Çin’in teknoloji devi Alibaba, son iki yılda büyük bir dönüşüm geçirerek yeniden zirveye doğru ilerliyor. Şirketin yaşadığı bu yükselişin ardında ise Jack Ma’nın kritik yapay zeka hamleleri bulunuyor.

---

17 Mart 2025, 23:00 Güncelleme: 18 Mart 2025, 08:50

Alibaba tarihinin en zorlu günlerini 2022 yılının son haftalarında, Çin’in üç yıllık pandemi kontrollerini kaldırmaya başladığı dönemde yaşıyordu. Düzenleyici kurumların ağır baskısı altına giren Alibaba, aynı zamanda rakiplerinin e-ticaret ve bulut bilişim alanındaki büyümesi nedeniyle pazar payını kaybediyordu. Şirketin hisse fiyatları zirve noktasından yüzde 80 gerilemişti. Şirketin kurucusu Jack Ma, Pekin yönetimiyle ilişkilerinin bozulmasının ardından Tokyo’ya taşınarak kamuoyundan uzaklaşmıştı.

Kasım 2022’de OpenAI’ın ChatGPT’yi piyasaya sürmesiyle, Jack Ma Alibaba’nın yapay zeka alanında ne kadar geride kaldığını fark etti. Yapay zekanın küresel ekonomiyi dönüştürme gücünün farkına varan Ma, şirketinin bu fırsatı kaçırmaması gerektiğine karar verdi.

Yapay zekaya stratejik geçiş

Jack Ma, Alibaba'nın tekrar yükselişe geçmesi için radikal bir karar alarak şirketi yapay zeka odaklı hale getirdi. Öncelikle Joe Tsai’yi yönetim kurulu başkanlığına getirdi, ardından Eddie Wu’yu yeni CEO olarak atadı. Eddie Wu’nun göreve başlamasıyla Alibaba, girişimlere destek verdi, yapay zeka çiplerine büyük yatırımlar yaptı ve araştırmacı kadrosunu önemli ölçüde genişletti.

Alibaba’nın geliştirdiği büyük dil modeli Qwen, Çin’de pazar lideri olarak kabul edilirken, Apple Çin pazarında iPhone’ların yapay zeka fonksiyonları için Qwen’i tercih etti.

Yatırımcı güveni geri geldi

Jack Ma’nın dönüşü ve şirketin yapay zeka stratejisi yatırımcıları heyecanlandırdı. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in katıldığı toplantıda ön sırada yer alarak Pekin yönetimi ile ilişkilerinin düzeldiğini simgeleyen Ma sayesinde Alibaba'nın hisseleri yıl başından beri yüzde 66 oranında yükseldi.

Alibaba, yapay zeka yatırımlarını artırarak önümüzdeki üç yıl içinde 380 milyar yuanlık altyapı yatırımı yapmayı planlıyor.

Çalışanlarda yüksek moral

Alibaba'nın Hangzhou kampüsündeki atmosferde de belirgin bir değişim var. Eski yöneticilerden Brian Wong, kampüsün eskisine göre çok daha canlı olduğunu ve çalışanların şirketin geleceğine dair net bir vizyona sahip olduğunu söylüyor.

Çalışanlar şirketin geleceğine dair umutlu. Bir Alibaba çalışanı, “Eskisi gibi hissediyoruz. Birlikte inanıp çabalayabileceğimiz bir şeyimiz var" diyor.

Rekabet hala zorlu

Alibaba’nın yapay zeka yarışındaki konumu henüz garanti değil. Tencent, ByteDance ve DeepSeek gibi rakip firmalar da hızla yatırım yapmaya devam ediyor. Ayrıca ABD ile Çin arasındaki siyasi gerilimler, Alibaba’nın teknoloji yatırımlarını tehdit edebilir.