraklar Çin tarafından tedarik edilecek. İli̇şki̇ler mükemmel!” ifadelerini kullandı. Ancak büyük soru işaretleri devam ediyor. ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick, Londra'daki anlaşmanın birkaç gün içinde onaylanacağını düşündüğünü ve anlaşmanın yazılı bir versiyonunun yayınlanmasını beklemediğini söyledi; bu da her iki tarafın da genel hatların ötesinde tam olarak neyi kabul ettiğini bilmenin zor olabileceği anlamına geliyor.