James Webb'den bir ilk daha: Güneş sistemi dışındaki bir gezegenin atmosferinde karbondioksidi görüntüledi
James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Güneş sistemi dışında bir gezegenin atmosferinde tespit edilen karbondioksidin ilk görüntülerini elde etti.
James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Güneş sistemi dışında bir gezegenin atmosferinde tespit edilen karbondioksidin ilk görüntülerini elde etti.
19 Mart 2025, 13:51 Güncelleme: 19 Mart 2025, 14:04
ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) James Webb Uzay Teleskobu (JWST) fırlatıldığı günden (25 Aralık 2021) bu yana bilim dünyasını evrenin ilk dönemlerine dair aydınlatan bulgulara imza attı. Son olarak Johns Hopkins Üniversitesi'nden astrofizikçiler; gezegen oluşumu araştırmaları için uzun süredir önemli bir hedef olan 130 ışık yılı mesafedeki çok gezegenli HR 8799 sistemini gözlemledi. Fotoğrafları çekmek için James Webb'in yıldızların etrafındaki uzak gezegenleri inceleyen koronagraf cihazını kullanan araştırmacılar, bu sayede Güneş sistemi dışındaki bir gezegenin atmosferinde bulunan karbondioksidin görüntülerini elde etti.
Bulgular ayrıca yaklaşık 30 milyon yaşındaki sistemin dört dev gezegeninin; Jüpiter ve Satürn gibi yavaşça katı çekirdekler oluşturarak şekillendiğine dair güçlü kanıtlar sunuyor. Araştırmanın yazarlarından William Balmer "Bu tespit sayesinde, bu gezegenlerin atmosferlerinde karbon, oksijen ve demir gibi ağır elementlerin önemli bir kısmının bulunduğunu gösterdik" dedi. Çalışmanın sonuçları _The Astrophysical Journa_l dergisinde yayımlandı.
Neden önemli?
James Webb Uzay Teleskobu, insanlığın bugüne kadar uzaya gönderdiği en gelişmiş uzay teleskobu olma özelliğini taşıyor. 1,32 metre çapındaki 18 adet altıgen şekilli aynadan oluşan ana aynasının toplam çapı 6,5 metre. Teleskop, bu ayna çapıyla daha çok ışık toplayarak uzayın derinliklerine dair bizlere daha net ve keskin görüntüler gönderebilecek. Ayrıca aynalar ultra hafif berilyumdan imal edildiği için uzay soğuğuna karşı da oldukça dayanıklı.
10 milyar dolara mal olan James Webb Uzay Teleskobu’nun inşasında başta NASA ve ESA olmak üzere toplamda 16 ülkeden bilim insanı yer aldı. James Webb Uzay Teleskobu’nun bir başka önemli özelliği ise Güneş Kalkanı’na sahip olması. Bu kalkan sayesinde yapılan gözlemler Güneş’ten gelen ısı ve ışığın olumsuz etkilerinden korunarak, daha sağlıklı sonuçlar alınması sağlanacak.
JWST'nin erken evrene dair bugüne kadar yaptığı keşiflerin yanı sıra gelecekteki daha ayrıntılı tespitlerinin beklenenden daha fazlasını ortaya çıkaracağı değerlendiriliyor.