Şirketler yatırımcı raporlarında iklim hedeflerini yumuşatıyor
Trump yönetiminin çevre politikalarını geri almasının ardından birçok ABD şirketi, iklim değişikliğiyle ilgili iddialı taahhütlerini yatırımcı belgelerinden çıkarıyor.
Trump yönetiminin çevre politikalarını geri almasının ardından birçok ABD şirketi, iklim değişikliğiyle ilgili iddialı taahhütlerini yatırımcı belgelerinden çıkarıyor.
06 Haziran 2025, 12:30
American Airlines, geçtiğimiz yılki yatırımcı raporunda “iddialı iklim hedeflerine” vurgu yaparken, birkaç hafta önce yayımlanan yeni beyanında bu ifadeye yer vermedi. Havayolu şirketi, bu anlamda iklim beyanlarını yumuşatan şirketler arasında yer alıyor.
Benzer şekilde, market zinciri Kroger ve perakende markası American Eagle Outfitters gibi birçok şirket de çevresel taahhütlerini içeren bölümleri 2025 yılı vekâleten oy kullanma belgelerinden çıkardı. Kroger, 2024 raporunda “iklim üzerindeki etkisini azaltma ve değişen iklimin operasyonlar üzerindeki etkisini değerlendirme” taahhüdü verirken, 2025 raporunda bu ifadeye yer vermedi. Ayrıca geçen yıl çevrim içi yapılan hissedar toplantılarının karbon ayak izini azalttığı vurgusu da bu yılki belgelerde bulunmadı.
Şirket sözcüleri, bu değişikliklerin belge formatlarını sadeleştirme amacı taşıdığını savunsa da, içerikteki ciddi boşluklar dikkat çekiyor.
“Taahhütlerimiz değişmedi” açıklamaları
Kroger yaptığı açıklamada, çevre ve sosyal sorumluluk raporlarına yönlendirme yaparak ayrıntıları orada sunduklarını ve iklim hedeflerinden vazgeçmediklerini belirtti. Benzer şekilde, American Eagle Outfitters da “sera gazı emisyonlarını azaltmaya olan bağlılıklarının sürdüğünü” dile getirdi.
Ancak bu yıl yayımlanan raporlarında Scope 1, 2 ve 3 emisyonlarına dair önceki yıllarda yer alan ifadeler tamamen çıkarılmış durumda. Kozmetik markası e.l.f. Beauty’nin de bu yılki yatırımcı raporunda, gezegene dair bölümün uzunluğu geçen yıla göre yarıya indi. Şirket bu konuda yorum yapmadı.
“Net sıfır” ve “karbon nötr” terimlerinde büyük düşüş
The Wall Street Journal’ın derlediği verilere göre, vekâleten oy belgelerinde “net sıfır” terimi 2024’e göre yüzde 32, “karbon nötr” ifadesi ise yüzde 30 daha az kullanıldı. Scope 1, 2 veya 3 emisyonlarından bahseden belgelerin sayısı da yüzde 24 azaldı. Bu veriler, 2022’den itibaren Dow Jones’a bağlı Factiva platformunda 10.000’den fazla dokümanın analizine dayanıyor.
Ayrıca, çevre ve sosyal konulara dair hissedar önerileri de 2024'e göre azaldı. ISS’in raporuna göre, bu yıl yalnızca 229 öneri sunulurken geçen yıl bu sayı 417’ydi.
“İklim değişikliği, çağımızın en büyük sorunu”
Bazı şirketler çevreye dair beyanları tamamen terk etmese de, ifadeler belirgin şekilde törpülenmiş durumda. American Airlines ve Kroger hâlâ sürdürülebilirlik stratejilerini vurgularken, e.l.f. Beauty “iklim değişikliğinin çağımızın en acil sorunu” olduğunu belirtmeye devam ediyor.
Stanford Üniversitesi’nden Prof. David Larcker, yatırımcı belgelerinin SEC denetiminde olduğunu ve içeriğin gerçeğe aykırı olması hâlinde hukuki risk doğurabileceğini belirtti. Larcker, şirketlerin bu belgelerdeki ifadelerini değiştirirken kurumsal sorumluluklarını unutmamaları gerektiğini vurguladı.
Şirket yöneticileri söylemi yeniden çerçeveliyor
Conference Board tarafından yapılan bir ankete göre, sürdürülebilirlik yöneticilerinin yüzde 80’i, şirketlerinin iklimle ilgili söylemini “yeniden çerçevelediğini” belirtti. Katılımcıların yarısı, “net sıfır hedefleri” veya “iklim taahhütleri” gibi ifadelerin olumsuz tepkilere neden olabileceğini düşünüyor.
Wharton İşletme Okulu’ndan Prof. Witold Henisz ise iklim geçişine dair risklerin azalmadığını, tam tersine daha acil hale geldiğini ifade etti. Henisz, şirketlerin bu bilgileri gizlemesinin yatırımcılar için büyük sorunlar yaratacağını belirtti: “Eğer bize bu kritik bilgileri aktarmıyorlarsa, şirketleri sağlıklı bir şekilde değerlendirmemiz imkânsız.”