İspanyol şebeke operatörü yakın zamanda ülke çapında yaşanan elektrik kesintisinin nedenini araştırırken, bazı spekülasyonlar şebekedeki yüksek güneş enerjisinin suçlu olabileceği yönünde. Benzer bir elektrik kesintisi 2016 yılında Güney Avustralya'da yaşanmıştı. İspanya’nın o dönem yaşananları örnek alması gerekebilir.

---

05 Mayıs 2025, 12:27

28 Nisan'da yaşanan kesintide Barcelona'da metro çalışmayınca otobüs duraklarında uzun kuyruklar oluştu.

Dünya, geçen hafta ülke çapında yaşanan elektrik kesintisine neyin sebep olduğuna dair İspanyol şebeke operatöründen yanıt bekliyor ancak bu durum, şebekedeki yüksek güneş enerjisi payının bir şekilde suçlu olduğu yönündeki spekülasyonları durdurmadı. Avustralya'da enerji sektöründe çalışmış olanlar için yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik bu belirsizlik ve suçlama duyguları oldukça tanıdık.

28 Eylül 2016'da Güney Avustralya eyaletinin elektrik şebekesinde bir kesinti yaşandı. Ülke, o sırada elektriğinin büyük bir kısmını rüzgar türbinlerinden elde ediyordu. Bunu takip eden yıllarda yaşananlar, yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik karışımında giderek artan bir paya sahip olduğu bir çağda elektrik kesintilerinin nasıl meydana geldiğini ve bunun sonucunda şebekenin nasıl gelişmeye devam ettiğini anlamak için incelenmeye değer.

O gün neler oldu? Avustralya Enerji Düzenleyicisi'nin 2018'deki raporu her şeyi özetliyor:

Kesinti, iletim ve dağıtım varlıklarına zarar veren şiddetli hava koşulları rüzgar çiftliği üretiminin azalmasına ve ardından Heywood Ara Bağlantısının kaybına neden olan senkronizasyon kaybı ile tetiklenmiştir. Arz ve talepte meydana gelen dengesizlik kalan elektrik üretiminin durdurulmasıyla sonuçlanmıştır. Tedariklerin çoğu 8 saat içinde yeniden sağlanmıştır.

“Tek bir neden yeterli değil”

Peki yenilenebilir enerji kaynakları mı suçluydu? Bir rüzgar çiftliği krize katkıda bulundu ancak başka pek çok şeyin de etkisi oldu. Avustralya'da yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaştırılmasının hatalarını ve fırsatlarını araştıran Windfall kitabının yazarı Ketan Joshi, “Sosyal medya ve geleneksel medyadaki söylem tek bir nedene aşırı odaklanma eğiliminde oluyor. Ancak hiçbir neden kesintiyi açıklamak için tek başına yeterli değildi” dedi.

Şebeke operatöründe soğukkanlılık hakimdi. Kısa vadede, kamu hizmetleri şebekedeki yedek gaz santrallerinin, gelişmiş hava durumu uyarılarının ve senkron kondansatörlerin (dönen bir güç türbinini taklit eden bir cihaz) payını artırdı. Uzun vadede ise elektrik sağlayıcıları şebekeye tonlarca lityum-iyon pil ekleyerek ucuz, temiz güneş ve rüzgar santrallerinden elde edilen enerjinin payını artırdı. Örneğin 2017 yılında Elon Musk, Güney Avustralya'nın şebekesi için sadece 100 gün içinde bir batarya inşa etme sözü verdi. O zamanlar dünyanın en büyük şebekeye bağlı bataryasını teslim ederek, BloombergNEF'in bu yıl 2,5 gigawatt yeni şebeke ölçekli kapasitenin ekleneceğini tahmin ettiği Avustralya enerji depolama patlamasının başlamasına yardımcı oldu.