Çin, 2024 yılında 990 milyar dolarlık ticaret fazlasıyla rekor kırdı. İhracat yüzde 5,9 artarken, ithalat sadece yüzde 1,1 büyüdü. ABD-Çin ticaret gerilimi artarken, Çin’in küresel üretim gücü ve ihracatı, iç talepteki zayıflığa rağmen büyümeye önemli katkı sağladı. Ancak dış baskılar endişe yaratıyor.

---

13 Ocak 2025, 12:50 Güncelleme: 13 Ocak 2025, 12:53

Çin, 2024 yılında 990 milyar dolarlık ticaret fazlasıyla küresel ticaretin zirvesine yerleşti. Ülkenin ihracatı, yıllık %5,9'luk büyümeyle 3,58 trilyon dolara ulaşırken, ithalat yalnızca %1,1 artarak 2,59 trilyon dolarda kaldı. Bu ticaret fazlası, enflasyonla düzeltilmiş olarak son yüzyılın en yüksek seviyesine çıktı ve Çin’in küresel üretim üzerindeki hakimiyetini pekiştirdi. 

Aralık ayında güçlü performans

2024’ün son ayı, Çin’in ticari başarısında önemli bir rol oynadı. Aralık ayında ihracat yıllık bazda %10,7 artış göstererek beklentileri aştı. İthalat ise %1 büyüme ile yukarı yönlü sürpriz yaptı. Ticaret fazlası ise Kasım ayındaki 97,4 milyar dolardan Aralık ayında 104,8 milyar dolara yükselerek aylık bazda yeni bir rekor kırdı.

Bu büyüme, kısmen ABD’nin Çin’e yönelik olası yeni gümrük vergileri öncesinde ihracatçıların sevkiyatlarını hızlandırmasından kaynaklandı. Donald Trump’ın başkanlık görevine yeniden başlaması, iki ülke arasında yeni bir ticaret savaşı olasılığını gündeme getirirken, Çinli üreticiler olası yaptırımlara karşı hazırlıklarını artırdı.

Küresel üretim gücünün tarihsel zirvesi

Birleşmiş Milletler Sanayi Kalkınma Örgütü'ne göre Çin, dünya genelindeki sanayi üretiminin üçte birini tek başına gerçekleştiriyor. Bu, ABD, Japonya, Almanya, Güney Kore ve Birleşik Krallık’ın toplam üretiminden daha fazla. Çin’in ihracatı, hem fabrikalarda hem de mühendislik ve tasarım gibi yüksek katma değerli sektörlerde milyonlarca kişiye iş imkanı sağladı. 

Ancak Çin’in bu yükselişi, ticaret ortaklarında endişe yaratıyor. ABD ve Avrupa Birliği, Çin’den ithal edilen ürünlere yönelik tarifeleri artırırken, Türkiye, Hindistan ve Brezilya gibi gelişmekte olan ülkeler de Çin’in düşük maliyetli üretimine karşı önlemler aldı.

İç talepteki zayıflık sürüyor

Çin’in ihracat odaklı büyüme stratejisi, iç talepteki zayıflığın gölgesinde devam ediyor. Emlak krizinin tüketici güvenini sarsması ve milyonlarca kişinin işini kaybetmesi, ithalatı ve yurtiçi harcamaları sınırladı. Bu durum, ülkenin ithalat büyümesinin neden ihracata göre çok daha düşük olduğunu açıklıyor. Örneğin, ham petrol ithalatı yıllık bazda düşerken, demir cevheri ve bakır gibi emtialara olan talep nispeten dirençli kaldı.